Το Candle in the Wind είναι ένα από τα πιο δημοφιλή, αλλά και πιο χαρακτηριστικά τραγούδια του Elton John. Γραμμένο το 1973, σε στίχους του Bernie Taupin, αποτελεί μια ελεγεία στη μνήμη της Marilyn Monroe, του παγκόσμιου ινδάλματος, που χάθηκε ξαφνικά, σε ηλικία 36 ετών, από υπερβολική δόση ναρκωτικών (σύμφωνα με το επίσημο πόρισμα για την αιτία θανάτου της). Το τραγούδι έτυχε πολύ θερμής υποδοχής από κοινό και κριτικούς όταν πρωτοβγήκε, συμβάλλοντας δραστικά στην εκτόξευση του Elton John στη στρατόσφαιρα των μουσικών ειδώλων. Κανείς όμως δεν θα μπορούσε να προβλέψει την ανεπανάληπτη επιτυχία που επρόκειτο να γνωρίσει 24 χρόνια αργότερα, όταν μια διασκευή του, γραμμένη ειδικά για την κηδεία της δημοφιλέστατης πριγκίπισσας Νταϊάνα (που χάθηκε επίσης στα 36 της χρόνια), θα το αναδείκνυε ως το δεύτερο πιο δημοφιλές single όλων των εποχών, πίσω από το θρυλικό White Christmas του Bing Crosby.
ΘΡΗΝΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΡΟΩΡΑ ΧΑΜΕΝΗ MARILYN
H Marilyn Monroe βρέθηκε νεκρή το 1962. Ο ιατροδικαστής διαπίστωσε ότι είχε καταναλώσει υπερβολική ποσότητα ναρκωτικών, κάτι όμως αταίριαστο με το χαρακτήρα της. Οι συνομωσιολόγοι ισχυρίζονται ότι την Marilyn την «εξουδετέρωσαν» οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, λόγω της παράνομης σχέσης της με τον τότε Πρόεδρο John F. Kennedy. Οι φήμες αυτές έκαναν ακόμη πιο τραγική την τόσο απρόσμενη απώλεια ενός κοσμαγάπητου ειδώλου, όπως η Marilyn Monroe. Βέβαια, αυτά συνέβησαν στην Αμερική, τη δεκαετία του ’60. Πώς επηρεάστηκε λοιπόν ο Bernie Taupin; Όπως μας λέει ο ίδιος, το αρχικό του ερέθισμα προήλθε από τον ιστορικό ηγέτη της CBS, τον μεγάλο Clive Davis, ο οποίος χρησιμοποίησε τη φράση Candle in the Wind, μιλώντας για την Janis Joplin και τον αδόκητο χαμό της σε ηλικία 27 ετών. «Η φράση προέρχεται από ένα βιβλίο του Σολζενίτσιν, κάτι που δεν ήξερα τότε», θυμάται ο Taupin. «Και σκέφτηκα, τι ωραίος τρόπος να περιγράψεις τη ζωή ενός ειδώλου, ενός διάττοντα αστέρα». Και από εκεί ορμώμενος, ο Taupin στοχάζεται πάνω στην εφήμερη δόξα, χρησιμοποιώντας ως πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα θεοποίησης την απαστράπτουσα Marilyn. «Δεν είμαι, ούτε υπήρξα ποτέ, φανατικός θαυμαστής της Monroe», έλεγε αργότερα ο Taupin. «Νομίζω, ότι πρόκειται για μια μεγάλη παρεξήγηση. Δεν είναι ότι δεν έχω σεβασμό προς το πρόσωπό της. Είναι όμως κυρίως το τι εκπροσωπεί. Θα μπορούσα να αναφέρομαι στον James Dean ή στον Jim Morrison, ή και στον Kurt Cobain. Θα μπορούσα να είχα γράψει τους στίχους για την Sylvia Plath ή την Virginia Woolf. Εννοώ, ουσιαστικά, οποιονδήποτε καλλιτέχνη, συγγραφέα, ηθοποιό ή μουσικό, που πέθανε νέος και, άθελά του, έγινε το πορτραίτο του Dorian Gray, που σταμάτησε να γερνάει. Αυτού, που η ομορφιά του πάγωσε στο χρόνο. Αυτό είναι που με συναρπάζει! Πώς η φήμη επηρεάζει τον απλό άνθρωπο, πώς τον αλλάζει όλη αυτή η λατρεία και η κολακεία. Είναι κάπως ανατριχιαστικό, πώς οι άνθρωποι έχουν την εντύπωση ότι οι διάσημοι είναι διαφορετικοί από εμάς τους υπόλοιπους. Είναι ένα θέμα, που αναδεικνύεται σε πολλά τραγούδια μας».
Πάντως, ανεξάρτητα από τις διευκρινίσεις του Taupin, οι στίχοι αφορούν ολοφάνερα τη Marilyn και στο πώς την εκμεταλλεύτηκαν οι σύγχρονοί της. Ο διάσημος πρώτος στίχος “Goodbye Norma Jeane” αναφέρεται στο πραγματικό της όνομα Norma Jeane Mortenson (ή Baker, όπως ήταν το επώνυμο της μητέρας της), για να τονίσει -ευθύς εξαρχής- πώς η Marilyn υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει ακόμα και το όνομά της για χάρη της αναγνωρισιμότητας. Και όμως, μέσα σ’ αυτή την αγέλη των λύκων, που κοίταζε πώς θα αποκομίσει το μέγιστο όφελος από τη λάμψη της Marilyn, εκείνη παρέμεινε σοβαρή και αξιοπρεπής. Αλλά, πόσο να αντέξει μέσα στον άνεμο της απληστίας και του αμοραλισμού, τη στιγμή που δεν είναι παρά ένα κεράκι, που η φλόγα του μπορεί, ανά πάσα στιγμή, να σβήσει. Είναι εδώ, που ο Taupin, χάρη σ’ αυτή την εύστοχη μεταφορά, μας δείχνει πόσο εύθραυστη είναι τελικά η φήμη και πώς η ζωή μπορεί ξαφνικά να σταματήσει, όσο νέος και σπουδαίος και αν είσαι. Το κεντρικό εξώφυλλο είναι του μικρού δίσκου (single) που κυκλοφόρησε το 1974.
ΠΩΣ ΓΡΑΦΤΗΚΕ ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ
Μόλις ο Elton παρέλαβε τους στίχους, δεν του ήταν καθόλου δύσκολο να τους ντύσει με την ανάλογη μουσική. Είχε βρεθεί και ο ίδιος στη θέση της Marilyn, στη θέση του ειδώλου δηλαδή, που δεν έχει καθόλου προσωπική ζωή, και κατάλαβε, ότι η εκθαμβωτική αυτή γυναίκα ζούσε διαρκώς μέσα σε πόνο. Η μουσική του λοιπόν δεν θα μπορούσε παρά να είναι μελαγχολική, να είναι ένας θρήνος για την ομορφιά, το ταλέντο και τα νιάτα, που τόσο εύκολα χάνονται. Ο Elton John ηχογράφησε το τραγούδι, παρέα με τους αγαπημένους του μουσικούς, τον Davey Johnstone, τον Dee Murray και τον Nigel Olson, στο στούντιο Château d'Hérouville, έξω από το Παρίσι. Προοριζόταν να αποτελέσει ένα από τα single του νέου του διπλού άλμπουμ, με τίτλο Goodbye Yellow Brick Road. Πράγματι, το τραγούδι κυκλοφόρησε ως single στη Μεγάλη Βρετανία, το 1974, φτάνοντας στη θέση 11 των charts. Περιέργως, δεν κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ, όπου προτιμήθηκε το Bennie and the Jets. Το Candle in the Wind παρουσιάστηκε ως single στην Αμερικάνικη αγορά μόλις το 1987 και πήγε αμέσως στο νο 6. Η απρόσμενη αυτή επιτυχία έδωσε στον Elton John το «φιλί της ζωής», καθώς την εποχή εκείνη πάλευε με τα ναρκωτικά, αλλά και μια σοβαρή εγχείρηση στο λαιμό.
CANDLE IN THE WIND 1997
 |
| Το εξώφυλλο του single του 1997 |
Και αν η επιτυχία, που γνώρισε ξαφνικά το Candle in the Wind στα 1987, ήταν αναπάντεχη, τι να πούμε για αυτό που συνέβη το καλοκαίρι του 1997, όταν, εξαιτίας του θανάτου της πριγκίπισσας Diana σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα, το τραγούδι αυτό απέκτησε μια δεύτερη ζωή; Όταν λοιπόν μαθεύτηκε το τραγικό δυστύχημα (που για τους συνομωσιολόγους ΔΕΝ ήταν δυστύχημα), ο Elton John, που ανήκε στον στενό κύκλο της Diana, σκέφτηκε να θρηνήσει τη νεκρή πριγκίπισσα, τραγουδώντας στην κηδεία της το “Candle in the Wind”, έχοντας βεβαίως προσαρμόσει κατάλληλα τους στίχους, ώστε να τονίζονται σ’ αυτούς η καλοσύνη της Diana και το ενδιαφέρον της για ό,τι συνέβαινε στον κόσμο. Παρακάλεσε λοιπόν τον Bernie Taupin να προσαρμόσει τους στίχους, αντικαθιστώντας κυρίως το “Goodbye Norma Jeane” με το -κλασικό πλέον- “Goodbye England’s Rose”. Ο Elton John τραγούδησε τη νέα version του τραγουδιού, με μεγάλη συναισθηματική φόρτιση, ενώπιον όχι μόνον των παρισταμένων στην κηδεία, αλλά και ενώπιον 2,5 δισεκατομμυρίων θεατών της TV, σε ολόκληρο τον κόσμο, στις 6 Σεπτεμβρίου 1997. Το αποτέλεσμα ήταν απίστευτο! Η νέα αυτή έκδοση του τραγουδιού, που καθιερώθηκε να λέγεται “Candle in the Wind 1997” και που για την παραγωγή της είχε φροντίσει ο μέγας George Martin των Beatles, έσπασε κάθε ρεκόρ: Μέσα σ’ ένα μήνα, πήγε νο 1 στη Μεγ. Βρετανία, όπου παρέμεινε 5 εβδομάδες. Στις ΗΠΑ πήγε επίσης νο 1, παραμένοντας στην πρώτη θέση επί 14 εβδομάδες!
Μέχρι και σήμερα, δεν έχει υπολογιστεί με ακρίβεια ο αριθμός των δίσκων που πουλήθηκαν, εκτιμάται πάντως ότι έχουν πουληθεί κάπου 33.000.000 αντίτυπα, καθιστώντας το ως το πιο εμπορικό single όλων των εποχών, πίσω από το κλασικό χριστουγεννιάτικο White Christmas, που έχει πουλήσει 50.000.000, το οποίο όμως -λόγω θέματος- δεν σταματάει να πουλάει, από τότε που γράφτηκε (1942). Αυτό που είναι βέβαιο, είναι ότι το ίδρυμα Diana, Princess of Wales Memorial Fund, που ιδρύθηκε στη μνήμη της, εισέπραξε 38.000.000 λίρες από τις πωλήσεις, ενώ άλλα 34.000.000 από δωρεές. Ο Elton John δεν ξανατραγούδησε ποτέ το τραγούδι με τους στίχους για τη Diana. Αλλά και οι ραδιοφωνικοί σταθμοί δεν ξαναέπαιξαν ποτέ τη βέρσιον ’97, όταν πια έφυγε από τα charts. Πάντως, ο Elton John κέρδισε Grammy γι’ αυτή την εκτέλεση, ενώ το 1998 χρίστηκε ιππότης από τη βασίλισσα Ελισσάβετ.
Κλείνοντας, να πούμε ότι και το άλμπουμ Goodbye Yellow Brick Road, στο οποίο περιεχόταν το “Candle in the Wind”, αλλά και άλλες, μοναδικές επιτυχίες, όπως το ομώνυμο τραγούδι, το Bennie and the Jets και το Saturday Night’s Alright For Fighting, γνώρισε αντίστοιχη επιτυχία, ανεβαίνοντας στην επίζηλη δεύτερη θέση του πιο εμπορικού άλμπουμ του 1973, σε μια χρονιά δηλαδή που κυκλοφόρησαν αριστουργήματα, χάνοντας μόνο από το Dark Side of the Moon.
TRIVIA
Ο Αλεξάντρ Σολζενίτσιν(1918–2008) ήταν Ρώσος μυθιστοριογράφος, ιστορικός και διηγηματογράφος, γνωστός κυρίως για τα ημιαυτοβιογραφικά έργα του "Μια μέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς" και "Αρχιπέλαγος Γκούλαγκ", που περιέγραφε τη ζωή στα σταλινικά ειδικά στρατόπεδα εργασίας. Τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1970.
ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ
13/1/24
Δημοσίευση σχολίου