Το άλμπουμ του Bob Dylan, που κυκλοφόρησε το 1965 με τον τίτλο Highway 61 Revisited, θεωρείται ιστορικό κι όχι μόνο επειδή περιέχει το ασυναγώνιστο Like a Rolling Stone. Είναι το άλμπουμ, όπου το «θαυματουργό παιδί» της φολκ ανεβαίνει σε νέα δυσθεώρητα ύψη δημοφιλίας, καθιερώνοντας τα δικά του στάνταρντ καλλιτεχνικής ποιότητας. Σαν χτες φαινόταν ακόμα το 1962, τότε που στο πρώτο του φερώνυμο άλμπουμ δεν υπήρχε τίποτε άλλο εκτός από τον ίδιο, την ακουστική κιθάρα του και μια φυσαρμόνικα. Τότε που ο Ντίλαν συμμετείχε στα διάφορα φεστιβάλ φολκ μουσικής, προσπαθώντας να ενσωματωθεί στην κοινότητα αυτών των μουσικών και βρέθηκε σύντομα να είναι ο καθοδηγητής τους. Τότε που, εμπνευσμένος από την country μουσική και, κυρίως, το ίνδαλμά του Woody Guthrie, παρουσίασε μια εντελώς δικιά του σχολή, βασισμένη στον ποιητικό του λυρισμό, το μουσικό του ταλέντο και την εκφραστική φωνή του. Και ξαφνικά, μέσα σε 3 χρόνια, όλα δείχνουν να έχουν αλλάξει, με πρώτον και καλύτερο τον ήχο του! Τώρα πια, δεν έχουμε τον Dylan με την κιθάρα του, αλλά μια πλήρη μπάντα, που τον συνοδεύει σχεδόν σε όλα τα τραγούδια του δίσκου. 11 επαγγελματίες μουσικοί πλαισιώνουν τον Μπομπ Ντίλαν, συμπεριλαμβανομένου lead κιθαρίστα και ντράμερ, καθώς οι ενορχηστρώσεις του φλερτάρουν ανοιχτά με το ροκ, ξεφεύγοντας από τις φολκ καταβολές τους. Άλλωστε, αυτό υποδηλώνει και η λέξη “Revisited” στον τίτλο του άλμπουμ. Ο Ντίλαν «επανεπισκέπτεται» την αφετηρία του, επανεκτιμά τις επιρροές του, επαναξιολογεί τη διαδρομή του και τα σημεία-σταθμούς της πορείας του. Μιας πορείας, που δεν κατευθύνθηκε τυχαία από ένα σημείο Α σε ένα σημείο Β, αλλά ακολουθώντας τη χάραξη ενός φημισμένου αμερικάνικου αυτοκινητοδρόμου, του Highway 61.
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΛΟΙΠΟΝ HIGHWAY 61;
Ο Highway 61 (ή, απλά, US 61) είναι ένας πολύ σημαντικός αυτοκινητόδρομος, μήκους 2.200 χλμ, που ξεκινάει από τη Νέα Ορλεάνη, στη Λουιζιάνα, για να καταλήξει στο Γουαϊόμινγκ της Μιννεσότα, ακολουθώντας την κοίτη του ποταμού Μισισιπή, περνάει δηλαδή από Louisiana, Mississippi, Tennessee, Arkansas, Missouri, Iowa, Wisconsin και Minnesota!
Καταλαβαίνει κανείς, ότι δεν πρόκειται απλώς για έναν δρόμο, αλλά για μια πολιτισμική γέφυρα, μία δίοδο διεπαφής διαφορετικών παραδόσεων, διαφορετικών τοπίων, διαφορετικών ήχων. Που κατορθώνουν να αλληλοεπηρεαστούν και να συνυπάρξουν χάρη στον US 61.
ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΑΛΜΠΟΥΜ ΟΝΟΜΑΣΤΗΚΕ ΕΤΣΙ;
Ο Dylan ένιωθε πάντα μια ισχυρή προσωπική σύνδεση με τον συγκεκριμένο αυτοκινητόδρομο. Στα απομνημονεύματά του Chronicles, εξηγεί γιατί: «Ο Highway 61, η κεντρική αρτηρία των country blues, ξεκινά περίπου εκεί που ξεκίνησα κι εγώ, στο Duluth της Μιννεσότα». Πράγματι, ο Ντίλαν ξεκινάει την πορεία του από το Duluth, πηγαίνοντας όμως βόρεια, με προορισμό τη Νέα Υόρκη. «Πάντα ένιωθα ότι ο δρόμος αυτός ήταν η αφετηρία μου, από εδώ μπορούσα να πάω όπου θέλω, ακόμα και κάτω, στο Δέλτα του Μισισιπή. Ήταν πάντα ο ίδιος δρόμος, γεμάτος αντιθέσεις, δρόμος των μεγαλουπόλεων και των μικροσκοπικών οικισμών (one-horse towns), ο δρόμος των πνευματικών μας προγόνων… Ήταν το στίγμα μου στην οικουμένη, τον ένιωθα πάντα να είναι μέσα στο αίμα μου».
Δεν είναι πάντως μόνον ο Dylan, που νιώθει έτσι για τον Highway 61. Πολλοί και σημαντικοί μουσικοί συνδέονται, με κάποιον τρόπο, με τον δρόμο αυτό. Κατά μήκος του, έχουν γεννηθεί σπουδαίοι καλλιτέχνες, όπως ο Elvis Presley, ο Muddy Waters, ο Charley Patton. Ειδικά για τα blues, ο US 61 αποκτά μεταφυσικές ιδιότητες: Σ’ αυτόν τον δρόμο σκοτώθηκε σε δυστύχημα η «αυτοκράτειρα των blues» Bessy Smith. Σ’ αυτόν τον δρόμο – υποτίθεται ότι- παρέδωσε την ψυχή του στον Διάβολο ο μέγας Robert Johnson. Τι να πρωτοπούμε; Είναι τόσες και τόσες οι ιστορίες, που αναφέρονται στους στίχους ιστορικών blues κομματιών, ώστε ο δρόμος να αποκτήσει το παρατσούκλι “Blues Highway”. Και, βέβαια, δεν μιλάμε μόνον για blues, μιλάμε γι’ αυτό το κράμα country, folk και blues, που ο Ντίλαν υπηρέτησε πιστότερα από τον καθένα. Όταν, λοιπόν, ήρθε η ώρα να ονοματίσει το νέο του άλμπουμ, σε μια στιγμή κρίσιμων αποφάσεων για την πορεία του, εκεί ακριβώς που αφήνει την ακουστική του κιθάρα και «εξηλεκτρίζεται», εκεί που ξανοίγεται σε νέους πειραματισμούς, κάνει ένα καθησυχαστικό νεύμα προς τις ρίζες του. Ειδικά με το τελευταίο κομμάτι του δίσκου, το 11λεπτο Desolation Row, όπου επανέρχεται στον αρχέγονο ήχο της ακουστικής κιθάρας του, ο Ντίλαν δείχνει ξεκάθαρα τη θέλησή του να ξαναπεράσει απ’ όλα τα μέρη που μεγάλωσε, απ’ όλες τις πηγές της έμπνευσής του, καθώς βάζει πλώρη για τις μελλοντικές του περιπλανήσεις.
ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ
10/9/24
Δημοσίευση σχολίου