Πριν 61 χρόνια, την 1η Φεβρουαρίου 1964, οι Beatles είδαν το τραγούδι τους I Want to hold your hand να πηγαίνει στο Νο1 του αμερικάνικου chart μικρών δίσκων, μετά από μια μεγάλη διαφημιστική καμπάνια της Capitol Records. Μόλις το αμερικάνικο κοινό είχε δεχτεί μια άνευ προηγουμένου μουσική επίθεση, που θα έδινε άλλη πνοή στη μουσική. Όμως το μεγαλύτερο χτύπημα στο αμερικάνικο κοινό το δέχτηκε λίγες ημέρες αργότερα, στις 9 Φεβρουαρίου όταν οι Beatles εμφανίστηκαν στην δημοφιλή τηλεοπτική εκπομπή The Ed Sullivan Show. Η μουσική άλλαζε για πάντα!
Στο σημερινό άρθρο, θα γυρίσουμε το χρόνο 6 δεκαετίες πίσω, όταν με αιχμή του δόρατος τους Beatles, η Αμερική δέχτηκε μια άνευ προηγουμένου μαζική μουσική επίθεση που ονομάστηκε British Invasion. Και απαραίτητα να αναφέρω στους νεότερους αναγνώστες ότι δεν θα διαβάσουν για κανένα γνωστό hair, classic ή hard/heavy συγκρότημα, αλλά για συγκροτήματα/τραγουδιστές-τριες που οι περισσότεροι δεν υπάρχουν πλέον, αλλά έγραψαν ιστορία. Αν και ποτέ δεν αποδέχτηκα τους ορισμούς στη μουσική, οφείλω να παρουσιάσω τι ακριβώς σημαίνει ό όρος (βάση της Wikipedia). British Invasion ή βρετανική εισβολή επί τω ελληνικότερον, ονομάζουμε το μουσικό φαινόμενο που εμφανίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1960, όταν βρετανικά συγκροτήματα και καλλιτέχνες, σημείωσαν μαζική επιτυχία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πρωταγωνιστές αυτής της »επίθεσης» ήταν οι Beatles, Rolling Stones, Gerry and the Pacemakers, Kinks, Zombies, Dave Clark Five, Spencer Davis Group , Yardbirds, Them, Manfred Mann, Searchers, Billy J. Kramer and the Dakotas, Freddie and the Dreamers, the Hollies, Herman's Hermits, Animals, Moody Blues κ.α., Δίπλα σε αυτούς να προσθέσω τις τραγουδίστριες/τραγουδιστές Dusty Springfield, Cilla Black, Petula Clark, Tom Jones, Donovan και η προσφάτως αποχωρήσασα από τα εγκόσμια Marianne Faithfull. Στο άρθρο που ακολουθεί, θα διαβάσετε μια παρουσίαση των συγκροτημάτων/τραγουδιστών/τριών, ΟΧΙ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ των σημαντικότερων που έκανε αισθητή την παρουσία τους στον αμερικάνικο πίνακα επιτυχιών και το κυριότερο, συνέτειναν στην επιβεβαίωση της British Invasion. Κλείνοντας την εισαγωγή, θεωρώ ότι η επιτυχία των αγγλικών συγκροτημάτων στην Αμερική, δεν ήταν μόνο φρέσκος ήχος τους, τα νέα πρόσωπα και γενικότερα η διαφορετική αισθητική σε σχέση με τους Αμερικάνους καλλιτέχνες και η ανανέωση, αλλά ο ρυθμός, το beat που έψαχναν οι νέοι για να ξεφύγουν από το μαυρόασπρο της κοινωνίας.
Όμως η πραγματικά συναρπαστική εξέλιξη, προήλθε από εκείνους που προσπάθησαν να πάνε τη «δουλειά» που είχαν ξεκινήσει οι Beatles, ένα βήμα παραπάνω. Οι Dave Clark Five Glad All Over, οι Kinks με το κιθαριστικό riff του You Really Got Me, αλλά και τόσοι άλλοι που θα διαβάσετε πιο κάτω, αποτέλεσαν μια δέσμη ονομάτων που οι δίσκοι τους παιζόντουσαν σε όλα τα juke boxes και στα σπίτι που είχαν πικ απ (turntable). Η αλήθεια είναι ότι οι Rolling Stones και ειδικά οι Who άργησαν να μπουν στο πάρτι. Οι χαμογελαστές ποπ συναυλίες, έγιναν απελπιστικά περασμένες. Η εξέλιξη των Beatles και των Rolling Stones, μαζί με τους Who που εισέβαλαν στα αμερικανικά charts το 1967 με το άγριο (σ.σ. για την εποχή) I Can See For Miles, πέτυχαν αυτό που η πρώτη γενιά των rockers δεν μπορούσε να κάνει μια δεκαετία νωρίτερα. Μετέτρεψαν το rock’n’roll από μια φευγαλέα εφηβική τρέλα στη διαρκή μορφή τέχνης που αναγνωρίζουμε σήμερα. Θα μείνω λίγο ακόμα στους Who, γράφοντας ότι το θυελλώδες My Generation απέτυχε εμπορικά, σταματώντας στο Νο74!
ΕΩΣ ΤΟΤΕ…
 |
| Κατά την άφιξή στους στο JFK (1964) |
Όμως τι άκουγε η αμερικάνικη νεολαία και γενικότερα το αμερικάνικο κοινό έως τότε; Beach Boys, Jean & Dean, Cascades, Four Seasons, Henry Mancini, Surfaris, Bobby Darin, Elvis, Little Richards, κ.α. με προεξέχοντες τους Rock’n’Rollers. Και στις 2 χώρες (Αμερική και Αγγλία), υπήρχε ένα underground κίνημα, με τη νεολαία να ψάχνει διαφορετικούς τρόπου έκφρασης. Η μπριγιαντίνη, το χτένισμα των μαλλιών προς τα πίσω με το απαραίτητο κοκοράκι (σ.σ. νομίζω ότι οι Αμερικάνοι το έλεγαν…προβοσκίδα!) ήταν τα πιο εμφανή (επαναστατικά) στοιχεία της νεολαίας που ενδυματολογικά εξακολουθούσε να ντύνεται με κοστούμια και γραβάτες, που σταδιακά και μάλλον αργά, έφευγαν.
ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ
Ήταν Οκτώβριος του 1962 όταν το Love me Do των Beatles πήγαινε στο Νο1 των μικρών δίσκων του αμερικάνικου chart, για να ακολουθήσουν τα She loves you, I Want to Hold Your Hand, Please, Please me, Do you want to know a secret?, Can’t buy my love, Love me Do και τόσα άλλα με αποκορύφωμα τη θρυλική πλέον συναυλία τους στο Hollywood Bowl του Los Angeles, τον Αύγουστο του 1964, αλλάζουν για πάντα τον τρόπο που οι νέοι άκουγαν και αντιμετώπιζαν τη μουσική και οδηγώντας στην μοναδική Beatlemania.
Με διαφορά 2 σχεδόν ετών, τον Μάιο του 1964, οι Rolling Stones βλέπουν το πρώτο τραγούδι τους που ήταν η διασκευή στην επιτυχία του Buddy Holly, Not fade away να πηγαίνει στο Νο48. Το ημερολόγιο έγραφε 2 Μάιου 1964. Ακολούθησαν τα Tell me (No24), It’s all over now ( No26) για να φθάσουμε τον Οκτώβριο, πάντα του 1964, με το Time on my side να πηγαίνει στο Νο8. Για την ιστορία, το πρώτο Νο1 τραγούδι τους στο αμερικάνικο chart μικρών δίσκων ήταν το I can’t get no satisfaction τον Ιούνιο του 1965 που έγινε ο ήχος εκείνου του καλοκαιριού και υπαγόρευσε μια αλλαγή κατεύθυνσης για ολόκληρη τη βρετανική εισβολής.
Πριν προχωρώ στα επόμενα ονόματα που τα τραγούδια τους μπήκαν στα αμερικάνικα σπίτια, οφείλω απαραίτητα να γράψω ότι ο μικρός δίσκος με 2 τραγούδια, ένα ανά πλευρά, ήταν το δημοφιλέστερο format μουσικής εκείνη την εποχή, κι αυτό γιατί ΟΛΑ τα καταστήματα εστίασης και café είχαν juke box όπου με ένα νόμισμα άκουγες και χόρευες το αγαπημένο σου τραγούδι.
ΤΑ ΒΑΡΙΑ ΧΑΡΤΙΑ
Ένας κοντούλης και μόνιμα κατσουφιασμένος νεαρός από το Newcastle, που άκουγε στο όνομα Eric Burdon ήταν ο τραγουδιστής των Animals, που μόνο και μόνο από την επιλογή του ονόματος, καταλάβαινες ότι έφερναν μια μουσική επανάσταση. Το The House of the Rising Sun χτύπησε εύκολα το Νο1 του αμερικάνικου chart(Αύγουστος 1964), για να ακολουθήσουν I’m Crying, Boom Boom, Don’t let me be misunderstood, It’s my life και We gotta get out of this place, που ήταν το επαναστατικό τραγούδι των νέων, αφού αντικατατρόπτιζε την ανάγκη διαφυγής. Πάντως έγινε το δημοφιλέστερο τραγούδι ανάμεσα στους Αμερικάνους στρατιώτες στο Vietnam! Τα βασικά όπλα των Animals ήταν η φωνή του Burdon και ο ήχος του όργανου του Alan Price. Πιο νότια και δυτικά από το Newcastle βρίσκεται το Manchester απ΄όπου…εφόρμησαν οι Herman's Hermits του τραγουδιστή Peter Noone (στο συγκρότημα δεν υπάρχει κανένας που να ονομάζεται Hermans Hermits. Την ιστορία του ονόματος τους θα τη διαβάσετε στην Έτσι Πήραν το Όνομά τους!) που το ύφος τους δεν ήταν ότι και πιο επαναστατικό ήθελε η νεολαία, αλλά αυτό δεν τους εμπόδισε να κάνουν 11(!) επιτυχίες έως το 1966. Για την ιστορία αναφέρω τα Νο1 Mrs.Brown you got a lovely Daughter, I’m Henry VIII I am, ενώ το γνωστό στη χώρα μας No milk today σταμάτησε στο Νo35.
Οι Zombies ξεκίνησαν την «εισβολή τους» με το αιώνιο She’s not there(Νο2 1964), λίγους μήνες αργότερα είδαν το Tell her No στο Νο6, για να ακολουθήσουν 2 αποτυχημένα singles. Ώσπου να φθάσουμε στην τελευταία αμερικάνικη επιτυχία τους, το Time of the Season (όλα συνθέσεις του οργανίστα Rod Argent) στο Νο3 (1969) και κάπου εκεί διαλύθηκαν. Οι Yardbirds των Eric Clapton, Jeff Beck και Jimmy Page (σε διαφορετικές περιόδους), είδαν τις δύο μεγάλες επιτυχίες τους να μπαίνουν άνετα στο Top10. Τα For your love(No6) και Heart Full of Soul(No8) ήταν και παραμένουν τα διαχρονικά hits τους. Δίπλα σε αυτά, η διασκευή τους στο I’m a Man(No17) του Bo Diddley και το Shape of Things(No11). Στην Β1 πλευρά του I’m A Man, ήταν το Still I’m Sad που το μάθαμε από τους Rainbow.
Οι Manfred Mann σχηματίστηκαν το 1962 στο Λονδίνο από τον Νοτιοαφρικανό οργανίστα Manfred Mann κι από τον τραγουδιστή Paul Jones. Δίπλα τους οι Mike Vickers κιθάρα/πνευστά, Tom McGuinness μπάσο και Mike Hugg ντραμς. Από το συγκρότημα κατά περιόδους πέρασαν και οι Mike d'Abo τραγούδι και οι μπασίστες Jack Bruce (ναι, ο γνωστός!) και ο Klaus Voormann. Από το 1963 είχαν αρχίσει να κυκλοφορούν μικρούς δίσκους αλλά έπρεπε να φθάσει ο Ιούλιος του 1964 για να πάνε σε Μ.Βρετανία και Αμερική στο Νο1 με το Do Wah Diddy Diddy, μια επιτυχία που στην Αμερική τουλάχιστον δεν την ξανά κατάφεραν. Αντίθετα στη χώρα τους, τα πήγαν πολύ καλά ώσπου διαλύθηκαν το 1969 για να μετασχηματιστούν στους Manfred Mann’s Earth Band.
 |
| Kinks, Zombies, Manfred Manns, Animals |
Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ
Χωρίς καμία αμφιβολία, Βασίλισσα του British Invasion η Mary Isobel Catherine Bernadette O'Brien (1939 – 1999), πιο γνωστή με το όνομα Dusty Springfield. Μezzo-soprano, η Springfield ερμήνευε με ένα δραματικό τρόπο τα τραγούδια της, κινούμενη σε ένα pop χώρο με έντονμα στοιχεία blue-eyed soul. Οι επιτυχίες στην Αμερική ήταν τα I Only Want to Be with You, Wishin' and Hopin και You Don't Have to Say You Love Me.
TO LIVERPOOL ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ (Merseybeat)
Merseybeat ονομάζουμε τη μουσική από τα συγκροτήματα που ξεπετάχτηκαν από την περιοχή του Liverpool (και γενικά στη Βορειοδυτική Αγγλία) στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 60 και ο ήχος τους ήταν επηρεασμένος από το Αμερικάνικο rock and roll, το R&B, το skiffle και την επικρατούσα pop μουσική. Τα συγκροτήματα της περιοχής του Λίβερπουλ ήταν δημοφιλή στη χώρα τους αλλά και στην Αμερική, μετά την British Invasion, με πρώτους και ΚΑΛΥΤΕΡΟΥΣ τους Beatles. Ένα από τα κορυφαία σχήματα ήταν οι Searchers, που στη χώρα τους είχαν πολλές επιτυχίες, αλλά στην Αμερική μόνο δύο. Η πρώτη ήταν το Needles and Pins(Νο13), διασκευή της επιτυχίας της Jackie DeShannon και η δεύτερη το Love Potion No. 9(Νο3) πρώτη εκτέλεση από τους Clovers.
Οι Gerry and the Pacemakers είχαν manager τον Brian Epstein και παραγωγό τον George Martin, όπως και οι Beatles. Χρονικά, ήταν οι πρώτοι που σημείωσαν μεγάλη επιτυχία στη χώρα τους, με το How Do You Do It? (Νο1 Μάρτιος 1963) αλλά στην Αμερική τους βρίσκουμε ένα χρόνο αργότερα με το Don't Let the Sun Catch You Crying(Νο4). Ακολούθησε η επανακυκλοφορία του How Do You Do It?(Νο9) και το Ferry Cross the Mersey(Νο6). Οι Gerry and the Pacemakers έχουν ένα πολύ γνωστό …ποδοσφαιρικό τραγούδι, το You'll Never Walk Alone, σύνθεση των Rodgers και Hammerstein από το 1945, που τραγουδιέται από τους φιλάθλους της Liverpool. Για την ιστορία, το You'll Never Walk Alone στην Αμερική σταμάτησε στο Νο 48…Μπορεί να μην ήταν το πρότυπο του επαναστάτη, αλλά άφησαν πίσω τους τρεις τεράστιες επιτυχίες, τα Don't Let the Sun Catch You Crying, Ferry Cross the Mersey και You'll Never Walk Alone.
Όταν δεν έχει ζήσει κάποια πράγματα και πρέπει να τα μάθεις εγκυκλοπαιδικά, δύσκολα σου μένουν στο μυαλό. Πάντα όταν άκουγα την μεγάλη επιτυχία των Swinging Blue Jeans, Hippy Hippy Shake, νόμιζα ότι άκουγα Beatles! Κάτι που έμαθα πολύ αργότερα, ήταν ότι οι Beatles έπαιξαν ΠΡΩΤΟΙ το τραγούδι και μάλιστα το ηχογράφησαν στο Beatles Live BBC. Αλλά εγώ τότε δεν τα ήξερα όλα αυτά! Για να ξανά γυρίσουμε στους Swinging Blue Jeans, ξεκίνησαν το 1957 παίζοντας skiffle (είδος folk μουσικής με επηρεασμούς από την αμερικανική folk, το blues, bluegrass country ακόμα και Jazz) για να καταλήξουν στο rock’n’roll. To Hippy Hippy Shake(No 24) και η διασκευή τους στη μεγάλη επιτυχία του Little Richard Good Golly Miss Molly (No43) ήταν οι μοναδικές επιτυχίες (;) τους στην Αμερική. Η 93χρονη σήμερα Petula Clark ξεκίνησε την καριέρα της σαν ηθοποιός για να εξελιχθεί σε πετυχημένη τραγουδίστρια, με πρώτη επιτυχία το The Little Shoemaker(Νο7 Μ.Βρετανία). Οι Αμερικάνοι την έμαθαν χάρις στην British Invasion και την μεγάλη επιτυχία της Downtown(No1, 1964) και με τα I Know a Place(Νο3), My love (No1), Don't Sleep in the Subway(Νο5) και I Couldn't Live Without Your Love(Νο9).
Ο Wayne Fontana (πραγματικό όνομα Glyn Ellis) and the Mindbenders, πήγαν στο Νο1 με το The Game of Love(1965) χωρίς να καταφέρουν κάτι άλλο σημαντικό.
Οι Billy J. Kramer and The Dakotas, είχαν κι αυτοί manager τον Brian Epstein και ηχογράφησαν αρκετά τραγούδια των Lennon–McCartney που δεν ηχογραφήθηκαν από τους Beatles όπως το Bad to Me (Νο1 UK, No 7 USA,1963).
O David Clark ήταν ντράμερ και κεντρική προσωπικότητα των Dave Clark Five, που χρονικά ακολούθησαν τους Beatles στην British Invasion, με την κυκλοφορία του I Knew It All the Time, που απέτυχε εμπορικά. Το 1963 διασκεύασαν τη σύνθεση του Berry Gordy Jr, Do You Love Me (πρώτη εκτέλεση από τους Contours) και το πήγαν στο Νο11, για να ακολουθήσουν τα Glad All Over(Νο6), Bits and Pieces"(Νο4) και Can't You See That She's Mine(Νο4). Στην Αμερική εξακολούθησαν να έχουν επιτυχίες ως και το 1967!
Οι Hollies των Allan Clarke(τραγούδι) και του μετέπειτα CSN&Y, Graham Nash κιθάρα/τραγούδι, ξεκίνησαν από το Manchester και παρ’ όλες τις μεγάλες επιτυχίες στη χώρα τους, μόνο 2 τραγούδια τους κατάφεραν να μπουν στο αμερικάνικο Top10, τα Bus stop(No5) και Stop Stop Stop(No7). Πάντως εμένα μου άρεσαν περισσότερο τη δεκαετίας του 70!
Τέλος, οι Kinks γεύτηκαν και αυτοί την επιτυχία στην Αμερική, πρώτα με το You really Got (No7 1964) και με τα All Day and All of the Night(Νο7) και Tired of Waiting for You(Νο6). Ο ήχος τους ήταν εξαιρετικά επιδραστικός όχι μόνο στους σύγχρονούς τους αλλά και στα συγκροτήματα των επόμενων χρόνων! Ένα από τα χαρακτηριστικά της αμερικάνικης καριέρας τους ήταν η απαγόρευση που τούς επέβαλε η American Federation of Musicians, αρνούμενη να τους χορηγήσει άδειες για συναυλίες για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, αποκόπτοντάς τους ουσιαστικά από την κύρια αγορά της μουσικής στο απόγειο της Βρετανικής Εισβολής. Αν και ούτε οι Kinks ούτε το σωματείο αποκάλυψαν συγκεκριμένο λόγο για την απαγόρευση, εκείνη την εποχή αιτία θεωρήθηκε η συμπεριφορά τους στην τηλεοπτική εκπομπή του Dick Clarke, Where the Action Is, το 1965.
Στο British Invasion συμμετείχε και η Marianne Faithfull που τη διετία 1964-1965 είχε 3 επιτυχίες με τα As Tears Go by(No22), Come and Stay with me (No26) και Summer Nights (No24). Καμία μεγάλη επιτυχία, αλλά έκανε αισθητή την παρουσία της.
Βλέποντας όλα αυτά τα video που προέρχονται από τηλεοπτικές εμφανίσεις στις αρχές της δεκαετίας του 60, πραγματικά θλίβομαι ότι οι άνθρωποι της ΕΡΤ-ΥΕΝΕΔ, ΕΣΒΗΣΑΝ όλες τις κασέτες με τις εκπομπές όπου εμφανιζόντουσαν τόσα ελληνικά συγκροτήματα και τραγουδιστές. Πραγματικός θησαυρός.
BRITISH INVASION II
Το καλοκαίρι του 1982 ξεκίνησε το Δεύτερο British Invasion, με συγκροτήματα που ο ήχος τους ήταν προσαρμοσμένος στην εποχή, synth-pop και New Pop όπως το ονόμασαν. Ποιοι ήταν αυτοί; Οι Police, A Flock of Seagull, Elvis Costello, Gary Numan, Culture Club, Pretenders, Joe Jackson ακόμα και οι Duran Duran, για να αναφέρω ενδεικτικά κάποια δυνατά ονόματα. Το ύφος του εύκολα φύτρωσε στην Αμερική και με τη σειρά τους τα αμερικάνικα συγκροτήματα, ακολούθησαν το δρόμο τους.
Την άλλη Κυριακή: 15 τραγούδια των Iron Maiden που βασίστηκαν σε βιβλία.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
9/2/25
Δημοσίευση σχολίου