Tο Brothers in Arms είναι το 5ο στούντιο άλμπουμ των Dire Straits και κυκλοφόρησε τον Μάιο του 1985 από την εταιρία Vertigo. Περιείχε 9 τραγούδια, όλα γραμμένα από την ψυχή του συγκροτήματος, τον κιθαρίστα και τραγουδιστή Mark Knopfler, έναν σπουδαίο βιρτουόζο και τελειομανή μουσικό, που σε κάθε νέο άλμπουμ είχε κάτι πρωτότυπο να παρουσιάσει. Για παράδειγμα, στο προηγούμενο άλμπουμ τους, το Love Over Gold (1982), ο τόσο χαρακτηριστικός, απέριττος ήχος του γκρουπ, είχε εμπλουτιστεί εντυπωσιακά από τον πιανίστα Alan Clark, χαρίζοντάς μας κλασικά κομμάτια, όπως το Private Investigations. Τούτη τη φορά, το συγκρότημα ενισχύθηκε και από δεύτερον πιανίστα, τον Guy Fletcher, ενώ έγιναν και σημαντικές διορθωτικές κινήσεις στην δεύτερη κιθάρα και στα ντραμς. Και όχι μόνο αυτό. Ο Knopfler επέλεξε να ηχογραφήσει το νέο άλμπουμ σε πλήρη ψηφιακή μορφή (DDD), ώστε να κυκλοφορήσει απ’ ευθείας σε CD, εξασφαλίζοντας έτσι το προνόμιο να ηχογραφήσει τα τραγούδια του, χωρίς τον περιορισμό των 20 λεπτών ανά πλευρά ενός συνήθους βινυλίου. Εννοείται, ότι το άλμπουμ κυκλοφόρησε και σε κασέτα, διάρκειας ίσης με το CD, αλλά και σε LP, με κάποιες μικρές χρονικές προσαρμογές στην 1η πλευρά του. Η απόφαση αυτή αποδείχτηκε θησαυρός: Το Brothers in Arms ήταν το πρώτο CD που πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα!
Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΑΛΜΠΟΥΜ
Έχοντας μόλις ολοκληρώσει μια εξαντλητική παγκόσμια περιοδεία προώθησης του Love Over Gold, ο Mark Knopfler συγκέντρωσε στο Λονδίνο το νέο line-up της μπάντας του, κάπου στο τέλος του ’83, αρχές του ’84, όπου πρόβαραν διεξοδικά όλα τα κομμάτια του νέου άλμπουμ. Όταν πια ήταν έτοιμοι, μετακόμισαν σ’ ένα μικρό στούντιο (όταν λέμε «μικρό», εννοούμε ούτε 50 τετραγωνικά), ονόματι Air Studios, που βρισκόταν στο νησάκι Montserrat, στις Αντίλλες της Καραϊβικής. Η ηρεμία του τοπίου και το ειδυλλιακό περιβάλλον της Καραϊβικής λειτούργησαν ευεργετικά για το γκρουπ, ύστερα από τόσους μήνες περιοδείας, και βοήθησαν τον Knopfler να εμβαθύνει στις χαμηλόφωνες συνθέσεις που περιέχονται στο άλμπουμ, όπως το Why Worry και το Your Latest Trick. Όπως και στο Love Over Gold, έτσι και στο Brothers in Arms, την παραγωγή την ανέλαβε ο ίδιος ο Mark Knopfler, μόνο που τώρα είχε και τη βοήθεια του συμπαραγωγού Neil Dorfsman, ο οποίο φρόντισε για τη λειτουργικότητα του μικροσκοπικού στούντιο. Παρεμπιπτόντως να πούμε, ότι το μικρό γραφικό Air Studios καταστράφηκε αργότερα από τυφώνα!
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
Είναι ένα περίεργο άλμπουμ. Ξεκινάει με μια διαδοχική παράθεση τραγουδιών, που φαίνονται να είναι φτιαγμένα για best sellers: So Far Away, Money For Nothing, Walk Of Life, το ένα κατόπιν του άλλου, λες και ο Mark Knopfler βάλθηκε να αποδείξει ότι μπορεί να είναι ποπ αν θέλει, να είναι ρυθμικός αν θέλει, να είναι εμπορικός αν θέλει. Και στη συνέχεια, να έρχονται αυτά τα ήρεμα, τα μελαγχολικά, τα σχεδόν ψιθυριστά τραγούδια, όπως το Your Latest Trick, το Why Worry ή το φερώνυμο Brothers in Arms. Τι παράξενο ανακάτεμα! Αλλά πόσο επιτυχημένο! Παρόλο που το άλμπουμ αυτό περιέχει κάποια πολύ προβεβλημένα τραγούδια των Dire Straits, καταφέρνει να τα φέρει σε ισορροπία με τα λιγότερο κραυγαλέα, χαρίζοντάς μας 9 υπέροχα κομμάτια, όλα εξίσου σημαντικά και αυτόφωτα. Ας τα δούμε, ένα-ένα:
So Far Away: Πολύ καλή επιλογή για εναρκτήριο τραγούδι. Ο ωραίος, κοφτός, laid back ρυθμός του, η ανεπιτήδευτη φωνή του Knopfler, οι τρυφεροί στίχοι για τις δυσκολίες μιας απόμακρης σχέσης, προϊδεάζουν θετικά για το ύφος του άλμπουμ. Πρόκειται για ένα τραγούδι, που απλά-απλά λέει ότι η αγάπη θα νικήσει, παρά τις δυσκολίες, άρα είναι ένα τραγούδι που δεν μπορείς παρά να το αγαπήσεις. Ίσως γι’ αυτό το έβαλαν πρώτο-πρώτο, ίσως γι’ αυτό το επέλεξαν και σαν το πρώτο σινγκλ του άλμπουμ. Και δεν απογοητεύτηκαν. Το So Far Away μπήκε άνετα στο Top 20 της Μεγάλης Βρετανίας.
Money For Nothing: Το «βαρύ πυροβολικό» του άλμπουμ. Ένα video clip μνημείο, ένα κομμάτι με φοβερό ρυθμό, με εξαιρετική δεξιοτεχνία, με πανέξυπνους στίχους, που εξυμνούσε το μουσικό κανάλι MTV, την ίδια στιγμή που το λοιδορούσε, ένα τραγούδι κλασικό που θα μπορούσαμε να γράψουμε πολλά γι’ αυτό, αλλά δεν χρειάζεται, γιατί έχουμε γράψει ήδη πολλά, εδώ:
Walk of Life: Το πιο πιασάρικο κομμάτι του δίσκου και ένα από τα πιο κλασικά ποπ κομμάτια της δεκαετίας του ’80, τότε που τα keyboards είχαν αναλάβει το πρώτο ρόλο. Από κοντά όμως, η western κιθάρα του Knopfler και οι νοσταλγικοί στίχοι, με αναφορές σε κλασικές επιτυχίες (Be-Bop-A-Lula, Baby What I Say), ανεβάζουν το επίπεδο του τραγουδιού και από ένα χορευτικό χιτάκι, το κάνουν διαχρονική επιτυχία. Δεν αποτελεί ασφαλώς έκπληξη, ότι το τραγούδι αυτό είναι η μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία των Dire Straits στην πατρίδα τους.Your Latest Trick: Και ξαφνικά, ηρεμία! Ο ήχος του ξενύχτικου σαξόφωνου του Michael Brecker (μέλους του ιστορικού ντουέτου πνευστών Brecker Brothers) γεμίζει τα ηχεία μας και μας φέρνει σε ένα μεταμεσονύχτιο αστικό σκηνικό, κάτι σαν βραδινή Νέα Υόρκη, φιλμαρισμένη από τον Martin Scorcese, ή -καλύτερα- σαν το βροχερό νυχτερινό Λονδίνο, στο νότιο άκρο της μεγαλούπολης, εκεί που έπαιζαν, κάθε Παρασκευή, οι Sultans of Swing. Και μέσα σ’ αυτό το σκηνικό, ο Knopfler να μας περιγράφει πώς την πάτησε από κάποιαν, πιο περπατημένη από εκείνον. Η φωνή του ακροβατεί μεταξύ τραγουδιού και πρόζας (θυμίζοντας λίγο Dylan), η κιθάρα του -εντελώς διακριτική- υποτάσσεται στο μεγαλείο του σαξόφωνου και στην κομψότητα του ηλεκτρικού πιάνου. Και κάπου στο παρασκήνιο, το κοντραμπάσο και τα κρουστά εγγυώνται για την jazzy ατμόσφαιρα. Πολύ όμορφη στιγμή!
Why Worry: Και, ώ του θαύματος, ο ρυθμός πέφτει ακόμα πιο χαμηλά στο επόμενο τραγούδι, το τελευταίο της πρώτης πλευράς του δίσκου. Μια μαγευτική εισαγωγή, με τον σαγηνευτικό ήχο της Stratocaster, να διαλέγεται με τους δακτυλισμούς της ακουστικής κιθάρας, που μας οδηγεί στο τραγουδιστικό μέρος του κομματιού. Άλλη έκπληξη εδώ: Η φωνή του Mark Knopfler τρυφερή, σχεδόν βελούδινη, χαϊδεύει τ’ αυτιά μας με στίχους ανθρώπινους, παρηγορητικούς, που έρχονται να απαλύνουν τον πόνο της καθημερινής τριβής με τις μικρότητες και τις κακίες του κόσμου. Ένα νανούρισμα, που μας ανακουφίζει από όσα μας πόνεσαν στη διάρκεια της ημέρας και μας προετοιμάζει για το επόμενο ξύπνημα, ενθαρρύνοντάς μας με λόγια σαν κι αυτά:
Why worry, there should be laughter after pain
There should be sunshine after rain
These things have always been the same
So why worry now?
Ένα πανέμορφο τραγούδι, που το αγάπησαν μυθικοί καλλιτέχνες, όπως οι Everly Brothers και η Jennifer Warnes (η μούσα του Leonard Cohen), και το συμπεριέλαβαν αμέσως στο ρεπερτόριό τους.
Ride Across the River: Όπως είπαμε και νωρίτερα, ο Mark Knopfler επέλεξε να παρουσιάσει όλα τα upbeat τραγούδια του άλμπουμ στην πρώτη πλευρά του LP, αφήνοντας στη δεύτερη να αναπτύξει απερίσπαστος όλο του τον λυρισμό. Πράγματι, το πρώτο τραγούδι της 2ης πλευράς του LP είναι ένα χαλαρό reggae κομμάτι, που, χάρη στη συμμετοχή πολλών και ετερόκλητων οργάνων, δημιουργεί μια εξωτική ατμόσφαιρα, ίσως μια τροπική ζούγκλα στη Νότια Αμερική, ένα ιδανικό σκηνικό για τους στίχους του τραγουδιού, όπου αντιπαραβάλλεται η ψυχή του ιδεολόγου αγωνιστή με αυτή του κυνικού μισθοφόρου. Το αποτέλεσμα, βέβαια, είναι το ίδιο: Η ματαιότητα του πολέμου. Όμορφο τραγούδι, εκτελεσμένο τέλεια!
The Man's Too Strong: Εδώ ο Knopfler πάει την αντιπολεμική κριτική του ένα βήμα παραπέρα. Δεν βλέπει απλώς τον πειθαρχημένο στρατιώτη, αλλά τον απατημένο οπαδό, τον μέσο άνθρωπο που γίνεται θύμα της προπαγάνδας του ολοκληρωτισμού, που παρουσιάζει τον άνθρωπο ως υπεράνθρωπο. Ίσως γι’ αυτό, ότι δηλαδή ο άνθρωπος μπορεί -δήθεν- να δώσει μόνος του τις λύσεις, ο Knopfler υιοθετεί μια «καουμπόικη» ερμηνεία στο τραγούδι του, κάνοντάς το να φέρνει λίγο σε country. Δεν υπάρχει σόλο κιθάρα σ’ αυτό το κομμάτι, υπάρχουν μόνο κάτι άγρια riff στο ρεφρέν, που δίνουν όμως αμέσως τη θέση τους στην ακουστική κιθάρα, σε κάθε κουπλέ. Δεν είναι από τα τραγούδια που σε συναρπάζουν από την πρώτη στιγμή, όμως όσο πιο πολύ το ακούς, τόσο πιο πολύ το εκτιμάς. Πατήστε εδώ να δείτε το video
One World: Εδώ ο ρυθμός ανεβαίνει αισθητά: Στάνταρ άταστο μπάσο, funky κιθάρα με παραμόρφωση, απλό μέτρημα των drums, μας δίνουν ένα τυπικό δείγμα rock των 80s, που βρίσκω ότι θυμίζει αρκετά τον Clapton εκείνης της περιόδου. Πολύ περισσότερο, που στους στίχους ομολογεί, ότι όσο και να προσπαθεί, δεν μπορεί να βρει αντίδοτο για τα blues (Can't get no antidote for blues).
Brothers In Arms: Και φτάνουμε στο αριστουργηματικό φινάλε! Δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερο τέλος γι’ αυτό το άλμπουμ. Ίσως δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερο τέλος για οποιοδήποτε άλμπουμ! Μέσα από αστραπές και βροντές, και πάνω από τον υποβλητικό ήχο του synthesizer, o Mark Knopfler αφήνει τις πρώτες νότες της κιθάρας του να στάξουν σ’ αυτό το μελαγχολικό περιβάλλον. Και ξεκινάει να τραγουδάει, με φωνή σπασμένη από τη συγκίνηση, για έναν στρατιώτη που πεθαίνει μέσα στο πεδίο της μάχης, ενώ σκέφτεται τις μέρες που πέρασε μαζί με τους συμπολεμιστές του. Υποβλητική μουσική και ανατριχιαστικοί στίχοι συνθέτουν ένα από τα καλύτερα τραγούδια των Dire Straits. Ένα τραγούδι, για το οποίο έχουμε γράψει αναλυτικά εδώ:
H ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΑΛΜΠΟΥΜ
Το Brothers in Arms αντιμετωπίστηκε πολύ χλιαρά από τους κριτικούς, μόλις κυκλοφόρησε. Και μάλιστα, ήταν οι Βρετανοί κριτικοί που ήταν οι πιο επιφυλακτικοί, βρίσκοντας τον Mark Knopfler πολύ επηρεασμένο από τον Bob Dylan και άλλους Αμερικάνους μουσικούς. Το BBC, για παράδειγμα, τον αποκάλεσε JJ Cale-lite. Αντίθετα, στους Αμερικάνους άρεσε αυτή η χαμηλόφωνη αίσθηση του άλμπουμ. Τι τα θέλετε όμως, αν το MTV έχει αποφασίσει να ποντάρει πάνω στο Money for Nothing και να του προσφέρει απεριόριστο air time, οι κριτικοί μπορούν γράφουν ό,τι θέλουν. Και πράγματι, το Money for Nothing είχε όλο το «πακέτο» για το MTV: Εξαιρετικό video clip με κινούμενα σκίτσα, πολύ πιασάρικη μουσική, σκανδαλιστικούς στίχους και τον Sting να διαλαλεί “I want my MTV”, “I want my MTV”. Ιδανικό! Άσε, βέβαια, τα υπόλοιπα singles του άλμπουμ: So Far Away, Walk of Life, Brothers in Arms, Why Worry, Your Latest Trick! Αποτέλεσμα; Το Brothers in Arms παρέμεινε Νο 1 για 14 συναπτές εβδομάδες στα Βρετανικά charts, για 9 εβδομάδες στις ΗΠΑ και για 34 εβδομάδες στην Αυστραλία. Έχει χαρακτηριστεί 10 φορές πλατινένιο στη Μεγάλη Βρετανία και 9 φορές στις ΗΠΑ, έχει κερδίσει βραβεία Grammy και Best British Album, ενώ έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο “500 Greatest Albums of All Time” του περιοδικού Rolling Stone.
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ
Το Brothers in Arms είναι ένα άλμπουμ, που αρχικά έκανε αίσθηση για τα εξαιρετικά εμπορικά σινγκλάκια του, αλλά στη συνέχεια κατάφερε να αναδείξει τον βαθύ στοχασμό και τη σπάνια ευαισθησία του Mark Knopfler ως δημιουργού, αλλά και την αρτιότητα και μαεστρία των μουσικών που απάρτιζαν τους Dire Straits εκείνη την εποχή. Με αποτέλεσμα, ένα από τα κορυφαία άλμπουμ των Dire Straits και ένα από τα πιο επιτυχημένα άλμπουμ στην ιστορία.
ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ
2/8/24
Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ ΓΙΑ ΤΟ BROTHERS IN ARMS
Κάθε άλμπουμ των Dire Straits έχει την ιδιομορφία να ακούγεται διαφορετικά από το προηγούμενο, με εξαίρεση τα πρώτα δύο. Και το καθένα, απολαμβάνεται για διαφορετικούς λόγους. Το συγκρότημα ήδη είχε περάσει σε ένα διαφορετικό κοινό, σε σχέση με αυτό των πρώτων 2 άλμπουμ τους, των οποίων είμαι φανατικός ακροατής. Σπουδαίο άλμπουμ, σπουδαία τραγούδια, φοβερή δουλειά στην παραγωγή, ένα τεράστιο διαχρονικό hit αλλά εγώ εξακολουθώ να είμαι κολλημένος στα πρώτα 2 άλμπουμ τους.
Δημοσίευση σχολίου