Δεν χρειάζεται να ξέρει κανείς καλά Αγγλικά, για να γνωρίζει τη σημασία της λέξης “fuck”. Ίσως όμως στους Έλληνες, αλλά και στους λοιπούς Μεσογειακούς λαούς, να μην έχει τη βαρύτητα που έχει στους Αγγλοσάξονες. Σ’ αυτούς θεωρείται πολύ πρόστυχη λέξη και, παρόλο που υπάρχει στο λεξιλόγιό τους από τον 15ο αιώνα, μόλις κατά τη διάρκεια του -τόσο φιλελεύθερου- 20ου αιώνα άρχισε να διαδίδεται η χρήση της. Και πάλι, βέβαια, με μικρά, προσεκτικά βήματα. Για παράδειγμα, στο διάσημο μυθιστόρημα «Ο εραστής της Λαίδης Τσάτερλυ» (1928), του D.H. Lawrence, έγινε συστηματική εξάλειψη της λέξης “fuck” πριν κυκλοφορήσει το βιβλίο.
Τα πράγματα δεν θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά στη μουσική: Το 1938, απαγορεύτηκε στη Μεγάλη Βρετανία η μετάδοση του τραγουδιού ‘Ole Man Moses’, διότι οι στίχοι του -υποτίθεται ότι- περιλάμβαναν τη λέξη “fuck”. Στην πραγματικότητα, η τραγουδίστρια λέει “Buck, buck, bucket”, αλλά έτσι όπως το τραγουδάει σε πολύ ψηλές νότες, μιμούμενη μάλιστα τον ήχο του κακαρίσματος, ακουγόταν σαν “Fuck, fuck, fuck it” και η εντύπωση και μόνο, που έδινε όταν το άκουγες, ήταν αρκετή για τους λογοκριτές. Αν θέλετε να σχηματίσετε δική σας γνώμη, μπορείτε να το ακούσετε
Καθώς όμως προχωρούσαμε στη δεκαετία του ’60, όπου έπεφταν, το ένα μετά το άλλο, τα ταμπού της μεταπολεμικής κοινωνίας μας, η λέξη “fuck” άρχισε να γίνεται όλο και πιο συνηθισμένη, όλο και πιο αποδεκτή, όχι μόνο στο καθημερινό λεξιλόγιο, αλλά και στους στίχους των τραγουδιών. Μέχρι και οι «άμωμοι» Beatles πετάνε τη φράση “fucking hell” μέσα στο ‘Hey Jude’, το 1968! Η καθοριστική, πάντως, χρήση της λέξης, εντοπίζεται σε δύο, εντελώς ασύνδετες μεταξύ τους, περιπτώσεις: Η μία προκύπτει στο πολύβουο, βιομηχανικό Detroit και η άλλη στο φιλειρηνικό, αμέριμνο San Francisco.
Στο Detroit, λοιπόν, τη νύχτα του Halloween 1968, σε μια συναυλία των MC5, ο τραγουδιστής του γκρουπ, ο Rob Tyner, είχε την ιδέα, πριν να παίξουν τη μεγάλη τους επιτυχία ‘Kick Out The Jams’, να ζεστάνει το κοινό φωνάζοντας από σκηνής: “Right now, it’s time to kick out the jams, motherfuckers”. Η ανταπόκριση των θεατών ήταν φοβερή και η εισαγωγή αυτή έγινε απαραίτητη σε κάθε live του γκρουπ. Όταν όμως ήρθε η ώρα να κυκλοφορήσει το τραγούδι σε δίσκο, η Electra Record απαίτησε να αλλάξει η φράση σε “Kick out the jams, brothers and sisters”. Αλλά ακόμα και αυτή η λογοκριμένη εκδοχή, δημιούργησε μεγάλες δυσκολίες στη κυκλοφορία του δίσκου. Μάλιστα, η αλυσίδα λιανικών πωλήσεων Hudson’s, όχι μόνο αρνείτο να πουλήσει το άλμπουμ των MC5, αλλά ξεκίνησε και μποϋκοτάζ όλων των δίσκων της Electra. Οι MC5, σε ανταπόδοση, δημοσίευσαν στον τοπικό Τύπο μια καταχώρηση, όπου εμφανιζόταν ο Rob Tyner να λέει “Fuck Hudson’s”. Δυστυχώς, η Electra Record δεν είχε καμία όρεξη να συνεχίσει αυτόν τον πόλεμο και προτίμησε να διώξει τους MC5!
Στις ακτές του Ειρηνικού τώρα, στο πολύ πιο ανεκτικό San Francisco, οι Jefferson Airplane έψαχναν να βρουν κι αυτοί έναν τρόπο για να ταράξουν τα νερά, ενόψει της κυκλοφορίας του νέου τους άλμπουμ Volunteers(1969). Στο άλμπουμ αυτό είχαν συμπεριλάβει το τραγούδι ‘We Can Be Together’, που ήταν εμπνευσμένο από τους Μαύρους Πάνθηρες, που είχαν κάνει τόσο θόρυβο στη διάρκεια της Ολυμπιάδας του Μεξικού, την προηγούμενη χρονιά. Μέσα στους στίχους αυτού του τραγουδιού, λοιπόν, χρησιμοποίησαν τη φράση “Up against the wall, motherfuckers”. Η δισκογραφική τους εταιρία, η RCA, στην αρχή αρνήθηκε να επιτρέψει τη χρήση αυτής της λέξης, οι Jefferson Airplane όμως τους υπενθύμισαν, ότι η RCA είχε νωρίτερα κυκλοφορήσει το soundtrack της θεατρικής παράστασης “Hair”, χωρίς να λογοκρίνει τη λέξη “fuck”, που ακουγόταν ξεκάθαρα μέσα στο δίσκο. Τελικά, υπήρξε ένας συμβιβασμός, να ηχογραφηθεί λίγο «μασημένη» η επίμαχη λέξη, η οποία πάντως, και πάλι, ακουγόταν μια χαρά!
Έτσι ζόρικα ήταν τα πράγματα τότε, στο μακρινό 1969, μέχρι να φτάσουμε εμείς σήμερα να ακούμε χωρίς το παραμικρό πρόβλημα, τραγούδια όπως το “Fuck U’ των Archive, ή το “Who the Fuck is Alice”. O tempora o mores!
ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ
15/11/23
Δημοσίευση σχολίου