Το τραγούδι, για το οποίο θα μιλήσουμε σήμερα, είναι ένα ακόμα διαμαντάκι των 60s, που δεν έχει όμως τη φήμη και τη δόξα των τραγουδιών των Beatles, των Animals, ή των Rolling Stones. Για να μην μιλήσουμε για τους δημιουργούς του, τους Zombies, που ήταν σαν να άνοιξε η γη και τους κατάπιε, λίγα χρόνια αργότερα! Κι όμως, πρόκειται για ένα εξαιρετικό, πρωτοποριακό τραγούδι, που γνώρισε
απρόσμενη επιτυχία και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, εκείνες τις υπέροχες μέρες του 1964, και σήμερα θεωρείται ως η επιτομή της λεγόμενης Βρετανικής εισβολής (British invasion). Μιλάμε για το “She’s Not There”, ένα τραγούδι που άφησε εποχή, χάρη στα φωνητικά του και το ηλεκτρικό πιανάκι του και που περιέργως δεν είχε την αναμενόμενη συνέχεια.
Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, την ιστορία μας, απ’ αυτούς που έφτιαξαν το τραγούδι, ένα αγγλικό γκρουπ, που μόλις τότε έκανε τα πρώτα του βήματα, τους Zombies. Όπως τόσο συχνά συνέβαινε τότε, οι Zombies ήταν πέντε μαθητές λυκείου, στο St Albans (καμιά 30αριά χλμ. έξω από το Λονδίνο), που αποφάσισαν να ενώσουν τις μουσικές τους γνώσεις και το ταλέντο τους και να δοκιμάσουν την τύχη τους στον αστραφτερό χώρο της ποπ. Η χρονιά ήταν το 1962 και οι πέντε μαθητές ήταν οι Rod
Argent (πλήκτρα), Paul Atkinson (κιθάρα), Hugh Granty (ντραμς), Colin Blunstone (φωνή) και Paul Arnold (μπάσο). Στην αρχή λέγονταν Mustangs, σύντομα όμως κατάλαβαν ότι χρειάζονταν ένα πιο πιασάρικο όνομα. Η ιδέα να ονομαστούν“Zombies” προήλθε από τον μπασίστα τους Paul Arnold, ο οποίος πολύ σύντομα άφησε το γκρουπ, για να σπουδάσει ιατρική. Τη θέση του στο μπάσο (και στα
φωνητικά) πήρε ο Chris White.
Η ΠΡΩΤΗ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ
Μόλις έναν χρόνο από την ίδρυσή τους, οι Zombies κερδίζουν έναν διαγωνισμό για νέα ταλέντα, όπου το βραβείο για το νικητή ήταν μια ηχογράφηση στα στούντιο της Decca. Γι’ αυτή την ηχογράφηση, θα έπρεπε ασφαλώς να εμφανιστούν με ένα δικό τους τραγούδι. «Εμείς, στην αρχή, σκοπεύαμε να παίξουμε μια διασκευή του ‘Summertime’ του George Gershwin», θυμάται ο Rod Argent, «όμως ο παραγωγός μας, ο Ken Jones, μας αποπήρε: - Θα πρέπει να γράψετε οπωσδήποτε ένα δικό σας τραγούδι, μας είπε. – Εντάξει, του λέω εγώ. Τι εντάξει όμως, που έως τότε στη ζωή μου, είχα γράψει μόνο ένα τραγούδι; Κλείστηκα στο δωμάτιό μου και προσπαθούσα να βρω κάτι να γράψω, όταν ξαφνικά το μάτι μου έπεσε σ’ ένα δίσκο του John Lee Hooker, που είχε τίτλο ‘No One Told Me’. Μου άρεσε πολύ ο ρυθμός, που εμπεριείχε αυτή η φράση και αποφάσισα να τη χρησιμοποιήσω ως βάση στο τραγούδι που θα έγραφα. Επάνω σ’ αυτή τη φράση λοιπόν, άρχισα να παίζω ένα
ακόρντο, εναλλάξ ματζόρε-μινόρε, κι έτσι μου προέκυψε η εισαγωγή, που στη συνέχεια αποδείχτηκε τόσο καθοριστική για την αναγνωρισιμότητα του τραγουδιού, χάρη στο άρωμα jazz που αναδίδει. Μετά, είχα την ιδέα να κλιμακώσω το μοτίβο. Ήξερα τις φωνητικές δυνατότητες του τραγουδιστή μας του Colin και σκέφτηκα να τις εκμεταλλευτώ. Έτσι, το τραγούδι ανέβαινε νότα-νότα, ώσπου στο τέλος ο καημένος ο Colin ξελαρυγγιαζότανε. Πάντοτε μου κράταγε μούτρα γι’ αυτό,
ειδικά σε κάτι πολύ πρωινές ηχογραφήσεις στο BBC! Όσο για μένα, σ’ εκείνο το σόλο πιάνο που παίζω, κάνω ό,τι είναι δυνατόν για να εντυπωσιάσω». Έχει κι άλλα να μας διηγηθεί ο Argent, κάπως πιο τεχνικά: «Από το τραγούδι του Hooker πήρα μόνο το ρυθμό, ή, καλύτερα, πήρα αυτό το εσωτερικό αίσθημα που σου προκαλεί το γεγονός ότι ‘κανείς δεν σου το είπε’. Δεν υπάρχει τίποτε άλλο, είτε
στη μελωδία, είτε στα ακόρντα, που να σχετίζεται με τον Hooker. Το τραγούδι μου βασίστηκε σε μια εναλλαγή λα μινόρε και ρε ματζόρε, που δίνει αυτό το χρώμα jazz.
Υπάρχει και μια ακόμα λεπτομέρεια: Χρησιμοποιώ μια εναλλαγή ρε μινόρε-ρε ματζόρε, όπου το μπάσο δεν παίζει τη βασική νότα (την ρε, δηλαδή), αλλά εναλλάσσει φα και φα#, αντίστοιχα με το μινόρε-ματζόρε. Πρόκειται για μια τεχνική, που την είχα πρωτοακούσει στο ‘Sealed With A Kiss’ και με είχε
εντυπωσιάσει». Oι στίχοι του τραγουδιού (και αυτοί ου Argent) είναι επίσης πολύ όμορφοι. Μιλάνε για μια σαγηνευτική γυναίκα, τόσο απόμακρη όμως, που όσο και να προσπαθήσεις,
δεν μπορείς να την περιγράψεις με ακρίβεια, διότι -απλούστατα- ‘Δεν είναι εκεί’!
«Προσπάθησα πολύ να δέσω τους στίχους με τη μελωδία», λέει ο Argent. «Οι λέξεις
πρέπει να δένουν, να ρέουν απρόσκοπτα όσο τραγουδάς το κομμάτι. Με απασχόλησαν πολύ οι στίχοι, στο βαθμό που θα μπορούσαν να έστεκαν αυτόνομοι, όχι μόνο δηλαδή ως συμπληρωματικοί της μελωδίας. Θεωρώ ότι οι στίχοι παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο σε ένα τραγούδι. Οι κακοί στίχοι μπορούν να καταστρέψουν ένα τραγούδι».
Η ΕΚΤΟΞΕΥΣΗ ΣΤΑ CHARTS
Το τραγούδι πήρε αμέσως πολύ καλές κριτικές, τόσο χάρη στην απαλή φωνή του Colin Blunstone, όσο και στο πρωτότυπο ηλεκτρικό πιάνο του Rod Argent. Η κύρια όμως αιτία της επιτυχίας του ήταν η διάκρισή του στην εκπομπή ‘Juke Box Jury’, όπου εγκωμιάστηκε απ’ όλους τους κριτές, μεταξύ των οποίων ήταν και ο … George Harrison! Αυτό ήταν! Σε χρόνο μηδέν, το τραγούδι έγινε διάσημο, τόσο στην Ευρώπη, όσο και στην Αμερική. Σύμφωνα με τον Rod Argent, δεν περίμεναν τίποτε λιγότερο! «Δεν ξέρω αν ήταν αλαζονεία ή απειρία», μας διηγείται. «Ξέρεις, γράφεις κάτι, κυκλοφορεί, αρέσει και -μπαμ- γίνεται σουξέ στην Αμερική! Κι αυτό ακριβώς έγινε». Για να μιλάμε συγκεκριμένα, το τραγούδι πήγε Νο 2 στις ΗΠΑ, ενώ στην Μεγάλη Βρετανία πήγε ως το Νο 12. Διόλου άσχημα για το ντεμπούτο πέντε πιτσιρικάδων, που μόλις είχαν τελειώσει το σχολείο!
ONE HIT WONDER?
Όμως, όπως συχνά συμβαίνει, το δύσκολο δεν είναι να ανέβεις στην κορυφή, το δύσκολο είναι να μείνεις εκεί. Το επόμενο σινγκλ που κυκλοφόρησαν οι Zombies, με τίτλο ‘Leave Me Be’ απέτυχε παταγωδώς. «Το βλέπαμε ότι ήταν ένα μέτριο τραγούδι», εξηγεί ο Colin Blunstone, «αλλά τι να κάναμε; Δεν είχαμε κάποιο στοκ από τραγούδια, ώστε να διαλέξουμε το πιο κατάλληλο. Αυτό ήταν όλο κι όλο που είχε γράψει ως τότε ο Rod Argent». Πώς θα μπορούσε όμως ο Argent να ξεπεράσει
όχι μόνον τον εαυτό του, αλλά και τον υπόλοιπο ανταγωνισμό, σε μια εποχή που οι Beatles κυκλοφορούσαν το ένα διαμάντι μετά το άλλο; Ο πήχης είχε ανέβει πολύ ψηλά για όλα τα συγκροτήματα, με αποτέλεσμα να πληθαίνει το φαινόμενο των “one hit wonder” groups. Σύντομα οι Zombies κατάλαβαν ότι δεν προορίζονταν για κάτι παραπάνω απ’ αυτό, με αποτέλεσμα να διαλυθούν τρία χρόνια αργότερα, το 1967 δηλαδή, πριν καλά-καλά προλάβει να κυκλοφορήσει το τελευταίο τους
άλμπουμ, με τίτλο ‘Odessey and Oracle’, από το οποίο μάλιστα προέκυψε το δεύτερο μεγάλο τους hit single (US #3), το ‘Time of the Season’.
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ
Όποιες σκέψεις και αν οδήγησαν τους Zombies στη διάλυση, όποια μειονεκτική εντύπωση και αν σχημάτισαν για την πορεία τους, το “She’s Not There” αποτελεί ένα κόσμημα για την ψυχεδελική μουσική, ενώ ταυτόχρονα θεωρείται ο προάγγελος της jazz rock. Οι Byrds, αλλά και ο Billy Joel, έχουν ομολογήσει τον μεγάλο τους θαυμασμό προς τους Zombies. Ακόμη και οι Doors είναι βέβαιο ότι
επηρεάστηκαν από το παίξιμο του Rod Argent. Και βέβαια, πάνω απ’ όλους, θα πρέπει να αναφέρουμε τον Carlos Santana, ο οποίος διέσωσε -κυριολεκτικά- την καριέρα του, κυκλοφορώντας το 1977 μια διασκευή του “She’s Not There”, που ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο πωλήσεις.
Ύστερα απ’ όλα αυτά, οι Zombies αποφάσισαν να ξαναενωθούν και παίζουν μαζί ακόμα και σήμερα.
ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ
14/1/23
Δημοσίευση σχολίου