To Radio Ga Ga, η μεγάλη επιτυχία των Queen το 1984, έχει καταχωρηθεί ως αποκλειστική δημιουργία του Roger Taylor, του ντράμερ της μπάντας. Αυτό όμως, δεν είναι απόλυτα σωστό! Κάποιο ποσοστό θα έπρεπε να δοθεί στον πρωτότοκο γιό του Taylor, τον -τρίχρονο τότε- Felix Luther, αφού σε αυτόν οφείλεται ο τίτλος του τραγουδιού! Βλέπετε, ο μπέμπης έτυχε να μπει στο σαλόνι, την ώρα που οι γονείς του, ο Roger Taylor και η Γαλλίδα σύντροφός του Dominique Beyrand, άκουγαν ραδιόφωνο και, θεωρώντας άσχημο αυτό που άκουσε, έσπευσε να το χαρακτηρίσει ως "radio ca ca". Για κάποιο λόγο, η έκφραση αυτή καρφώθηκε στο μυαλό του πατέρα του και ανυπομονούσε να την χρησιμοποιήσει, σε πρώτη ευκαιρία.
ΠΩΣ ΓΡΑΦΤΗΚΕ
Ο Taylor ισχυρίζεται ότι η ιδέα να γράψει αυτό το τραγούδι, του ήρθε μια μέρα που έβλεπε MTV. Κατάλαβε ξαφνικά, ότι, αντί για ακροατής, είχε γίνει θεατής των τραγουδιών! Η μουσική είχε φύγει από το ραδιόφωνο, όπου φυσιολογικά ανήκε, και είχε περάσει στην τηλεόραση, η οποία -πώς να το κάνουμε;- είχε ανάγκη από εικόνα. Μήπως όμως, και το σύγχρονο ραδιόφωνο ήταν κάτι ιδανικό; Κάθε άλλο! Κατά τον Taylor, είχε ξεπουληθεί κι αυτό. Ο ραδιοφωνικός αέρας ήταν μονίμως κατειλημμένος από τα ίδια και τα ίδια τραγούδια, που μόνον στόχο είχαν τις πωλήσεις και όχι την ποιότητα. Όλα αυτά δεν ταίριαζαν καθόλου με την εικόνα που είχε ο Taylor για το ραδιόφωνο. «Στο ραδιόφωνο πρωτάκουσα rock ‘n’ roll», θυμόταν αργότερα, «σήμερα, το video clip είναι πιο σπουδαίο από τη μουσική. Εγώ είχα μάθει να είναι η μουσική σημαντική για τα αυτιά, όχι για τα μάτια». Βιώνοντας λοιπόν αυτή τη δυσάρεστη εξέλιξη, ο Roger Taylor καταλήγει να γράψει ένα νοσταλγικό κείμενο για το πώς ήταν κάποτε το ραδιόφωνο και πώς κατάντησε τώρα. Και δεν αναφέρεται μόνο στη μουσική, αλλά και στο θέατρο, τις επιστήμες, την πολιτική, όλα όσα έφταναν στον μέσο άνθρωπο μέσω του ραδιοφώνου. Γι’ αυτό άλλωστε, μέσα στους στίχους, βρίσκει κανείς αναφορές σε φημισμένες φράσεις του Winston Churchill ή του Orson Wells, που έμειναν αθάνατες χάρη στο ραδιόφωνο. Σκάρωσε και τη μουσική πάνω σ’ αυτούς τους στίχους και το παρουσίασε, κάπως διστακτικά, στους υπόλοιπους Queen, δίνοντας στο νέο τραγούδι τον τίτλο -σωστά μαντέψατε- Radio Ca Ca. Παρά τις επιφυλάξεις του Taylor, τα υπόλοιπα μέλη της μπάντας υποδέχτηκαν το νέο τραγούδι με ενθουσιασμό. Ο John Deacon ασχολήθηκε αμέσως με τη μπασογραμμή, ο δε Freddie προθυμοποιήθηκε να σουλουπώσει κάπως τους στίχους, αλλά και τη μουσική. Το μόνο που δεν τους άρεσε ήταν ο τίτλος! Κι έτσι, τελικά, το νέο τραγούδι ονομάστηκε Radio Ga Ga.
Η ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ
Για να γράψει το κομμάτι στην πρώτη του μορφή, ο Taylor κλείστηκε τρεις μέρες στο στούντιο, μόνος του, με ένα synthesizer και ένα drum machine. Η αρχική του ιδέα, ήταν να το συμπεριλάβει σε ένα προσωπικό άλμπουμ, που ήθελε να ετοιμάσει. Όμως, ο Freddie Mercury πίστεψε αμέσως ότι το Radio Ga Ga είχε όλα τα φόντα για μεγάλο σουξέ και έπεισε τον Roger να το συμπεριλάβουν στο νέο άλμπουμ των Queen, που κυκλοφόρησε το 1984 , με τίτλο Works. Μάλιστα, επρόκειτο να είναι το κομμάτι που άνοιγε το άλμπουμ. Η ηχογράφηση ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1983, στα Record Plant Studios του Los Angeles. Ήταν η πρώτη φορά, που οι Queen ηχογραφούσαν στην Αμερική και, φαίνεται, αποφάσισαν να το ευχαριστηθούν: Χρησιμοποίησαν τρία είδη synthesizers και δύο είδη drum machines. Για να το πετύχουν αυτό, χρειάστηκαν και τη βοήθεια ενός Καναδού session μουσικού, του Fred Mandel, ο οποίος προγραμμάτισε και έπαιξε το καταπληκτικό Roland Jupiter 8 synthesizer. Για τη ρομποτική φωνή, που ακούγεται στο τραγούδι, χρησιμοποιήθηκε ένας Roland vocoder.
TO VIDEO CLIP
Είμαστε, μην ξεχνάμε, στο 1983, οπότε τι ακολουθεί μετά από μια ηχογράφηση; Το γύρισμα του σχετικού video clip! Διότι δεν νοείτο, εκείνη την εποχή, να λανσάρεις ένα νέο τραγούδι, χωρίς την αντίστοιχη οπτική υποστήριξη. Είναι όμως κάπως ειρωνικό, κάπως αντιφατικό, και ίσως, εν τέλει, υποκριτικό να έχεις ένα τραγούδι, που εξυμνεί τις «μέρες ραδιοφώνου» και να ετοιμάζεις ένα βίντεο γι’ αυτό. Είναι κάτι σαν «θεία δίκη», ότι τελικά δεν μπορείς να ξεφύγεις από την πραγματικότητα, όσο και να νοσταλγείς το παρελθόν. Κι αυτό ακριβώς έγινε με τους Queen και το “Radio Ga Ga”. Ετοίμασαν ένα βίντεο για αυτό το τραγούδι, που έμεινε στην Ιστορία! Ένα βίντεο τόσο επιτυχημένο, που τους έκανε να ξεχωρίσουν πάνω απ’ όλες τις διαλεχτές συμμετοχές του Live Aid 1985! Ας τα πάρουμε όμως, καλύτερα, με τη σειρά:
Την εποχή που έπρεπε να ετοιμαστεί το βίντεο, ο Freddie Mercury συμμετείχε στο soundtrack μιας νέας έκδοσης του κλασικού βωβού φιλμ Metropolis (1927), του μεγάλου Γερμανού εξπρεσιονιστή σκηνοθέτη Fritz Lang. Τη νέα αυτή έκδοση είχε επιμεληθεί ο περιζήτητος -τότε- Ιταλός παραγωγός Giorgio Moroder. O Freddie, εντυπωσιασμένος από όσα είδε, ζήτησε να περιλάβουν οπωσδήποτε σκηνές από το Metropolis στο νέο τους clip. Ο σκηνοθέτης που είχαν προσλάβει, ο πολύς David Mallet, κατάλαβε ότι δεν είχε περιθώρια αντίδρασης, απαίτησε όμως να εμφανίζονται οπωσδήποτε, στη διάρκεια του βίντεο, όλα τα μέλη της μπάντας. Και μάλιστα, χωρίς τα καθιερωμένα κλισέ της “live performance”, κάτι που οι Queen το δέχτηκαν (ακόμα και ο απέριττος Brian May). Έτσι, φτιάχτηκε αυτό το υπέροχο clip, όπου το συγκρότημα βολτάρει, πάνω σ’ ένα φουτουριστικό όχημα, μέσα στα αυθεντικά σκηνικά του original έργου. Η αυθεντικότητα των σκηνών οφείλεται στον Freddie Mercury, ο οποίος αντάλλαξε το κόστος συμμετοχής του στο soundtrack του Moroder με το δικαίωμα χρήσης σκηνών του φιλμ. Το αστείο (ή, αν θέλετε, το γελοίο) της υπόθεσης είναι ότι οι Queen πλήρωσαν δικαιώματα χρήσης των σκηνών του έργου και στην Κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Όχι, παίζουμε!
Το αποτέλεσμα ήταν καταπληκτικό! Ο προικισμένος David Mallet όχι μόνο κατάφερε να «ενσωματώσει» τους Queen μέσα στο δυστοπικό περιβάλλον του Metropolis, αλλά και να συμπεριλάβει σκηνές, όπου μια οικογένεια, κλεισμένη σ' ένα ατομικό καταφύγιο, ακούει ραδιόφωνο, ή τους Queen να τραγουδούν μπροστά σε ένα κοινό, που τους συνοδεύει χτυπώντας ρυθμικά παλαμάκια. Ειδικά αυτή η σκηνή, με τα παλαμάκια (την οποία οι κομπάρσοι την έβγαλαν με το πρώτο γύρισμα!), ήταν και ο λόγος της τόσο επιτυχημένης εμφάνισης των Queen στο Live Aid, αφού οι θεατές μέσα στο Γουέμπλεϋ συμμετείχαν μαζικά στο ρυθμικό χτύπημα των χεριών, όταν η μπάντα έπαιξε το Radio Ga Ga για πρώτη φορά μπροστά σε κόσμο. Και το γεγονός αυτό έμεινε ως η πιο τρανή απόδειξη της επιρροής που ασκεί το βίντεο στην καθιέρωση ενός τραγουδιού.
ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ
Το Radio Ga Ga κυκλοφόρησε σε single(μικρό δίσκο) στις 16-1-1984 και πήγε Νο.2 στα βρετανικά charts και Νο.16 στις ΗΠΑ. Ήταν το πρώτο top 10 του Roger Taylor, οπότε πια όλοι οι Queen είχαν πια στο ενεργητικό τους από ένα τουλάχιστον top 10. Από τότε που κυκλοφόρησε, το Radio Ga Ga ήταν μονίμως στο set list της μπάντας, σε όλες τις live εμφανίσεις τους, αφού το κοινό ενθουσιαζόταν με τη συμμετοχή του στο τραγούδι, στο σημείο με τα ρυθμικά παλαμάκια και τις υψωμένες γροθιές. Να πούμε εδώ, με την ευκαιρία, ότι κάποιοι κριτικοί βρήκαν «φασιστική» αυτή τη χορογραφία, ακριβώς λόγω της συγχρονισμένης ύψωσης των γροθιών, σαν να επρρόκειτο για ναζιστικό χαιρετισμό. Ο Taylor όμως το διέψευσε κατηγορηματικά, εξηγώντας ότι ο σκηνοθέτης ήθελε να συμβολίσει την πλύση εγκεφάλου που γινόταν στους ανθρώπους μέσα στο φιλμ Metropolis.
Κλείνοντας, αναρωτιόμαστε πώς αντιμετώπισε ο ίδιος ο Roger Taylor αυτή την ειρωνεία της αντίφασης του τόσο επιτυχημένου video clip ενός τραγουδιού που αντιτίθεται στην επέλαση του video; «Μα πρόκειται για ένα killer video, στο οποίο βάλαμε όλοι πολλή δουλειά», εξήγησε αργότερα. «Και το ευχαριστηθήκαμε όλοι. Ήταν, παρόλο το retro περιεχόμενό του, ένα clip πολύ σύγχρονο, πολύ επίκαιρο. Ήταν διαφορετικό, αλλά πολύ μοντέρνο, πολύ φρέσκο».
ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ
2/3/24
Δημοσίευση σχολίου