Η κυκλοφορία του πρώτου άλμπουμ των Ολλανδών Focus, το In and Out of Focus δεν άφησε περιθώρια για πολλές προσδοκίες. Ένα συμπαθητικό progressive χαμηλών τόνων άλμπουμ, με πολλά στοιχεία από την κλασική μουσική, με μάλλον συγκρατημένο παίξιμο από τον κιθαρίστα Jan Akkerman και αρκετές μελωδίες…κι έως εκεί.
Και ξαφνικά…Hocus Pocus. Σε μια Ελλάδα που η είδηση έφθανε με καθυστέρηση μηνών, κάπου στα μέσα του 1971, άρχισε να ακούγεται ένα περίεργο(!) κομμάτι, που όμοιό του δεν είχαμε ξανά ακούσει. Από τις ελάχιστες έως και …καμία εκπομπή του κρατικού ραδιοφώνου(ΕΙΡΤ-ΥΕΝΕΔ), τότε δεν υπήρχε ιδιωτική και δημοτική ραδιοφωνία ούτε σαν σκέψη, η εκπομπή του Γιάννη Πετρίδη στο Α! Πρόγραμμα δεν υπήρχε πόσο μάλλον ερασιτεχνικοί σταθμοί (λόγω χούντας), οι μεγαλύτεροι είχαν ακούσει αυτό το μ-ο-ν-α-δ-ι-κ-ό κομμάτι και σιγά σιγά, μας μύησαν στην ομορφιά του! To Hocus Pocus (No 20 Μ.Βρετανία, Νο 9 Αμερική) είναι σύνθεση του κιθαρίστα Jan Akkerman και του Thjis Van Leer και χαρακτηρίζεται από τα μοναδικά yodeling (σ.σ. μην φανταστρείτε τότε ότι ξέραμε τι σημαίνει yodeling) φωνητικά του Van Leer και τα δολοφονικά κιθαριστικά περάσματα του Akkerman.
Εδώ να σημειώσω ότι Yodeling ονομάζεται ο τρόπος τραγουδιού με διαρκείς εναλλαγές από χαμηλές σε ψηλές νότες αλλά και με φαλτσέτο. Ο συγκεκριμένος τρόπος ερμηνείας έγινε γνωστός από τους γερμανοαυστριακούς αλπινιστές και προέρχεται από τη λέξη jodeln που σημαίνει αρθρώνω. Συνθετικά το τραγούδι γεννήθηκε τυχαία όταν στο studio ο ντράμερ Pierre van der Linden έπαιξε ένα σόλο κι ο Van Leer άρχισε να τραγουδάει και μαζί με τον κιθαρίστα Jan Akkerman, άρχισαν να κτίζουν τη σύνθεση. Όταν ρώτησαν τον Van Leer πως του ήλθε η ιδέα να τραγουδήσει yodeling, απάντησε «Η ιδέα ήλθε από τον ουρανό»!
Παρ΄όλο που το κομμάτι δεν είναι κλασικό rock’n’roll, έχει μείνει στην ιστορία της μουσικής σαν ένα από τα πλέον πρωτότυπα κομμάτια και μάλιστα χωρίς να έχει στίχους! Στην αρχή σκέφτηκαν να το ονομάσουν Crocus για να καταλήξουν στο Hocus Pocus που σύμφωνα με την Wikipedia, Hocus Pocus είναι ένας γενικός προφορικός όρος που χρησιμοποιείται από τους μάγους, επιφέροντας κάποιο είδος αλλαγής. Η προέλευση του όρου παραμένει άγνωστη με θεωρίες να αναφέρουν ότι προέρχεται από τα λατινικά ή ακόμα κι από νορβηγούς μάγους. Ο Van Leer το πλούτισε με περάσματα από φλάουτο, ερμηνεία scαt και σφυρίχτρα κι ο μοναδικός τρόπος ερμηνείας του, το κάνουν να ξεχωρίζει και να προκαλεί ενδιαφέρον ακόμα και σήμερα, 53 χρόνια από την κυκλοφορία του. Και περνάει σε δεύτερη μοίρα το παίξιμο του Akkerman, που κάθε άλλο δευτερευούσης σημασίας είναι!
Το τραγούδι κυκλοφόρησε σε πολλές εκδοχές που σχεδόν όλες είχαν να κάνουν με τη διάρκεια του αφού η αρχική διάρκεια του τραγουδιού είναι 6:42. Χρειάστηκαν αρκετά editing για να το φέρουν σε μια μικρότερη διάρκεια για να χωρέσει σε μικρό δίσκο.
Το κομμάτι υπάρχει στο δεύτερο άλμπουμ τους με τίτλο Moving Waves που είναι γνωστό και σαν Focus II( Νο2 Μ.Βρετανία, Νο 8 Αμερική), ένα άλμπουμ που ενίσχυσε τη φήμη του ολλανδικού συγκροτήματος και εκτός της ηπειρωτικής Ευρώπης. Γιατί το Moving Waves δεν περιορίζεται μόνο σε αυτό το ιδιαίτερο κομμάτι αλλά και στο Focus II, ένα κλασικό-jazz fusion instrumental που αφήνει μια γλυκιά γεύση, κλείνοντας την Α! πλευρά του δίσκου. Κι αν το Hocus Pocus είναι το masterpiece του δίσκου, θα πρέπει να βρω άλλα λόγια για να περιγράψω το 22λεπτο Eruption που απλώνεται στη Β πλευρά του δίσκου και προσφέρει απλόχερα ένα πανέμορφο improvisation, με σόλο και από τα τέσσερα μέλη, αλλά αυτό του κιθαρίστα Jan Akkerman είναι τουλάχιστον εξαιρετικό. Ένα παρατεταμένο jam session, με jazz περάσματα κιθάρας, σ΄ένα κομμάτι αποτελείται από δεκαπέντε ενότητες, μια προσαρμογή της ιστορίας του Ορφέα και της Ευριδίκης από την όπερα Euridice του Ιταλού συνθέτη Jacopo Peri.
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ
14χρονος -15χρονος μαθητής τότε, ο μικρόκοσμός μου είχε ήδη δεχτεί ένα δυνατό χτύπημα από το latin rock των Santana και τώρα ήλθε η σειρά κάποιων άγνωστων Ολλανδών, που με κατέκτησαν με το πρώτο άκουσμα!
TRIVIA
To Focus II πούλησε στην Αμερική 500.00 αντίτυπα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
9/8/24
Ο ΣΩΤΗΡΗΣ ΤΣΙΑΠΗΣ ΓΙΑ ΤΟ MOVING WAVES
Το οπισθόφυλλο
Πολύ πριν ανακαλύψω τουs Focus, είχα αγοράσει το διπλό δίσκο Guitar Album, όπου υπήρχαν κομμάτια από γνωστά μεγαθήρια-κιθαρίστεs, Hendrix Clapton Gallagher και άλλοι. εκεί πρωτοάκουσα το Hocus Pocus που μου έκανε τρομερή εντύπωση ωs κάτι εντελώs διαφορετικό απ ο,τι είχα ακούσει. Ιδιαίτερη περίπτωση οι Ολλανδοί, ένα κράμα instrumental prog rock με jazz fusion στοιχεία που εμένα προσωπικά με ενθουσιάζει, ειδικά στην εκτεταμένη χρήση του φλάουτου που ταιριάζει γάντι σ αυτό το μουσικό είδοs.. το καθιέρωσαν πρώτοι οι Moody Blues και οι Jethro Tull και έγινε απαραίτητο συστατικό σε παρόμοιου ύφουs μπάντεs.
Με βασικούs συνθέτεs τουs Jan Akkerman και Thijs Van Leer, έχτισαν δική τουs μουσική ταυτότητα. ειδικά ο δεύτεροs ιδιοφυήs πολυοργανίσταs δημιούργησε και τον παρανοϊκό λαρυγγισμό του Hocus Pocus..έναs φίλοs κάποτε μου είπε οτι σε μια σχολή φωνητικήs το είχαν βάλει ωs άσκηση στουs προχωρημένουs σπουδαστέs! εκτόs απ το mega hit τηs μπάνταs που απογείωσε τη καριέρα τουs, μου αρέσουν πολύ και οι ονειρικέs μελωδίεs Le Clochard και Janis, καθώs και το "Camel-ογενέs" Focus II.
Δημοσίευση σχολίου