50 ΔΙΣΚΟΙ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΑΝ ΜΕΤΑ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΚΟΥΣΕΤΕ


Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις, που καλλιτέχνες που έφυγαν από τη ζωή, «είδαν» άλμπουμ τους που είχαν ετοιμάσει να κυκλοφορήσουν αλλά τους πρόλαβε ο θάνατος, να βγαίνουν στην αγορά και να αποσπούν καλά σχόλια. Αυτά τα μετά θάνατον άλμπουμ θα μάς απασχολήσουν στο σημερινό αφιέρωμα, προσπαθώντας να τα καταγράψουμε τα σημαντικώτερα. O Hendrix έχει ένα μοναδικό ρεκόρ στην ιστορία της μουσικής, που σίγουρα θα καταρριφθεί εξαιρετικά δύσκολα, αφού μετά το θάνατό του, κυκλοφόρησαν 85 άλμπουμ του(!!!!!!!!!!!!) αλλά και ο Frank Zappa με 68!!!!
Δεν είναι λίγες οι φορές που καλλιτέχνες, όπως George Harrison, Harry Nilsson αλλά και  Freddie Mercury, πέρασαν τις τελευταίες τους στιγμές, ηχογραφώντας, ειδικά με τον τελευταίο να γνωρίζει ότι το τέλος του, πλησίαζε. Για τους περισσότερους, ο θάνατος ήταν απροσδόκητος, αφήνοντας τους συμπαίκτες του συγκροτήματος τους αρκετό υλικό όπως στην περίπτωση της δολοφονίας του John Lennon. Έπειτα, υπάρχουν οι αναδρομικές κυκλοφορίες, με αχρησιμοποίητο υλικό που βρέθηκε και αξιοποιήθηκε. Σε  όλες αυτές τις περιπτώσεις, οι πιο…κερδισμένοι ήταν οι fans που ήθελαν να έχουν όσο το δυνατόν περισσότερο υλικό από τα αγαπημένα συγκροτήματα. Επίσης, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις υπάρχουν …πολλά Μετά Θάνατον άλμπουμ αλλά η στήλη επέλεξε το καλύτερο.
    Τιμητικά η πρώτη θέση ανήκει στον Jimi Hendrix και στο άλμπουμ του Cry of Love που κυκλοφόρησε στις 5 Μαρτίου 1971(Νο3 Αμερική, Νο2 Μ.Βρετανία), δηλαδή 6 μήνες μετά το θάνατό του. Οι ηχογραφήσεις είχαν γίνει το 1970 και τα τραγούδια προοριζόντουσαν για τον επόμενο studio δίσκο του αλλά τον πρόλαβε ο θάνατός. Η παραγωγήέγινε από τον ίδιο και τους Eddie Kramer και Mitch Mitchell. Μαζί του, σταθεροί σε όλα τα τραγούδια οι Billy Cox μπάσο/κιθάρα και Mitch Mitchell ντραμς. Καλεσμένοι οι Buddy Miles, Steve Winwood φωνητικά στο "Ezy Ryder", Chris Wood φωνητικά στο "Ezy Ryder" κι ο Noel Redding μπάσο στο "My Friend". Το Cry of Love ανήκει στην κατηγορία των πολύ καλών άλμπουμ του μεγάλου Hendrix.  


    To box set των AC/DC, Bonfire(1997, Νο 90 Αμερική), κυκλοφόρησε με τη συμπλήρωση των 50 χρόνων από τη γέννηση του Bon Scott και περιέχει την εμφάνισή τους για την ταινία/συναυλία Let There Be Rock (ηχογραφημένο το Δεκέμβριο του 1979 στο Pavillon de Paris) και την επίσης live εμφάνισή τους στο Atlantic Records studio της Νέας Υόρκης το 1977, μια remastered έκδοση του Back in Black με τον Brian Johnson, αλλά κι ένα cd με τίτλο Volts με 10 ακυκλοφόρητες  ηχογραφήσεις, που έχουν αξία για τους συλλέκτες όπως το "Dirty Eyes" που έγινε "Whole Lotta Rosie" ή το  "Back Seat Confidential" που εξελίχθηκε στο "Beatin' Around the Bush". Συλλεκτικό, αλλά θεωρώ απίθανο να το βρείτε μετά από τόσα χρόνια.
Το Milk and Honey(1984, Νο3 Μ.Βρετανία, Νο 11 Αμερική) κυκλοφόρησε 4 χρόνια μετά τη δολοφονία του John Lennon και περιέχει υλικό από ηχογραφήσεις του που είχε αφήσει ημιτελείς. Προσέξτε, το άλμπουμ Double Fantasy κυκλοφόρησε τρεις εβδομάδες ΠΡΙΝ τη δολοφονία του. Το υλικό επεξεργάστηκε η σύζυγός του Yoko Ono και σε ορισμένα τραγούδια προσέθεσε δικά της φωνητικά. Η έκδοση του 2012 περιέχει  τρία ακόμα τραγούδια και μια συνέντευξη. Για τους fans-συλλέκτες του Lennon, εμφανίστηκαν 2 ακόμα τραγούδια με τη φωνή του, τα "Free As a Bird" και "Real Love" που συμπεριλήφθηκαν στη συλλογή Anthology των Beatles.
Τα τραγούδια του Brainwashed, είχαν ξεκινήσει να δουλεύονται από τον George Harrison, από το 1988, αλλά οι υποχρεώσεις του με τους Traveling Wilburys αλλά και τη συλλογή Anthology των Beatles, έμειναν πίσω. Από το 1997 που διαγνώστηκε με καρκίνο, οι προτεραιότητές του άλλαξαν, βάζοντας πρώτη αυτή της ζωής του αλλά παράλληλα άρχισε να τελειώνει τα τραγούδια με τη συνεργασία του γιού του Dhani και του Jeff Lynne. Η κατάστασή του επιδεινώθηκε και τελικά  έφυγε από τη ζωή το  Νοέμβριο του 2001, με το γιό του και τον Lynne να τελειώνουν τα τραγούδια που αποτέλεσαν το 12ο άλμπουμ του, με τίτλο Brainwashed( Νο 29 Μ.Βρετανία, Νο 18 Αμερική).
Με μια καριέρα γεμάτη σκαμπανεβάσματα, ακόμα και σε προσωπικό επίπεδο, ο μεγάλος της country, Johnny Cash, έφυγε στις 12 Σεπτεμβρίου 2003 σε ηλικία 71 ετών, με τα τελευταία χρόνια της ζωής του να κάνει ένα γερό comeback με τα άλμπουμ American III: Solitary και American IV: The Man Comes Around. Το My Mother's Hymn Book, περιέχει εκκλησιαστικούς ύμνους και gospel τραγούδια, προσφέροντας μια διαφορετική πλευρά της ερμηνείας του.
O Jeffrey Ross Hyman(Joey Ramone) αποχαιρέτησε τα εγκόσμια στις 15 Απριλίου 2001, χτυπημένος από τη λευχαιμία. Με τους Ramones είχε ηχογραφήσει σαν τελευταίο άλμπουμ, το Adios Amigos!(1995) ενώ οι ηχογραφήσεις του μοναδικού προσωπικού του άλμπουμ Don't Worry About Me (2002, No 21 Αμερική),είχαν ξεκινήσει αρκετά πιο τον καταβάλλει η ασθένεια. Στις ηχογραφήσεις του πήραν μέρος οι Marky Ramone(ντραμς), Daniel Rey (κιθάρα/παραγωγή), Captain Sensible (φωνητικά), ο αδελφός του Mitchel Lee Hyman (κιθάρα) κ.α. Το ομότιτλο τραγούδι είναι διασκευή της κλασικής επιτυχίας του Louis Armstrong από το 1967.


 To How Blue Can You Get (2021) κυκλοφόρησε 10 ολόκληρα χρόνια μετά το αιφνίδιο θάνατο του Gary Moore και πραγματικά είναι μια πολύ καλή, προσέξτε ΔΕΝ γράφω συλλογή, αλλά συγκέντρωση υλικού που είχε ηχογραφήσει πριν το θάνατό του. Tα "I'm Tore Down" του Freddie King, "Steppin' Out" του Memphis Slim, «Done Somebody Wrong» του Elmor James αλλά και το «How Blue Can You Get»του B.B. King από το μακρινό 1964 είναι μερικές από τις καλές στιγμές του. Μηχανικός ήχου ο Chris Tsagarides.  
Στην Ελλάδα και στην Ευρώπη δεν μπορέσαμε να καταλάβουμε ποτέ τη δυναμική των τραγουδιών του Tom Petty (πέθανε το 2017) που ήταν κατά πολύ περισσότερο από ένας καλός τροβαδούρος. Το 4πλό CD box set (κυκλοφόρησε και σε 2πλό) An American Treasure κυκλοφόρησε ένα χρόνο μετά το θάνατό του (2018,No9 USA, No38 UK) περιέχει ακυκλοφόρητες ηχογραφήσεις, κυρίως με τους Heartbreakers αλλά και με τους Mudcrutch. Την έκδοσή του επιμελήθηκε η συζυγός του Adria, η κόρη του Dana και οι 2 συνεργάτες του στους Heartbreakers, Mike Campbell και Benmont Tench. Πρέπει να βρέθηκε πολύ ακυκλοφόρητο υλικό γιατί εκτός από το An American Treasure, κυκλοφόρησαν άλλα 3 άλμπουμ, μετά το θάνατό του.
Για 9 ολόκληρα χρόνια, ο Eric Carr ήταν μέλος των Kiss, αντικαθιστώντας τον Anton Fig. Έφυγε από τη ζωή το 1991 μετά από επιπλοκές του καρκίνου στην καρδιά! Πριν φύγει από τη ζωή, είχε ηχογραφήσει κάποια demo κι ένα μεγάλο μέρος τους κυκλοφόρησαν στο άλμπουμ Rockology(1999), το οποίο επιμελήθηκε ο κιθαρίστας Bruce Kulick. Το 1993 κυκλοφόρησε ακόμα ένα μεταθανάτιο άλμπουμ με υλικό του, το Unfinished Business. Ο Chris Cornell ήταν ένας από τους σημαντικότερους ερμηνευτές της γενιάς του αλλά παράλληλα κι ένας δεινός συνθέτης. Έβαλε τέλος στη ζωή του στις 18 Μαϊου 2017, μετά από συναυλία των Soundgarden στο Detroit, αφού αντιμετώπιζε σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Το άλμπουμ με τίτλο το όνομά του (2018, Νο 67 Αμερική), είναι συλλογή και περιλαμβάνει τραγουδια των Soundgarden, Audioslave, Temple of the Dog και προσωπικό υλικό αλλά και με το ακυκλοφόρητο "When Bad Does Good" και μια διασκευή του "Nothing Compares 2 U". Δύο χρόνια αργότερα, κυκλοφόρησε το No One Sings Like You Anymore, Vol. 1(2020) με 10 διασκευές συμπεριλαμβανομένων των "Watching the Wheels" (John Lennon) και "Patience"(Guns N' Roses).  Έχοντας φύγει από τη ζωή από τις 3 Αυγούστου 2006, ο Arthur Lee σημάδεψε τόσο τη μουσική των Love όσο και την εξέλιξη της ψυχεδέλειας. Το Black Beauty περιέχει ηχογραφήσεις του 1973 αλλά η χρεοκοπία της δισκογραφικής εταιρείας, ανέβαλε την κυκλοφορία του που έγινε τελικά το…2012. Τα τραγούδια που περιέχει προέρχεται κυρίως από ένα άλμπουμ που είχε αλλάξει γνώμη και δεν ήθελε να κυκλοφορήσει, με πιο έντονη rock στροφή αλλά με όλη την στιχουργική πολυπλοκότητα του Lee.

Το Black Beauty δεν είναι αντιπροσωπευτικό των Love ή του Arthur Lee αλλά σίγουρα ενδιαφέρον για τους συλλέκτες. Συνπαραγωγός(μαζί με τον Lee), o Paul Rothchild (Doors). Πριν διαβάσετε για το μεταθανάτιο άλμπουμ Vulcan του σαξοφωνίστα/φλαουτιστα/πλήκτρα Chris Wood (έφυγε από τη ζωή τον Ιούλιο του 1983) ας θυμηθούμε ποιος ήταν. Συνιδρυτής των Traffic και με συμμετοχές σε άλμπουμ του Jimi Hendrix(!), Fat Mattress, Spencer Davis Group,  Shawn Phillips,  Third World, Chicken Shack, Jim Capaldi, Locomotive, Crawler κ.α  ε, δεν μπορεί, καλός θα ήταν!Τα τραγούδια του Vulcan είχαν ξεκινήσει να ηχογραφούνται πριν το θάνατό του και τα τελείωσε η αδελφή του Stephanie. 5 Απριλίου 1994 έφευγε από τη ζωή ο Kurt Cobain, 1η Νοεμβρίου της ίδιας χρονιάς κυκλοφορούσε το MTV Unplugged in New York των Nirvana, που είχε ηχογραφηθεί/βιντεοσκοπηθεί στις 18 Νοεμβρίου 1993, δηλαδή ένα χρόνο πριν κυκλοφορήσει. Ο Kurt Cobain είχε ήδη αναδειχτεί σε icon και το MTV Unplugged in New York αναδεικνυόταν (απόλυτα δίκαια) σαν ένα από τα καλύτερα unplugged άλμπουμ. Η πιο πρόσφατη μεταθανάτια κυκλοφορία με υλικό που ήταν σχεδόν έτοιμο, αφορά τον Καναδό Gordon Lightfoot (πέθανε την 1η Μαϊου 2023), και τιτλοφορείται At Royal Albert Hall. Ειναι  2πλό κι όπως λέει ο τίτλος του, ηχογραφήθηκε τον Μάιο του 2023 στο Royal Albert Hall. Κυκλοφόρησε στις 14 Ιουλίου.
 «Δώστε μου στίχους να τραγουδώ, να σας αφήσω όσο μπορώ περισσότερα τραγούδια», έλεγε στον Brian May, o Freddie Mercury, γνωρίζοντας ότι το τέλος του δεν θα αργήσει να έλθει. Έτσι όταν έφυγε από τη ζωή, οι Queen (May, Deacon και Taylor) βρήκαν ηχογραφημένους στίχους που τους μελοποίησαν κυκλοφορόντα το άλμπουμ Made in Heaven. Άλλες ματαθανάτιες κυκλοφορίες του Mercury, είναι το προσωπικό του άλμπουμ The Great Pretender (1992) και η συλλογή Messenger of the Gods: The Singles(2016).
Να ξεκινήσω με το τι σημαίνει Coda που είναι όρος τεχνικός και αφορά το τμήμα της ταινίας του μπομπινόφωνου που ακολουθεί μετά το τέλος του τελευταίου τραγουδιού, δηλ. το κενό κομμάτι μετά το τελευταίο τραγούδι. Οι έλληνες τεχνικοί το ονομάζουν αμόρσα. Η λέξη Coda είναι κι ο τίτλος του τελευταίου άλμπουμ των Led Zeppelin με υλικό που είχε ο Jimmy Page και αρχικά προοριζόταν για ένα tribute στον John Bonham. Όμως σιγά σιγά άρχισε να βρίσκει υλικό με εναλλακτικές ηχογραφήσεις που δεν είχαν χρησιμοποιήσει κι έτσι κατέληξε στην ιδέα να κυκλοφορήσει ένα ολόκληρο άλμπουμ. Ο μηχανικός Stuart Epps, παραδέχεται ότι την  όλη δουλειά του ηχολήπτη και μηχανικού ήχου την έκανε ο Page που είναι κάτι παραπάνω από μουσικός. Όμως ένας ακόμα λόγος πέραν του tribute στη μνήμη του Bonham που κυκλοφόρησε το Coda ήταν ότι το συγκρότημα χρώσταγε ένα ακόμα δίσκο, βάση συμβολαίου στην Atlantic Rec. Και με την κυκλοφορία του απελευθερωνόταν! Η αλήθεια είναι ότι ο περισσότερος κόσμος που ασχολείται με τη μουσική, θεωρεί ότι το Blackstar είναι το μεταθανάτιο άλμπουμ του David Bowie που όμως  κυκλοφόρησε μόλις 2 ημέρες ΠΡΙΝ φύγει από τη ζωή. Κι όμως Toy (2012,  Νο5 Μ.Βρετανία) είναι το μεταθανάτιο άλμπουμ του, με επαναηχογραφημένα παλιά τραγούδια του, εποχής 1964-1971, με κάποια καινούργια, όλα ηχογραφημένα τον Οκτώβριο του 2000 στη Ν. Υόρκη. Μαζί του παίζουν οι Earl Slick, Gail Ann Dorsey, Mike Garson, Sterling Campbell και Lisa Germano. Η πρόθεση του Bowie για το έργο ήταν να κάνει πρόβα τα κομμάτια, να τα ηχογραφήσει ζωντανά και να τα κυκλοφορήσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Προοριζόταν να κυκλοφορήσει τον Μάρτιο του 2001, έμεινε στο ράφι από την EMI/Virgin λόγω οικονομικών αγώνων, με αποτέλεσμα ο Bowie να αποχωρήσει από την εταιρεία και να αρχίσει να εργάζεται για το επόμενο άλμπουμ του Heathen(2002). Διάφορα κομμάτια του Toy κυκλοφόρησαν ως B-sides και bonus κομμάτια τα επόμενα χρόνια και δύο από αυτά  εμφανίστηκαν στη συλλογή Nothing Has Changed. Κι όπως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, υπήρξαν αρκετές μεταθανάτιες κυκλοφορίες όπως το box set Who Can I Be Now? (2016), που περιείχε και το άλμπουμ The Gouster,με ακυκλοφόρητα τραγούδια από το 1974 και το EP No Plan με 3 τραγούδια που δεν συμπεριλήφθηκαν στο Blackstar. Αλλοίμονο αν ο πολυγραφότατος Prince δεν είχε υλικό για την κυκλοφορία μεταθανάτιου άλμπουμ. Το Welcome 2 America κυκλοφόρησε το 2012, δηλαδή 5 χρόνια μετά το θάνατό του κι αφού είχαν προηγηθεί τα Piano and a Microphone 1983 (2018) και Originals (2019). Τα τραγούδια του Welcome 2 America είχαν ηχογραφηθεί από τον Μάρτιο του 2010 πριν από την Welcome 2 America Tour και αποτελεί μια πλήρη συλλεκτική αγορά.  Όταν αγόραζα το Pearl, αμφιβάλω να ήξερα ότι η Janis Joplin είχε φύγει από τη ζωή, πριν 4 μήνες. Το Pearl(No.1 Αμερική, Νο 20 Μ.Βρετανία) ήταν το δεύτερο προσωπικό της άλμπουμ, που εύκολα ξεπέρασε τα 4.000.000 αντίτυπα, βγάζοντας τραγούδια σαν τα “Me and Bobby McGee”, “Move Over”, “Cry Baby” και “Mercedes Benz”. Αθάνατο.
Σε μια εποχή που ο κόσμος δεν είχε καταλάβει το νόημα των tribute άλμπουμ, έρχεται το 2πλό Ozzy Osbourne, Randy Rhoads Tribute να μας ξυπνήσει. Με αυτό το πολύ καλό live, ο Ozzy Osbourne τίμησε με το  παραπάνω τον αδικοχαμένο κιθαρίστα του με ηχογραφήσεις που προέρχονται κατά κύριο λόγο από τη συναυλία της 11ης Μαϊου 1981 στο Cleveland. Αρμονικό με το περιεχόμενο, η καταπληκτική φωτογραφία του εξώφυλλου!
Μεταθανάτια κυκλοφορία στη μνήμη του οργανίστα Richard Wright αποτελεί το Endless River(2014) των Pink Floyd που δημιουργικά ή αν προτιμάτε καλλιτεχνικά, δεν μπορεί να σταθεί, αφού περιέχει ηχογραφήσεις που είχαν γίνει επί εποχής Division Bell (δηλ πριν 20 χρόνια). Τα συνολικής διάρκειας 53 λεπτών αδιάφορων ηχογραφήσεων του Endless River δεν αλλάζει καθόλου τη συνολική εικόνα που έχουμε για τους Pink Floyd, που στην ουσία είναι κομμάτια ή εναλλακτικές ηχογραφήσεις που δεν συμπεριελήφθησαν στο Division Bell. Μεμονωμένες ηχογραφήσεις, όπου κυριαρχεί η κιθάρα του Gilmour (καθ’ ότι instrumental) και μόνο το Louder Than Words περιέχει στίχους γραμμένους από τη γυναίκα του, Polly Samson.
Στην περίπτωση του Skynyrd's First ... and Last των μεγάλων Lynyrd Skynyrd, διαφέρει από  τις παραπάνω καθώς είναι συλλογή κι όχι τραγούδια που ηχογραφήθηκαν από τα μέλη εκείνης της περιόδου (1977). Το συγκρότημα διαλύθηκε μετά την πτώση του αεροπλάνου κι αυτή η συλλογή που κυκλοφόρησε ένα χρόνο μετά (1978) περιέχει ηχογραφήσεις από τα πρώτα χρόνια του συγκροτήματος, με το μεγαλύτερο μέρος των τραγουδιών να προοριζόντουσαν για το πρώτο άλμπουμ τους, που όμως δεν συμπεριλήφθηκαν. Super συλλεκτικό γιατί υπάρχουν ηχογραφήσεις με μπασίστα τον Greg Walker και ντράμερ…τον Rick Medlock (και οι 2, μετέπειτα Blackfoot). 

   O πρώην αστυνομικός Eddie Money, ήταν ελάχιστα γνωστός στην Ευρώπη αλλά ιδιαίτερα δημοφιλής στην Αμερική. Έφυγε από τη ζωή το Σεπτέμβριο του 2019 και τελευταίο άλμπουμ του ήταν το Wanna Go Back(2007) για να έχουμε τον Απρίλιο του 2020 το Ep Brand New Day με υλικό που είχε αρχίσει να ηχογραφεί πριν αρρωστήσει (πέθανε νικημένος από τον καρκίνο του οισοφάγου).
Ο χαρισματικός κιθαρίστας Lowell George, οδήγησε τους Little Feat στο ταξίδι τους από το πρώτο ομότιτλο άλμπουμ τους του 1971 έως και το Down to the Farm του 1979. Δυστυχώς, η αγάπη του για το ποτό, σε συνδυασμό μες τη χρήση κοκαίνης αλλά και ηρωίνης, τον οδήγησαν στο θάνατο σε ηλικία 34 ετών (Ιούνιος 1979). Παρ όλα αυτά πρόλαβε και ηχογράφησε το προσωπικό του άλμπουμ Thanks, I’ll Eat It Here(1979), ενώ το Down on the Farm, κυκλοφόρησε 4 μήνες μετά το θάνατό του.
  Ελάχιστα γνωστός εκτός αμερικανικών συνόρων είναι ο ταλαντούχος κιθαρίστα και ιδρυτικό μέλος των Chicago, Terry Kath. Όσο  καιρό ήταν στο συγκρότημα, κυκλοφόρησαν 9 studio άλμπουμ και ένα live, με τον Kath, εκτός από κιθάρα να συνεισφέρει και στα φωνητικά. Σκοτώθηκε τον Ιανουάριο του 1978, παίζοντας με το περίστροφό του ρώσικη ρουλέτα. Το Chicago XXXIV: Live in '75 (2011) είναι ένα καλό δείγμα του ταλέντου του.
Προσέξτε το εξώφυλλο. Σε πρώτο πλάνο ο John Lee Hooker και δίπλα του τα μέλη των Canned Heat. Στον τοίχο, μια φωτογραφία-πορτρέτο του τραγουδιστή και συνιδρυτή του συγκροτήματος Alan Wilson, που είχε φύγει από τη ζωή τον Σεπτέμβριο του 1970 σε ηλικία 27 ετών με την ιατροδικαστική έκθεση να αναφέρει σαν αιτία θανάτου υπερβολική  δόση από βαρβιτουρικά. To Hooker n' Heat(1971,  No 78 Αμερική) είναι ένα χαμηλόφωνο blues άλμπουμ,  με εμφανή την παρουσία του J.L. Hooker.
Ο Roy Orbison πέθανε σε ηλικία μόλις 52 ετών στις 6 Δεκεμβρίου 1988, δύο μήνες μόλις μετά την κυκλοφορία του άλμπουμ Traveling Wilburys Vol. 1, όπου μαζί του συμμετείχαν και οι George Harrison, Jeff Lynne, Bob Dylan και Tom Petty. Το άλμπουμ του Mystery Girl (Νο90 Μ.Βρετανία) κυκλοφόρησε ένα χρόνο μετά το θάνατό του κι έβγαλε μια τεράστια επιτυχία, το "You Got It” για να έχουμε τον Οκτώβριο του 1992 κι άλλο ένα άλμπουμ του, το King of Hearts(Νο179 Αμερική, Νο 23 Μ.Βρετανία) με παλαιότερες ηχογραφήσεις του και υλικό που είχε μείνει έξω από το Mystery Girl. Για την ιστορία, το 2015 κυκλοφόρησε ακόμα ένα μεταθανάτιο άλμπουμ με υλικό από το 1969 με τίτλο One of the Lonely Ones.


Ο ήχος των B52's έγινε αμέσως αγαπητός στη χώρα μας και τα τραγούδια τους παίχτηκαν στο ραδιόφωνο και στα Clubs. Το ιδρυτικό μέλος Ricky Wilson, πέθανε το 1985 από επιπλοκές του AIDS, την εποχή που δούλευες τα τραγούδια του τέταρτου δίσκου τους που κυκλοφόρησε μετά το θάνατό του με τίτλο Bouncing Off the Satellites. Το συγκρότημα, δύσκολα ξεπέρασε την απώλεια του και δεν προώθησε όσο έπρεπε το άλμπουμ (1985,  No 85 Αμερική). Ανασυντάχτηκαν, προσλαμβάνοντας τον Keith Strickland. Τα ναρκωτικά ήταν το αγαπημένο παιχνίδι του τραγουδιστή των Blind Melon, Shannon Hoon, που έφυγε από τη ζωή τον Οκτώβριο του 1995, έχοντας ηχογραφήσει με το συγκρότημα δύο άλμπουμ, τα Blind Melon (1992) και Soup (1995). Την επόμενη χρονιά του θανάτου του, κυκλοφόρησε Nico (το όνομα της κόρης του), που στην ουσία ήταν μια συλλογή με demos,  ακυκλοφόρητα τραγούδια κι εναλλακτικές ηχογραφήσεις κάποιων τραγουδιών τους.  
Οι ρίζες του 'An American Prayer'βρίσκονται σε παλαιότερες ηχογραφήσεις ποιημάτων του Morrison στο studio μεταξύ 1969 (Άνοιξη) και 1970(Δεκέμβριος). Αν και οι πρώτες ηχογραφήσεις περιλάμβαναν μόνο την απαγγελία του, ο ίδιος έπαιξε πιάνο, ήθελε μάλιστα να συνεργαστεί με τον συνθέτη Lalo Schifrin κι όχι με τα άλλα μέλη των Doors, τα οποία έντυσαν μουσικά τα ποιήματά του.  «Κάναμε αυτό το άλμπουμ για να δείξουμε την πλευρά του Jim που έχει υποτιμηθεί όλα αυτά τα χρόνια", δήλωσε ο Ray Manzarek στους New York Times, με τους εναπομείναντες Doors να χρησιμοποιούν  διαλόγους του από την ταινία του Morrison HWY: An American Pastoral, τζαμαρίσματα, συνεντεύξεις αλλά κι ενότητες από τα "The WASP (Texas Radio and the Big Beat)" και "Riders on the Storm".
Μυθική προσωπικότητα στα μάτια μου ο Captain Beefheart, που τη δεκαετία του 70, μόνο που άκουγα το όνομά του (πάντα συνοδευόμενο από αυτό του Frank Zappa), ένιωθα… δέος, έστω  κι αν η μουσική του ήταν πολύ μακριά από τα δικά μου γούστα. Ο Don Van Vliet όπως ήταν το κανονικό του όνομα πέθανε το 2010 από σκλήρυνση κατά πλάκας κι άφησε πίσω του μια μεγάλη σειρά ακυκλοφόρητων τραγουδιών. Το Bat Chain Puller κυκλοφόρησε 2 χρόνια μετά το θάνατό του,  με τα κομμάτια να είναι ηχογραφημένα από το 1976, κι αποτελεί ασφαλή επιλογή για τους συλλέκτες. Μετά από 18 studio άλμπουμ, ο Harry Nilsson έφυγε από τη ζωή στις από καρδιακή ανεπάρκεια στις 15 Ιανουαρίου 1994. Ένα χρόνο πριν, έχοντας υποστεί καρδιακή προσβολή και αισθανόμενος ότι έρχεται το τέλος του, άρχισε να πιέζει την πρώην δισκογραφική του, RCA Records, να κυκλοφορήσει μια συλλογή τραγουδιών του ενώ συνέχισε να ηχογραφεί καινούργια τραγούδια, ολοκληρώνοντας τα φωνητικά με παραγωγό τον Mark Hudson και το άλμπουμ Lost and Found(2009)περιέχει αυτές τις ηχογραφήσεις. Κατέχοντας επάξια μια θέση στο Πάνθεον των rock’n’rollers, o Buddy Holly στα 23(!) χρόνια του, κατάφερε να αφήσει πίσω του όσα οι άλλοι κατάφεραν σε δεκαετίες ολόκληρες! Λίγες εβδομάδες μετά το αεροπορικό δυστύχημα στη Λίμνη Clear της Iowa που του στοίχισε τη ζωή, κυκλοφόρησε η συλλογή The Buddy Holly Story και λίγο αργότερα η συνέχεια της The Buddy Holly Story, Vol. 2. Το 1963, μουσικοί δούλεψαν κομμάτια που είχε αφήσει μισά στο studio και κυκλοφόρησαν σε δίσκους με τίτλους Reminiscing, Showcase,  Holly in the Hills και Giant.

 Τα αδέρφια, Jimmie και Stevie Ray Vaughan, με παραγωγό τον Nile Rodgers, δούλεψαν το Family Style  εκπληρώνοντας την διάθεσή τους να κάνουν ένα άλμπουμ μαζί. Τα 10  κομμάτια του ηχογραφήθηκαν μεταξύ 1984 και 1989, πολλά από τα οποία ήταν διασκευές και το αποτέλεσμα ήταν ένας υπερβολικά προσεγμένος και λουστραρισμένος ηχητικά δίσκος, με στοιχεία soul, που κάπως απογοήτευσε τους σκληροπυρηνικούς οπαδούς της blues rock, οι οποίοι περίμεναν την κιθαριστική επίθεση του Stevie Ray Vaughan, ενισχυμένη με αυτή του αδερφού του. Σε αντίθεση με τις προσδοκίες, η παρουσία του μεγαλύτερού του αδερφού φαίνεται να φρέναρε τον Stevie, o οποίος είτε από υπερβολικό σεβασμό προς αυτόν είτε από σεμνότητα δεν θέλησε να κλέψει την παράσταση από τον Jimmie. Το Family Style κυκλοφόρησε ένα μήνα μετά το θάνατο του Stevie Ray Vaughan (No 7USA, No 63 UK) κι εύκολα ξεπέρασε το 1.000.000 αντίτυπα. Ένα χρόνο μετά, το 1991 κυκλοφόρησε ακόμα ένα μεταθανάτιο άλμπουμ με τίτλο The Sky is Crying που βασίζεται σε διασκευές κλασικών blues και σίγουρα ήταν καλύτερο.

Η όμορφη Linda McCartney, έφυγε από τη ζωή τον Απρίλιο του 1998, σε ηλικία 57, νικημένη από τον καρκίνο του μαστού.  Ήταν παντρεμένη με τον Paul McCartney για 29 δημιουργικά χρόνια και ήταν μέλος των Wings. Το Wide Prairie, κυκλοφόρησε 6 μήνες μετά το θάνατό της    κι όλη την επιμέλεια την είχε ο Paul McCartney.
Τα σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα του Ian Curtis, δεν τον άφησαν να ξεδιπλώσει το ταλέντο του. Τα προβλήματά του επιδεινώθηκαν καθώς οι Joy Division άρχισαν να αποκτούν δημοτικότητα στα τέλη της δεκαετίας του '70 για να έχουμε την αυτοκτονία του στις 17 Μαΐου 1980, μια νύχτα πριν το συγκρότημα ξεκινήσει την πρώτη του περιοδεία στην Αμερική. Το τελευταίο άλμπουμ των Joy Division, Closer, κυκλοφόρησε δύο μήνες αργότερα και περιείχε υλικό που ηχογράφησαν εκείνη την εποχή με το "Love Will Tear Us Apart" να γίνεται η μεγαλύτερη επιτυχία τους αλλά και μια καθοριστική μελωδία της εποχής. Περισσότερα ακυκλοφόρητο υλικό θα ακολουθούσε στη συλλογή του Still(1981). Τα υπόλοιπα μέλη των Joy Division, συνέχισαν σαν New Order.
Ο θάνατος του Duane Allman μετά από δυστύχημα με μηχανή, στις 29 Οκτωβρίου 1971, σε ηλικία 24 ετών, είχε βρει τους Allman Brothers να είναι στο studio και να δουλεύει το καινούργιο άλμπουμ. To Eat a Peach κυκλοφόρησε 4 μήνες μετά το θάνατο του κι ο Duane Allman παίζει κιθάρα σε όλα τα τραγούδια του.
Η καριέρα του Gregg Allman ξεπερνά τα 60 χρόνια, αν υπολογίσουμε ότι σε ηλικία 14 έπαιζε στους Escorts!Η συνέχεια της καριέρας του είναι γνωστή, τόσο σαν μέλος των Allman Brothers Band, όσο και σε προσωπικό επίπεδο, αφού κυκλοφόρησε επτά προσωπικά άλμπουμ. Το τελευταίο προσωπικό άλμπουμ, κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2017, τέσσερις μήνες αφότου νικήθηκε από τον καρκίνο του ήπατος. Το Southern Blood περιέχει κυρίως διασκευές τραγουδιών των Bob Dylan, Grateful Dead, Tim Buckley, Jackson Browne κα.α, με μοναδικό πρωτότυπο τραγούδι το "My Only True Friend".
Πως είναι να συνεργάζονται ένας country καλλιτέχνης (David Allan Coe) με ένα metal κιθαρίστα (Dimebag Darrell); Οι 2 μουσικοί προερχόμενοι από εντελώς διαφορετικές σχολές, που δεν τέμνονται σε κανένα σημείο, κυκλοφόρησαν το Rebel Meets Rebel(2006), με τη συμμετοχή των Vinnie Paul και Rex Brown και οι 2 μέλη των Pantera. To άλμπουμ ηχογραφήθηκε μεταξύ 1999 και 2003 και κυκλοφόρησε 2 χρόνια μετά τη δολοφονία του Darrell που ήταν γιός του country συνθέτη και παραγωγού Jerry Abbott.
O καρκίνος (μελάνωμα) νίκησε τον Μεγάλο της reggae, Bob Marley στις 11 Μαϊου 1981, σε ηλικία 36 ετών.  Το Confrontation(1983, Νο55 Αμερική), περιείχε υλικό που δούλευε στο studio αλλά και demos που έως τότε δεν είχαν δει το φως της δημοσιότητας με το "Buffalo Soldier" να είναι το πιο γνωστό τραγούδι. Ακολούθησε μια σειρά συλλογών αλλά το Confrontation παραμένει το σημαντικότερο μεταθανάτιο άλμπουμ του.
Είναι τόσο μεγάλη η μετά θάνατο δισκογραφία του Frank Zappa που ίσως κα ινα μην βγάζει νόημα να αναφερθώ σε μεταθανάτιο άλμπουμ του. Σκεφτείτε ότι ΠΡΙΝ πεθάνει είχε κυκλοφορήσει 62 άλμπουμ(!) και σήμερα ο αριθμός των μεταθανατίων άλμπουμ του, ξεπερνά τα εν ζωή! Επέλεξα το Civilization Phaze III(1994) που είναι το πρώτο μεταθανάτιο άλμπουμ του.
Ελάχιστα γνωστός στην Ευρώπη, ο Gram Parsons χάραξε μια εντυπωσιακή καριέρα που περιελάμβανε μια θητεία στους Byrds, συνιδρυτής των Flying Burrito Brothers και μια καλή προσωπική δουλειά. Πέθανε από υπερβολική δόση ναρκωτικών το 1973 σε ηλικία 26 ετών, αλλά άφησε πίσω του πλούσιο υλικό. Το Grievous Angel, το δεύτερο στούντιο άλμπουμ του, κυκλοφόρησε τέσσερις μήνες μετά τον θάνατό του και περιλάμβανε συνεργασίες με την τραγουδίστρια Emmylou Harris. Ένα άλλο μεταθανάτιο άλμπουμ–συλλογή του είναι το Sleepless Nights(1976) με τους Flying Burrito Brothers, με διασκευές. Ακολούθησαν ακόμα 10 άλμπουμ αλλά νομίζω τα 2 παραπάνω είναι τα καλύτερα μεταθανάτια άλμπουμ του!Όσο περνούν τα χρόνια, οι μνήμες για τις απώλειες των ανθρώπων, αρχίζουν να ξεθωριάζουν. Είναι όμως έτσι; Ήταν 3 Φεβρουαρίου 1959 όταν ο 18χρονος Richie Valens (κανονικό όνομα Richard Valenzuela) σκοτώθηκε στην πτήση του μικρού αεροπλάνου που μετέφερε και τους Buddy Holly και τον κιθαρίστα/disc jockey J.P. Richardson. O Valens είχε μπει στην πτήση, αφού προηγουμένως είχε ρίξει το νόμισμα με τον κιθαρίστα Tommy Allsup. Ο Valens ήταν πρωτοπόρος του Chicano rock, κάνοντας τα παραδοσιακά μεξικάνικα τραγούδια γνωστά στο ευρύ κοινό. Το ομώνυμο ντεμπούτο άλμπουμ του κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1959, ένα μήνα μετά το ατύχημα και περιελάμβανε το κλασικό “La Bamba”. Το επόμενο με τίτλο Ritchie κυκλοφόρησε επίσης μετά θάνατον τον Οκτώβριο του 1959, και περιλάμβανε το "Little Girl" - το τελευταίο single του Valens στο Billboard Hot 100. Το 1960 κυκλοφόρησε το live Ritchie Valens in Concert at Pacoima Jr. High.


Ο Άγγλος τροβαδούρος Nick Drake, είχε το χάρισμα να φτιάχνει προσωπικά τραγούδια, βασισμένα στους στίχους του, χωρίς να καταφέρει να γνωρίσει εμπορική επιτυχία. Δεν είναι υπερβολή, ότι τα τραγούδια του εκτιμήθηκαν μετά το θάνατό του, το Νοέμβριο του 1974 από υπερβολική δόση αντικαταθλιπτικών, σε ηλικία 26 ετών. Τραγούδια από το ημιτελές τέταρτο άλμπουμ συγκεντρώθηκαν για τη μεταθανάτια συλλογή Time of No Reply(1987), μαζί με outtakes, και εναλλακτικές ηχογραφήσεις. Οι fans του αξίζει να ακούσουν και το Made to Love Magic(2004) που περιέχει το ακυκλοφόρητο"Tow the Line" από το 1974.
Δεν ξέρω ποια θα ήταν η ανταπόκριση στο συγκεκριμένο άλμπουμ των Mother Love Bone, αν δεν συμμετείχε ο τραγουδιστής Andrew Wood o οποίος πέθανε από υπερβολική δόση ναρκωτικών 4 μήνες πριν  κυκλοφορήσει το άλμπουμ με τίτλο Apple, για να ακολουθήσει η διάλυση τους με τους Stone Gossard (κιθάρα)και Jeff Ament (μπασίστα) να προσχωρούν στους Pearl Jam. Το μοναδικό άλμπουμ τους θεωρείται σαν ένα από τα καλύτερο του grunge κινήματος, ένα κράμα heavy και grunge ήχου, με το συγκρότημα να έχει κερδίσει ένα μεγάλο μέρος των fans του από τα live του.
Μετά  την κυκλοφορία του άλμπουμ Elegantly Wasted των INXS, o τραγουδιστής
Michael Hutchence άρχισε να εργάζεται για το πρώτο και μοναδικό προσωπικό άλμπουμ του με τίτλο το όνομά του (1997), με τον παραγωγούς τους Tim Simenon και τον κιθαρίστα των Gang of Four, Andy Gill. Ο Hutchence πέθανε τον Νοέμβριο του 1997 ενώ βρισκόταν σε περιοδεία στην Αυστραλία, χωρίς ακόμα να έχει διευκρινιστεί αν ο θάνατος του ήταν αυτοκτονία να κάνει με μελαγχολία, που συνδυάστηκε με χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών ή ερωτικό ατύχημα. Τον είχε βρει η καθαρίστρια του ξενοδοχείου που έμενε γονατισμένο και να κοιτάει την πόρτα με τη ζώνη του δεμένη στο πόμολο της πόρτας κι έχοντας ρίξει όλο το βάρος του μπροστά σε σημείο που είχε σπάσει η αγκράφα της ζώνης του.
Για να ξανά γυρίσουμε στο άλμπουμ, ο Gill βοήθησε στην ολοκλήρωση του, επιστρατεύοντας και τον Bono των U2 για να συνεισφέρει φωνητικά σε ένα από τα τραγούδια. άλμπουμ Μichael Hutchence( 1999). Το 2019 ακολούθησε μια δεύτερη μεταθανάτια κυκλοφορία, το Mystify: A Musical Journey with Michael Hutchence, σε συνδυασμό με την ταινία ντοκιμαντέρ Mystify: Michael Hutchence.
 
THE SOUL BROTHERS
Σε όλα τα αφιερώματα, επικεντρώνομαι στις rock/hard rock κυκλοφορίες, αφήνοντας έξω τις soul, punk/new weave, εναλλακτικές αλλά και κάποιες metal, εκτός κι αν υπάρχει κάποια με σημαντικό ενδιαφέρον, κι ο λόγος είναι ότι το αφιέρωμα γίνεται τεράστιο και γίνεται κουραστικό.
Στην περίπτωση του σημερινού αφιερώματος θα κάνω μια μικρή εξαίρεση για …μεταθανάτια άλμπουμ, μεγάλων της soul μουσικής, που με την παρουσία της επέδρασαν με τον καλύτερο τρόπο στη εξέλιξη της soul για τις δεκαετίες 70 και 80. Και πρώτο αναφέρω τον Otis Redding που την εποχή που σκοτώθηκε, δούλευε στο studio το υπέροχο “(Sitting) on the dock of the Bay”, το οποίο έγινε το μοναδικό Νο1 τραγούδι του στους μικρούς δίσκους και ήταν η μοναδική επιτυχία του. Το άλμπουμ The Dock of the Bay (1968 Νο4 Αμερική, Νο1 Μ.Βρετανία) περιείχε μια σειρά B-sides και ήδη γνωστών επιτυχιών του. Ο Redding είχε τελειώσει τις ηχογραφήσεις των τραγουδιών του, δύο ημέρες πριν σκοτωθεί!Ο δεύτερος μεγάλος της soul που είδε άλμπουμ με τραγούδια του να κυκλοφορούν μετά το θάνατό του, είναι ο Sam Cooke, που πυροβολήθηκε σε ένα μοτέλ του Los Angeles,στις 11 Δεκεμβρίου 1964, με τις συνθήκες θανάτου του να παραμένουν ανεξακρίβωτες. 11 μόλις ημέρες μετά το θάνατό του, κυκλοφόρησε ο μικρός δίσκος "Shake"(No USA), ενώ μέσα στον επόμενο μήνα (Ιανουάριος 1965) κυκλοφόρησε και το άλμπουμ με τίτλο Shake (No 44 USA) που περιείχε το τραγούδι διαμαρτυρίας των 40 κορυφαίων πολιτικών δικαιωμάτων "A Change Is Gonna Come". Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, κυκλοφόρησε το δεύτερο μεταθανάτιο άλμπουμ του με τίτλο Try a Little Love, για να ακολουθήσει το Live at the Harlem Square Club, (1985) με ηχογραφήσεις του από το  1963.


Η φωνή και η καριέρα του Marvin Gaye έχει σημαδέψει τη soul των δεκαετιών 60, 70 αλλά και 80. Δολοφονήθηκε από τον πατέρα του την 1η Απριλίου 1984, μετά από συμπλοκή που είχαν μεταξύ τους που οδηγήθηκε σε ξύλο. Το Dream of a Lifetime(1985) περιέχει 8 τραγούδια που στην ουσία είχαν μείνει έξω από το τελευταίο του άλμπουμ Midnight Love. To 1985 κυκλοφόρησε ακόμα ένα μεταθανάτιο άλμπουμ, με τίτλο Romantically Yours, που στην ουσία βγήκα για να περιορίσουν τα οφειλόμενα ποσά που είχε προς τις εταιρείες Motown και CBS. Το Cole at the Sands(1966) είναι ένα σπάνιο παράδειγμα ζωντανής ηχογράφησης του Nat King Cole που σε αιχμαλωτίζει και «αναγκάζεσαι» να παραδεχτείς ότι ήταν ένας από τους μεγαλύτερους τραγουδιστές του 20ου αιώνα. O Michael Jackson έφυγε από τη ζωή στις 25 Ιουνίου 2009  και 16 μήνες μετά (το Δεκέμβριο του 2010) κυκλοφόρησε το πρώτο από τα 2 συνολικά μεταθανάτια άλμπουμ τους, το Michael(Νο 3 Αμερική, Νο 4 Μ.Βρετανία). Αναμενόμενο ήταν να βγάλει "Hold My Hand", "Hollywood Tonight", "Behind the Mask", και "(I Like) The Way You Love Me", μεγαλύτερη απ΄όλες το "Hold My Hand", με τα περισσότερα τραγούδια να έχουν ηχογραφηθεί στο home studio του Jackson. Εννοείται ότι οι δικηγόροι έκαναν χρυσές δουλειές, πριν την κυκλοφορία του, επιβεβαιώνοντας τα δικαιώματα των συμμετασχόντων.

Την άλλη Κυριακή: O Κώστας Τσιρανίδης πήγε στο Λονδίνο, ήπιε μπύρα στην Cart and Horses pub(αν δεν ξέρετ τι ρόλο έπαιξε στην ιστορία των Iron Maiden, θα μάθετε), είδε live τους Kiss και τους Iron Maiden, έβγαλε κάτι κουνημένες φωτογραφίες, έφαγε λαδωμένο fish and chips και έγραψε...

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ

20/8/23


Share on Google Plus

About Αλέξανδρος Ριχάρδος

    Blogger Comment

Δημοσίευση σχολίου