LOOK AT YOURSELF: Η ΕΝΗΛΙΚΙΩΣΗ ΤΩΝ URIAH HEEP

 

Οι Uriah Heep είναι, πιθανότατα, το πιο υποτιμημένο συγκρότημα που γνωρίζω. Κατά παρόμοιο τρόπο, το τρίτο τους LP, το Look at Yourself, πρέπει να είναι το πιο υποτιμημένο άλμπουμ τους. Εντάξει, δεν είχαν ακόμα στις τάξεις τους τον ντράμερ-φαινόμενο Lee Kerslake, ούτε τον ασύγκριτο μπασίστα Gary Thain, παρ’ όλα αυτά όμως, το Look at Yourself, είναι ένα άλμπουμ σταθμός για την πορεία του γκρουπ, αφού -μέσα απ’ αυτό- οι Uriah Heep αποκτούν το προσωπικό τους ύφος (ενηλικιώνονται, θα λέγαμε), κρατώντας σε ισορροπία τα hard rock στοιχεία τους και την progressive ροπή τους. Σε μια εποχή, που ούτε υποψία δεν υπήρχε για τον ερχομό συγκροτημάτων, όπως οι Dream Theater ή οι Savatage, οι Uriah Heep καθιερώνονται ως οι πρωτοπόροι του μετέπειτα δημοφιλούς progressive metal. Με άλλα λόγια, πιστεύουμε ότι έχουμε να κάνουμε με ένα εμβληματικό, επιδραστικό συγκρότημα, που θα έπρεπε να στέκεται δίπλα στην «Αγία Τριάδα» του hard rock (Led Zeppelin, Deep Purple, Black Sabbath) και με ένα ιστορικό άλμπουμ, που θα έπρεπε να συγκαταλέγεται στα σπουδαιότερα έργα των Uriah Heep, πλάι στο κορυφαίο Demons and Wizards. Ειδικά, αν λάβει κανείς υπόψη, ότι στο Look at Yourself περιέχεται ο ύμνος July Morning, ένα τραγούδι, που, χάρη στο μεγαλείο της σύνθεσής του και την αρτιότητα της εκτέλεσής του, μπορεί να συγκριθεί με το Stairway to Heaven ή και το Child in Time! Πατήστε εδώ να δείτε το video
https://www.youtube.com/watch?v=grSWdLdp7po  (July Morning)
ΓΕΝΙΚΑ
Το Look at Yourself είναι το 3ο στούντιο άλμπουμ των Uriah Heep, ηχογραφήθηκε στα Lansdowne Studios και κυκλοφόρησε από την Bronze Records, τον Σεπτέμβριο 1971. Ήταν η τελευταία συμμετοχή του μπασίστα (και ιδρυτικού μέλους των Heep) Paul Newton, ο οποίος αντικαταστάθηκε (τελικά) από τον Gary Thain. Την ίδια στιγμή, η κυκλοφορία αυτού του άλμπουμ επισφραγίζει την εξαιρετική χημεία των Henley, Byron και Box στη σύνθεση και ενορχήστρωση των τραγουδιών του γκρουπ, που φαίνεται πλέον καθαρά ότι αποκρυσταλλώνεται σε μια ιδιόμορφη ισορροπία hard και prog rock. Ένα μοναδικό κράμα «ψαγμένης» μουσικής και head banging ροκιάς, που εξασφαλίζουν στους Uriah Heep μια αδιαμφισβήτητη ταυτότητα, που προβάλλει μέσα από το σφυροκόπημα της κιθάρας του Mick Box, το πανταχού παρόν Hammond του Ken Hensley και την οπερετικών προδιαγραφών φωνάρα του David Byron. Κι αν είναι κάτι, που τους κάνει να ξεχωρίζουν από τους ομότιμούς τους του progressive χώρου και μας κάνει να τους αγαπάμε ανυπόκριτα, είναι ότι δεν ξέχασαν ποτέ τις heavy metal καταβολές τους, δεν επιδόθηκαν σε πολύπλοκες κλασικίζουσες συνθέσεις και -κυρίως- ο Ken Hensley δεν παρασύρθηκε να γίνει ένας βαρύγδουπος πληκτράς, στα πρότυπα του Keith Emerson ή του Rick Wakeman, αλλά παρέμεινε πάντοτε ένας ατόφιος rocker που παίζει κιθάρα και Hammond.

Uriah Heep 1971

ΕΞΩΦΥΛΛΟ
Είχα την τύχη να αποκτήσω αυτό το άλμπουμ πολύ νωρίς. Έτυχε να πάει η αδελφή μου στο Λονδίνο, τα Χριστούγεννα του ’71 και μου το έφερε δώρο, ζεστό-ζεστό, μόλις ένα μήνα από την κυκλοφορία του. Με το που το έπιασα στα χέρια μου, το πρώτο που με εντυπωσίασε ήταν το εξώφυλλο! Τι απλό εξώφυλλο! Ούτε πίνακες ζωγραφικής, ούτε παράξενες φωτογραφίες, ούτε ψυχεδελικά σχέδια. Μόνο ένα τετράγωνο κομμάτι αλουμινόχαρτο, κολλημένο επάνω στο εμπροσθόφυλλο, μέσα στο οποίο καθρεφτιζόταν ένα θολό είδωλο του προσώπου σου. Καταπληκτική ιδέα (που πιστώνεται στον Mick Box)! Look at Yourself (κοιτάξου) έλεγε ο τίτλος και ακριβώς αυτό έκανες: Κοιτούσες τον εαυτό σου. Η όλη δημιουργία συμπληρωνόταν από μια θολή φωτογραφία του γκρουπ στο οπισθόφυλλο και ένα προσεκτικά επιμελημένο εσωτερικό φάκελο, με τους στίχους όλων των τραγουδιών. Και αφού περιεργάστηκα, ώρα πολλή,  τα έξω του δίσκου, ήρθε η στιγμή να εξερευνήσω  και τα μέσα.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
Επτά τραγούδια περιείχε το LP, τρία στην πρώτη πλευρά και τέσσερα στη δεύτερη. Όλα υπογεγραμμένα από τον Ken Hensley, πλην τριών, όπου συνυπογράφουν και οι Byron και Box. Η παραγωγή του άλμπουμ ανήκει στον «συνήθη ύποπτο» Gerry Bron, ενώ για την ηχογράφηση και το μιξάρισμα ήταν υπεύθυνος ο Peter Gallen. Πάμε να τα δούμε ένα-ένα:
1.    Look at Yourself: Το άνοιγμα του άλμπουμ ήταν μια μεγάλη έκπληξη! Τα ντραμς ξεκινούν με ένα καταιγιστικό ρυθμό, για να δώσουν τη σκυτάλη στο ξέφρενο Hammond του Ken Hensley. Δεν είχα ξαναζήσει κάτι παρόμοιο! Βέβαια, λίγο αργότερα, «κακόμαθα» με το Easy Living, αλλά τότε ήταν νωρίς ακόμα. Μια δεύτερη έκπληξη ήταν, ότι το τραγούδι το ερμήνευε ο Hensley, ενώ ο Byron συμμετείχε με μια ουράνια δεύτερη φωνή στο ρεφρέν. Τέλος, τρίτη και μεγαλύτερη έκπληξη ήταν το φινάλε του τραγουδιού, που διανθίζεται από τα τροπικά κρουστά που μας χαρίζουν οι Osibisa (ένα πολύ δημοφιλές -τότε- ethnic group, που απαρτιζόταν από Γκανέζους και Τζαμαϊκανούς), που συμμετείχαν εκτάκτως στην ηχογράφηση αυτού του κομματιού. Προσέξτε, σας παρακαλώ, τον τρόπο που τυραννάει το Hammond o Hensley. Απίστευτος!

2.    I Wanna Be Free: Η δυνατή κιθάρα του Mick Box και το άγριο Hammond του Hensley ανοίγουν το δρόμο στην απρόσμενα ήπια και μελωδική φωνή του Byron, που αναπτύσσει το θέμα, με τη συνοδεία όμορφων φωνητικών. Και ξαφνικά, ακούγεται μια επιτακτική φωνή: Come on! Και το τραγούδι αγριεύει και πάλι, ακολουθώντας ένα κοφτό riff, που μας θυμίζει το Gypsy. Α, πώς ακουγόταν αυτό το ”Come on” στ’ αυτιά ενός 14χρονου. Ήταν σαν κάποιος να μου φωνάζει «Ξύπνα, σήκω επάνω, ξεβολέψου, διεκδίκησε». Τέλος πάντων, νεανικές τρέλες.
3.    July Morning: Εδώ, τα πράγματα σοβαρεύουν. Οι ρυθμοί πέφτουν, καθώς μπαίνουν οι ήρεμες εισαγωγικές νότες του Hammond, που αρχικά μάς φέρνουν στο μυαλό το “With a Little Help From My Friends”, στην αξέχαστη εκτέλεση του Joe Cocker στο Woodstock. Σύντομα όμως, το μπάσο του Newton, που ακούγεται σαν ανθρώπινος σφυγμός, και η -πάντα χαρακτηριστική- κιθάρα του Box μάς διαλύουν κάθε ψευδαίσθηση. Ακούμε τους Uriah Heep σε μια από τις καλύτερες στιγμές της ιστορίας τους, να παίζουν ένα από τα πρώτα επικά κομμάτια της prog μουσικής και, παρεμπιπτόντως, το πρώτο ροκ κομμάτι που έγινε hit στη Σοβιετική Ένωση. Και, πηγαίνοντας και ακόμα παραπέρα, το July Morning έγινε, αυτοδίκαια, το πιο ταιριαστό soundtrack της Βουλγαρικής παραδοσιακής γιορτής "Julaya", όπου ο κόσμος συγκεντρώνεται στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας την 1η Ιουλίου κάθε χρόνου, για να υποδεχτεί τον ανατέλλοντα ήλιο. Πρόκειται για ένα αριστουργηματικό κομμάτι, που μένει αξέχαστο, χάρη στην υπέροχη συνύπαρξη κιθάρας και Hammond, που εμπλουτίζεται μοναδικά με τον ήχο του mini moog synthesizer του Manfred Mann, ο οποίος ήρθε στο στούντιο ύστερα από πρόσκληση του Gerry Bron.
4.    Tears in my Eyes: Η δεύτερη πλευρά του δίσκου ξεκινάει σχεδόν εξίσου δυναμικά με την πρώτη. Δεσπόζει η τραχιά κιθάρα του Box, με ένα riff που είμαι βέβαιος ότι θα το εκτιμούσε πολύ ο Jimmy Page. Το ιδιαίτερο όμως γνώρισμα αυτού του τραγουδιού προέρχεται από την slide guitar του Ken Hensley. Το Tears in my Eyes κατά βάσιν είναι ένα γνήσιο ροκάκι, όμως οι αιφνίδιες εναλλαγές ρυθμού και η πολυπλοκότητα της ενορχήστρωσης (παρών και εδώ ο Manfred Mann με το mini moog) το εντάσσουν άνετα στο prog και, σίγουρα, το καθιστούν ένα από τα highlights του άλμπουμ, δίπλα στο φερώνυμο τραγούδι και στο July Morning.
https://www.youtube.com/watch?v=oCHS5yt4mKI  (Tears in my Eyes)
5.    Shadows of Grief: Ένα φιλόδοξο prog κομμάτι, στα χνάρια του Salisbury, όπου κυριαρχεί το στοιχειωμένο Hammond του Hensley και τα απόκοσμα φωνητικά της μπάντας. Και σε αντίστιξη αυτού του ζοφερού κλίματος, ξεχωρίζει η καθαρή και λεβέντικη φωνή του Byron. Κλασικό Uriah Heep κομμάτι, με εντυπωσιακό φινάλε.
6.    What Should be Done: Μια χαμηλόφωνη μπαλάντα, όπου το διακριτικό πιάνο του Hensley συνοδεύει ιδανικά τους βαθυστόχαστους στίχους του David Byron: “So you think you found a way of living/That prevents you losin’ any sleep”. Και στο πίσω μέρος, τα διακριτικά φωνητικά και τα ντραμς με τα «σκουπάκια». Πολύ όμορφη στιγμή! Μια βαθιά ανάσα πριν το φινάλε του δίσκου.
7.    Love Machine: Ωραίο ροκ κομμάτι, ιδανικό για το κλείσιμο του LP. Ίσως να το αδικεί λίγο ο τίτλος του, που λες και παραπέμπει σε Wham! ή ακόμα και σε James Brown. Μόλις το ακούσεις βέβαια, δεν έχεις τέτοιες ψευδαισθήσεις.
ΥΠΟΔΟΧΗ
Όπως συνέβαινε τότε, με τα πρώτα άλμπουμ των Uriah Heep, το Look at Yourself αντιμετωπίστηκε επιφυλακτικά από τους κριτικούς. Αντίστοιχα, έτυχε μιας μέτριας υποδοχής και από το κοινό. Μπορεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Ιταλία, Νορβηγία, Φινλανδία) να το υποδέχτηκαν θερμότερα, στη Μεγάλη Βρετανία όμως έφτασε μέχρι το Νο 39 των charts, ενώ στις ΗΠΑ δεν ξεπέρασε τη θέση 93. Σήμερα, θεωρείται ως ένα από τα πολύ σημαντικά άλμπουμ της εποχής, με το AllMusic να το χαρακτηρίζει ως «το σημείο σύντηξης της δύναμης του heavy metal με τη μαεστρία του prog rock».
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ

Οι Uriah Heep περιλαμβάνονται, έτσι κι αλλιώς, στα πολύ αγαπημένα μου συγκροτήματα. Μου αρέσουν γιατί, ενώ διέθεταν ταλέντο και γνώσεις σε πολύ υψηλή κλίμακα, δεν ξεκόλλησαν ποτέ τα πόδια τους από τη γη. Δεν ξέχασαν ποτέ, ό,τι και να έκαναν, ότι τελικά στέκονταν μπροστά σε χιλιάδες ανθρώπους, που είχαν μαζευτεί για να διασκεδάσουν, όχι για να γίνουν αυτόπτες μάρτυρες της μετουσίωσης του αγνού ροκ σε μεγαλόσχημες εσωστρεφείς συνθέσεις και των αγαπημένων τους καλλιτεχνών σε προφήτες της σοβαρής μουσικής. Και το Look atYYourself, με τις τέλειες αναλογίες prog και hard, που το χαρακτηρίζουν, αυτό ακριβώς αποδεικνύει. Ότι  μπορείς να διασκεδάζεις με καλής ποιότητας μουσική.
 

ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ

15/11/24

Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ ΓΙΑ ΤΟ LOOK AT YOURSELF

To οπισθόφυλλο

Δεν θυμάμαι πότε το αγόρασα, σίγουρα αφού είχα αποκτήσει τα Demons and Wizards, Magician’s Birthday και Sweet Freedom, άρα είχα μπει για τα καλά στον ήχο του συγκροτήματος. Κι όμως θυμάμαι ότι τότε, τα τραγούδια που με κέρδισαν με το πρώτο άκουσμα ήταν τα Tears in My Eyes, Love Machine και το ομώνυμο και αργότερα το πανέμορφο July Morning (σ.σ. τώρα που το ξανά σκέφτομαι, μια κοπέλα μου το πρότεινε). Για εμένα ήταν βασική προτεραιότητα η αγορά του με το αυθεντικό εξώφυλλο-καθρέπτη και κλείνοντας αναλογίζομαι πόσες μα πόσες φορές έχω παίξει στο ραδιόφωνο το July Morning…     

Share on Google Plus

About Αλέξανδρος Ριχάρδος