ΤΙΜΟΥΜΕ ΤΗ ΜΝΗΜΗ ΜΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΛΛΗΝΙΔΑΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΠΑΠΑ

Ακόμα μια μεγάλη προσωπικότητα της τέχνης έφυγε από κοντά μας, η σπουδαία ηθοποιός Ειρήνη Παπά, σε ηλικία 96 ετών. Γεννημένη στις 3 Σεπτεμβρίου 1926 στο Χιλιομόδι Κορινθίας το πραγματικό της όνομά ήταν Ειρήνη Λελέκου.  Η αγάπη της για το αρχαίο δράμα και την υποκριτική ξεκίνησε από μικρό κορίτσι, στα 15 μόλις χρόνια της σαν ραδιοφωνική παραγωγός(!0, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο για τα δεδομένα της εποχής για να παρακολουθήσει μαθήματα υποκριτικής στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, που τότε ονομαζόταν Εθνική Σχολή Κλασικού Θεάτρου, με  δασκάλους τους Γιώργο Γληνό, Νικόλαο Παρασκευά, Λουκά Καρυντινό, Πέλο Κατσέλη και Δημήτρη Ροντήρη. Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1948, στην επιθεώρηση των Σακελλάριου - Γιαννακόπουλου «Άνθρωποι… Άνθρωποι», στη Λυρική Σκηνή. Στην αυτοβιογραφία του ο Αλέκος Σακελλάριος γράφει ότι λόγω της εμφάνισής της, της ένδυσης και του περπατήματος της, του έμοιαζε σαν «ζωντανή Καρυάτιδα». Την παρουσίασε στον Φίνο και έπαιξε στην πρώτη της ταινία το 1948, που ήταν οι «Χαμένοι άγγελοι» του Νίκου Τσιφόρου. Το 1951 έγινε γνωστή διεθνώς με την κοινωνική δραματική ταινία «Νεκρή Πολιτεία» της Φίνος Φιλμ, στον Μυστρά, που προβλήθηκε, αντιπροσωπεύοντας την Ελλάδα, στο Φεστιβάλ των Καννών, του σκηνοθέτη Φρίξου Ηλιάδη και με συμπρωταγωνιστή τον Γιώργο Φούντα (ο οποίος εμφανίζεται για πρώτη φορά στον κινηματογράφο) και διαδραματίζεται στον Μυστρά. Όπως γράφει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, λιτή, αρχαϊκή, δωρική μορφή, σύμβολο της ελληνικής ομορφιάς, διάσημη εκπρόσωπος του μεσογειακού πολιτισμού στο εξωτερικό, χαρισματική και αυτά τα χαρίσματα συν την ηθοποιία της την βοήθησαν να παίξει πρωταγωνιστικούς ρόλους σε αρχαίες τραγωδίες. Πέραν της Νεκρής Πολιτείας, ξεχώρισε με το παίξιμό της στη γαλλόφωνη ταινία «Ζ» του Κώστα Γαβρά και στις δύο ελληνικές ταινίες, μεταφορές στην μεγάλη οθόνη αρχαίων τραγωδιών, Ηλέκτρα και Ιφιγένεια.
Η Ειρήνη Παππά συμμετείχε σε πολλές χολιγουντιανές παραγωγές, ενώ πρωταγωνίστησε και στο θέατρο Μπρόντγουεϊ το 1967. Το 1979 στο Ηρώδειο, όταν ήταν να παιχτεί το Αντώνιος και Κλεοπάτρα, βρέθηκε σε διαμάχη με τον Δημήτρη Χορν που είχε εκφραστεί απαξιωτικά εναντίον της.
Έπρεπε να φθάσουμε στομ 1995 για να τιμηθεί με το Παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο. Έχει τιμηθεί από την Ιταλία με το «Βραβείο Ρώμη» στο αρχαίο θέατρο της «Όστια Αντίκα». Τότε όταν παρέλαβε το βραβείο είχε πει: «Δεν ξέρω αν πρέπει να γελάσω ή να κλάψω, μπορώ μόνο να πω ότι η Αθήνα θα είναι πάντα η μητέρα μου, αλλά η Ρώμη, παράλληλα, είναι δεύτερη μητέρα μου, από ξεκάθαρη επιλογή μου» όπου είχε καταφύγει τα χρόνια της χούντας, δεδομένου ότι ήταν υποστηρίκτρια του κομμουνισμού. Την τίμησε ακόμα η Πορτογαλία όπου έμεινε αρκετά χρόνια της ζωής της ενώ το 2000 τιμήθηκε με τον τίτλο «Γυναίκα της Ευρώπης» και το 2009 με τον Χρυσό Λέοντα Μπιενάλε του Θεάτρου της Βενετίας, από τα χέρια του σκηνοθέτη Μαουρίτσιο Σκαπάρο. Μεταπολιτευτικά είχε ασχοληθεί και με την πολιτική ούσα μέλος του ΚΚΕ, αλλά θαύμαζε την προσωπικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου. Είχε γίνει φίλη με τη Δήμητρα Λιάνη, όταν στην τελευταία κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου η Λιάνη είχε γίνει στόχος επιθέσεων από τα ΜΜΕ, η Ειρήνη Παππά την υπερασπίστηκε.
*Πληροφορίες από τη Βικιπαίδεια

Η ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΠΑ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ


Το χειμώνα του 1972 συμμετείχε στις ηχογραφήσεις του ιστορικού άλμπουμ των  Aphrodite's Child, 666 που  έγινα σ το Παρίσι. Την είχε προσκαλέσει ο Βαγγέλης Παπαθανασίου με τον οποίον ήταν φίλοι και κάνει φωνητικά στο "∞" (Infinity), στην ουσία βογγάει. Τότε η χούντα των Συνταγματαρχών είχε διακωμωδήσει  ….την ερμηνεία της αφήνοντάς ευθέως να εννοηθεί ότι τα βογγητά δεν είναι τέχνη αλλά…έκανε έρωτα στο studio. Το 1979 ο Βαγγέλης Παπαθανασίου ξανά συνεργάστηκε με την Ειρήνη Παπά στο άλμπουμ Ωδές όπου διασκευάζουν παραδοσιακά ελληνικά δημοτικά τραγούδια (40 Παληκάρια, Νερατζούλα, Μενούσης κ.α.). Η παραγωγή του δίσκου έγινε από τον Βαγγέλη και από τα 8 τραγούδια του δίσκου τα 6 είναι παραδοσιακά και τα 2 συνθέσεις του Βαγγέλη. Συμμετέχει 5μελής χορωδία με πρώτη φωνή αυτή της Ειρήνης ΠαπάTο 1986 επανέλαβαν τη συνεργασία του στο άλμπουμ Ραψωδίες (Rapsodies) που βασιζόταν σε εκκλησιαστικούς ύμνους, σε παραγωγή του Βαγγέλη. Το άλμπουμ περιείχε 7 κομμάτια, (Άσμα Ασμάτων, Τω Υπερμάχω Στρατηγώ, Χριστός Ανέστην κ.α.) καθώς και 2 συνθέσεις του Βαγγέλη.. Επίσης συμμετείχε και στο δίσκο του Γιάννη Μαρκόπουλου Ελεύθεροι Πολιορκημένοι(1977) ως αφηγήτρια.Κυκλοφόρησε και 2 δικά της άλμπουμ, το πρώτο ήταν το Songs of Theodorakis(1969) ηχογραφημένο ζωντανά στη Νέα Υόρκη κατά τη διάρκεια της χούντας και το δεύτερο ήταν το  Irene Papas Sings Mikis Theodorakis.
                 
 
Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΤΗΣ ΖΩΗ

Το 1947 παντρεύτηκε τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Άλκη Παππά (1922-2018), με τον οποίο χώρισαν το 1951, αλλά διατήρησε μέχρι και σήμερα το επίθετό του. Η ίδια προτιμούσε να γράφει το επίθετο με ένα «π», δηλαδή «Παπά» (όπως στα αγγλικά «Irene Papas»). Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες ο γάμος τους διήρκεσε από το 1943 έως το 1947. Ανιψιός της είναι ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Μανούσος Μανουσάκης, γιός τής αδελφής της Δέσποινας. Επίσης ανιψιός της είναι και ο ηθοποιός Αίαντας Μανθόπουλος, γιος της αδελφής της Ευαγγελίας. Δεν απέκτησε δικά της παιδιά. Η ίδια είχε αποκαλύψει το 2004 στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera, μετά τον θάνατο του Μάρλον Μπράντο, ότι υπήρξε μεταξύ τους μια μακρά και «μυστική αγάπη». Όπως είπε τον εκτιμούσε πολύ, ήταν το «μεγάλο πάθος της ζωής της» και συναντήθηκαν για τελευταία φορά το 1999 στην Αθήνα. Τα τελευταία χρόνια ζούσε στο Χιλιομόδι Κορινθίας (το χωριό που μεγάλωσε), με προβλήματα υγείας λόγω της ασθένειας Αλσχάιμερ.

 Θα τη θυμόμαστε σαν μια σπουδαία ηθοποιό με πραγματικά ελληνική ομορφία.

Α.Ρ.

14/9/22

Share on Google Plus

About Αλέξανδρος Ριχάρδος

    Blogger Comment

Δημοσίευση σχολίου