Τον Νοέμβριο του 1971 θα κυκλοφορήσει το μνημειώδες Led Zeppelin IV, ένα από τα κορυφαία άλμπουμ στην ιστορία της μουσικής. Ανάμεσα σε ύμνους όπως τα Rock and Roll,
Stairway to Heaven και Black Dog, το When The Levee Breaks ξεχωρίζει για τον ιδιαίτερο ήχο και τον μοναδικό του ρυθμό.
Οι στίχοι του κομματιού ανήκουν στην Memphis Minnie (1897 – 1973), γνωστή blues καλλιτέχνη και τον μετέπειτα σύζυγό της Kansas Joe McCoy και αναφέρονται στην μεγάλη πλημμύρα του 1927 στο Δέλτα του Μισισιπή. Κατά την διάρκεια της μεγάλης αυτής
πλημύρας, η οποία σκέπασε τεράστιες εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης αφροαμερικανοί εργάτες φυτειών της περιοχής εξαναγκάστηκαν υπό την απειλή όπλων να δουλέψουν στην κατασκευή πρόχειρων φραγμάτων μεταφέροντας σάκους με άμμο για να σώσουν τις γειτονικές πόλεις από την καταστροφή. Σε αυτό αναφέρονται και οι στίχοι «I works on the
levee, mama both night and day, I works so hard, to keep the water away».
Μετά την κατάρρευση των φραγμάτων επετράπη στους αφροαμερικανούς να
απομακρυνθούν από την περιοχή για να εργαστούν και πάλι όμως στις εργασίες
αποκατάστασης των ζημιών μετά την υποχώρηση της στάθμης του νερού. Η καταστροφή
των φυτειών ανάγκασε πολλούς από τους εργάτες του Δέλτα του Μισισιπή να
εγκαταλείψουν την περιοχή αναζητώντας την τύχη τους αλλού. Σε αυτό αναφέρονται οι
στίχοι «Oh cryin won;t help you, prayin wont do no good…It’s a mean old levee, cause me
to weep and moan, gonna leave my baby, and my happy home». Ας μην ξεχνάμε ότι η ίδια
περιοχή το 2005 υπέστη για μια ακόμα φορά καταστροφή από πλημμύρες!
Η Memphis Minnie, που είχε γεννηθεί και μεγαλώσει στο Δέλτα του Μισισιπή και είχε ζήσει
τα γεγονότα, ηχογράφησε μαζί με τον Kansas Joe McCoy το «When The Levee Breaks» το
1929. Η συγκεκριμένη σύνθεση δεν προκάλεσε μεγάλη αίσθηση για πολλά χρόνια.
Όμως ο Robert Plant είχε αυτό το άλμπουμ στην συλλογή του και πρότεινε στα υπόλοιπα
μέλη των Zeps να το συμπεριλάβουν στο άλμπουμ. Το συγκρότημα, όταν έπαιξε στο studio
το κομμάτι, δεν έμεινε ικανοποιημένο. Χρειάστηκε να τζαμάρουν μια ακόμα φορά για να
αποφασίσουν να προχωρήσουν στην διασκευή του! Αν και χρησιμοποίησαν τους στίχους
της αρχικής σύνθεσης προσθέτοντας και κάποιους δικούς τους, ο Page διαφοροποιήθηκε
μουσικά.
Δομικά είναι ένα από τα πιο απλά κομμάτια της μπάντας με τον Page ωστόσο να κάνει
μαγικά στην παραγωγή για να μπορέσει να βγάλει αυτόν τον ήχο. Το αποτέλεσμα σε κάθε
περίπτωση τον δικαίωσε. Αυτό το «πείραγμα» στο studio εξάλλου υπήρξε και ο λόγος που
οι Led Zeppelin θα παίξουν μόνο δύο φορές live το συγκεκριμένο κομμάτι – μία φορά στην
Δανία και μια ακόμα στο Σικάγο κατά την διάρκεια της περιοδείας του 1975.
Τα φωνητικά του Plant έτυχαν διαφορετικής επεξεργασίας, ώστε κάθε στίχος να ακούγεται
ξεχωριστός. Ο Page χρησιμοποίησε μια τεχνική στην φυσαρμόνικα όπου η ηχώ προηγείται
του κανονικού ήχου! To τραγούδι χαρακτηρίζεται από το παίξιμο του Bonham που πάλεψε πολύ για να πετύχει τον επιθυμητό ήχο και ήταν ενδεικτικό του ταλέντου του και των ικανοτήτων του. Το ηχογράφησε σε μια σκάλα(!) της αγροικίας στο Headley Grange (δες Trivia), χρησιμοποιώντας δύο τυλιγμένα με ύφασμα μικρόφωνα Beyerdynamic M 160 τα οποία ήταν αναρτημένα σε μια σκάλα. Το τραγούδι ήταν από τα πρώτα που προσπάθησαν να ηχογραφήσουν αλλά οι συνθήκες το έκαναν να ακούγεται απλό. Όταν ο Bonham ηχογράφησε στη σκάλα τα ντραμς, ο ήχος ήταν ο επιθυμητός.
Ο ρυθμός ήταν μέσα του σαν μια έμφυτη ικανότητα που σαφώς δεν χρειαζόταν να καταβάλει μεγάλη προσπάθεια ή άγχος για να παράγει, και αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους που τόσοι άλλοι ντράμερ εδώ και χρόνια έχουν ζηλέψει τα ταλέντα του. Δεν υπάρχει ούτε μία μέτρια ερμηνεία από το Bonzo σε όλη τη δισκογραφία των Led Zeppelin, πράγμα που σημαίνει επίσης ότι υπάρχουν πάρα πολλά κομμάτια για να διαλέξετε ως την καλύτερη ερμηνεία του σε οποιονδήποτε από τους δίσκους τους.
Ο ίδιος θεωρούσε το Trampled Under Foot» σαν καλύτερη ερμηνεία του, ένα κομμάτι ειδικά προσανατολισμένο στο funk που ο συνάδελφός του John Paul Jones είπε ότι ήταν εμπνευσμένο από το τραγούδι του Stevie Wonder, Superstition. Για να γυρίσω στο When The Levee Breaks, το κομμάτι είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα του πώς δεν χρειάζεται ένας ντράμερ να είναι σύνθετος στα μοτίβα των ντραμς του και στην ουσία, με την συνεισφορά του στο τραγούδι να είναι πολύ βασική.
Μπορεί ο ήχος του και τα χτυπήματά του να ακούγονται απλά, αλλά αυτό ακριβώς έκανε το παίξιμό του τόσο ξεχωριστό γι αυτό και μνημονεύεται σαν ένα ξεχωριστό κομμάτι, περισσότερο από τεχνικής πλευράς παρά από συνθετικής. Ο Robert Plant έχει πει σχετικά με το παίξιμο του Bonham: «Ο John πάντα ένιωθε ότι η σημασία του ήταν ελάχιστη, αλλά αν αφαιρέσεις τον ήχο του από κάποιο από τα κομμάτια μας, χάνει τη δύναμη. Δεν νομίζω ότι ήξερε πραγματικά
κατατεθέν του πατέρα του. Η αρχική εκδοχή του κομματιού ήταν αρκετά πιο γρήγορη εν
σχέση με αυτή που τελικά μπήκε στο άλμπουμ. Ήταν το μόνο κομμάτι για το οποίο οι
Zeppelin κράτησαν την αρχική του μίξη καθώς όλα τα υπόλοιπα κομμάτια του άλμπουμ θα
μιξαριστούν εκ νέου στην Αγγλία.
Οι καινοτομίες στην παραγωγή αλλά και το ίδιο το κομμάτι έγιναν αντικείμενο μελέτης
αλλά και διασκευών από πλήθος καλλιτεχνών. Πολλές από τις τεχνικές ηχογράφησης και
παραγωγής του When The Levee Breaks χρησιμοποιήθηκαν αργότερα και στα In My Time
Of Dying από το Physical Graffiti και το Nobody’s Fault But Mine από το Presence.
Οι Page & Plant στην No Quarter tour του 1995 έπαιξαν μια ακουστική εκδοχή του
κομματιού σε κάποιες από τις εμφανίσεις τους, ενώ αρκετοί rap και hip hop καλλιτέχνες
έχουν χρησιμοποιήσει το «When The Levee Breaks» ως sample όπως οι Beastie Boys στο
«Rymin And Stealin» από το πρώτο τους άλμπουμ, ο Dr. Dre στο «Lyrical Gangbang» αλλά
και οι Björk, οι Massive Attack και ο Mike Oldfield.
TRIVIA
- Δεδομένου ότι έχουν παρέλθει περισσότερα από 75 χρόνια από την αρχική ηχογράφηση του When The Levee Breaks από την Memphis Minnie και τον Kansas Joe McCoy το κομμάτι μπορεί να διασκευαστεί ελεύθερα χωρίς να απαιτείται καταβολή δικαιωμάτων.
- Η Memphis Minnie για σχεδόν 2 δεκαετίες έπαιζε μουσική σε τοπικά μπαρ ή ακόμα και στον δρόμο μέχρι να την ανακαλύψει ένας κυνηγός ταλέντων της Columbia Records.
- To Headley Grange είναι ένα διατηρητέο ιστορικό κτήριο, πρώην εργαστήριο στο Headley του Hampshire στην Αγγλία. Είναι περισσότερο γνωστό για τη χρήση του ως χώρος ηχογράφησης και προβών στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 από τους Led Zeppelin, Genesis και Bad Company.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΟΥΓΚΡΑΝΗΣ
17/12/22
Δημοσίευση σχολίου