Μετά την τεράστια και κάπως απροσδόκητη επιτυχία του άλμπουμ Tales of Mystery and Imagination, οι Alan Parsons και Eric Woolfson αποφασίζουν να συνεχίσουν τη συνεργασία τους καθιερώνοντας τους Alan Parsons Project ως μόνιμο σχήμα. Άραγε ποιο πρέπει να είναι το επόμενο art-rock concept άλμπουμ, όταν το προηγούμενο είναι βασισμένο στις μακάβριες ιστορίες του συγγραφέα του 19ου αιώνα Edgar Allan Poe; Για τους The Alan Parsons Project, η απάντηση ήταν προφανώς απλή: κοιτάξτε μπροστά και όχι πίσω. Το θαυματουργό δίδυμο αποφάσισε να στηρίξει το επόμενο concept album σε μια διαφορετική ιδέα. Έτσι, το δεύτερο άλμπουμ του progressive rock group είναι εμπνευσμένο από το έργο του συγγραφέα Isaac Asimov (συγκεκριμένα από το βιβλίο του “I, Robot”). Η τεχνητή νοημοσύνη σε ένα τοπίο επιστημονικής φαντασίας αποτελεί τη βάση και οι εννέα ιστορίες για ρομπότ, στο βιβλίο του Asimov, κινούνται σε δύο βασικούς άξονες: Πρώτον, ένα ρομπότ δεν πρέπει να βλάψει έναν άνθρωπο. Επιπλέον, ένα ρομπότ πρέπει να βοηθά τους ανθρώπους όταν έχουν ανάγκη. Παρόλα αυτά θίγεται και η ζοφερή προοπτική της συγκρουσιακής σχέσης μεταξύ ανθρώπων και ρομπότ, μέσα από ιστορίες που έχουν ακόμη και κωμικά στοιχεία.
ΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ
Ο πυρήνας του συγκροτήματος που παίζει στο I Robot προήλθε από το σκωτσέζικο rock συγκρότημα Pilot, με τον οποίο ο Alan είχε ηχογραφήσει το επιτυχημένο single Magic, με τον Stuart Tosh στα τύμπανα, τον David Paton στο μπάσο και τον κιθαρίστα Ian Bairnson. Στο πλάι τους συναντάμε διαφορετικούς τραγουδιστές - οκτώ συνολικά – όπως ο Allan Clarke (Hollies) και ο Steve Harley (Cockney Rebel), με τους οποίους ο Parsons είχε κάνει το Make Me Smile (Come Up And See Me). Ακόμα συναντάμε αρκετούς μουσικούς με ελάχιστη έως καθόλου εμπειρία στο progressive rock. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Lenny Zakatek που προερχόταν από το pop group Gonzalez. Ο Dave Townsend που τραγουδά το Don’t Let It Show ήταν γνωστός σαν συνθέτης και όχι σαν τραγουδιστής, καθώς είχε συνθέσει το Miss You Nights για τον Cliff Richard. Για το Some Other Time, δεν μπορούσαν να βρουν έναν τραγουδιστή που να ταιριάζει στην μελωδία, κατέληξαν σε δύο - τον Peter Straker, ο οποίος ήταν περισσότερο γνωστός από το μιούζικαλ Hair και την Jaki Whitren. Οι φωνές των Straker και Whitren μοιάζουν τόσο, που δύσκολα μπορείς να καταλάβεις ότι τραγουδούν δύο και όχι ένας τραγουδιστής.
 |
| Δημοσίευμα της Melody Maker για το άλμπουμ |
ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Το I Robot αρχίζει με το ομότιτλο κομμάτι που μας εισάγει και στον τρόπο λειτουργίας ενός album, που συνδυάζει τον κλασικό ήχο των ΑΡΡ με πολλά ασυνήθιστα μουσικά όργανα. Εδώ ακούμε τσίμπαλο (όργανο που μοιάζει με το σαντούρι), το κάντελε (παραδοσιακό φινλανδικό όργανο), τρομπέτα piccolo ("Don't Let It Show"), gongs νερού ("Nucleus"), ενώ σε πολλά κομμάτια o Parsons χρησιμοποιεί μια παραλλαγή του mellotron που την αποκαλεί «Projectron». Το I Robot ρέει απρόσκοπτα από το ένα κομμάτι στο άλλο, και πράγματι, έχει μια συνεκτική αίσθηση παρά τον πλουραλισμό μουσικών ειδών που το χαρακτηρίζει.
Έτσι κάθε άλλο παρά ξενίζει ο funky ρυθμός του “I Wouldn’t Want to Be Like You” με τον Zakatek να τραγουδά:
«Αν είχα το μυαλό/δεν θα ήθελα να σκέφτομαι σαν εσένα/Και αν είχα χρόνο /δεν θα ήθελα να σας μιλήσω»
αφήνοντας την απορία για το αν ακούμε τις σκέψεις ενός ρομπότ ή ενός ανθρώπου. Πρωτοποριακό κομμάτι που ερμηνεύτηκε άψογα (δίκαια ο Zakatek μονιμοποιήθηκε στη σύνθεση του group)και γνώρισε αξιοσημείωτη επιτυχία. Το "Some Other Place" είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα του στυλ των ΑΡΡ. Μελωδικό, αλλά με χαρακτηριστικό riff ώστε να μην χαρακτηριστεί pop. Aκούγεται δραματικό με υπέροχα ορχηστρικά μέρη. Το ίδιο συναίσθημα, συντριπτικά εντονότερο, ενισχύοντας την αίσθηση της έντασης και της παράνοιας, εκφράζεται και στο “Don't Let It Show”. Αρχικά ακούμε τον Dave Townsend ήρεμα να ικετεύει: “Don’t give in/Don’t tell them anything/Don’t let it show…” και στη συνέχεια το εκρηκτικό instrumental φινάλε να καθιερώνει το κομμάτι ως ένα από τα καλύτερα τραγούδια των APP. Μεταξύ των δύο παρεμβάλλεται το «Breakdown», το οποίο είναι βασικά ένα funky-rock κομμάτι (ακόμα ένα) που συναντά την πλήρη του λαμπρότητα μετά το τελευταίο ρεφρέν, όταν ξεσπάει η επική χορωδιακή/ορχηστρική κορύφωσή του. H φωνή του ηγέτη των Hollies, Allan Clarke εκτοξεύει το "Breakdown". Αξίζουν συγχαρητήρια στον Parsons που τον επέλεξε γνωρίζοντας την αμεσότητα της φωνής του από την εποχή που συμμετείχε στην ηχογράφηση της μεγάλης επιτυχίας των Hollies "The Air That I Breathe". Η δεύτερη πλευρά του δίσκου ξεκινά με το "The Voice", με βάση R'n'B, που η απόκοσμη ενορχήστρωσή του δημιουργεί αιθέρια ατμόσφαιρα, η οποία λειτουργεί ως μουσικό υπόβαθρο της έντασης που προκαλείται σε μια κοινωνία που προστατεύεται από ρομπότ. Στο ίδιο μουσικό κλίμα κινείται και το instrumental 'Nucleus'που ακολουθεί. Το ανθρώπινο άγγιγμα επανέρχεται στην ευαίσθητη μπαλάντα “Day after Day” (The Show Must Go On). Ελεγειακό, μελωδικό όμορφα τραγουδισμένο από τον Jack Harris. Ένας ύμνος για τα όνειρα που χάθηκαν στο πέρασμα του χρόνου. Το 'Total Eclipse' θυμίζει την ατμόσφαιρα του δημοφιλούς φιλμ '2001: A Space Odyssey' και περιγράφει τη χαοτική κατάρρευση μιας κοινωνίας που είχε οδηγηθεί σε αδιέξοδο, ενώ το “Genesis Ch. 1 V. 32” ρίχνει την αυλαία με ιδανικό τρόπο σηματοδοτώντας την αυγή μιας νέας ελπιδοφόρας ζωής.
Το μέλλον που περιγράφεται στο I Robot μέσω των δέκα κομματιών του άλμπουμ είναι μάλλον σκοτεινό. Οι στίχοι αφορούν περισσότερο τη διάθεση και το συναίσθημα παρά την προώθηση μιας συγκεκριμένης ιστορίας, εστιάζοντας στη σχέση μεταξύ του ανθρώπου και των ρομποτικών δημιουργιών του, ενώ αφήνουν στην κρίση του ακροατή ποιος τελικά επικρατεί. Ο άνθρωπος ή τα ρομπότ; Ο Woolfson έγραψε το 2006: «Το I Robot εξετάζει ως ενός σημείου τις ερωτήσεις και τον βαθμό στον οποίο ως άνθρωποι μπορούμε ή όχι να είμαστε προγραμματισμένοι και να ενεργούμε με ρομποτικό τρόπο, καθώς και τους κινδύνους της ανεξέλεγκτης ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης».
ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ
Όποιος πιστεύει ότι οι σχέσεις Woolfson και Parsons, κατά την ηχογράφηση του I Robot, ήταν αρμονικές «πλανάται πλάνην οικτράν». Υπήρχε αρκετή ένταση και έντονες διαφωνίες. Στην εισαγωγή του κομματιού “I robot”, που ακούγεται η φωνή της σοπράνο Hilary Western, ο Woolfson ήθελε να προστεθεί ο μεταλλικός ήχος από το χτύπημα μεταλλικών σφαιρών του, δημοφιλούς στη Γαλλία, παιχνιδιού: «Boules». O Parsons ήταν ανένδοτος και η ιδέα εγκαταλείφθηκε. Στο “I Wouldn’t Want to Be Like You” ο Woolfson αισθανόταν ότι το ρομπότ μιλά στον άνθρωπο, ενώ ο Parsons αντιλαμβανόταν το αντίθετο. Τελικά αποφάσισαν να το αφήσουν στην φαντασία του ακροατή. Το "Some Other Time", είχε ηχογραφηθεί με την Jaki Whitren να τραγουδά ολόκληρο το τραγούδι αντί για τα ρεφρέν. Ο Woolfson δημιούργησε ένα 10λεπτο instrumental κομμάτι με τον τίτλο "The Naked Robot", συνδυάζοντας πρώιμες ηχογραφήσεις. Ο τρόπος με τον οποίο δημιουργήθηκε αυτό το κομμάτι είναι απόλυτα σύμφωνος με το πειραματικό πνεύμα του The Alan Parsons Project. Ο Parsons θυμάται ακόμη πόσο είχε εντυπωσιαστεί ο Allan Clarke την πρώτη μέρα που μπήκε στο στούντιο και πήρε την πρώτη γεύση από το υλικό, αλλά και τα συγχαρητήρια του Clive Davis (η ψυχή της Arista Rec.) για το Genesis Ch.1 V. 32 . Επίσης ο Parsons υποστηρίζει ότι: «Δεν υπάρχει αμφιβολία πως μερικές φορές η ίδια η παραγωγή διαμόρφωνε τη σύνθεση και γι 'αυτό ένιωσα δικαιωμένος να μοιράζομαι τις συνθέσεις με τον Eric, επειδή συνεργαστήκαμε πολύ για το τελικό αποτέλεσμα. Μερικές φορές έβγαζε κυριολεκτικά ένα πλήρες τραγούδι, αλλά εγώ το άλλαζα με συγκεκριμένους τρόπους και το έκανα ελαφρώς διαφορετικό και ως εκ τούτου είχε τη σφραγίδα μου πάνω του».
 |
| Το οπισθόφυλλο |
ΤΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟ
Για το εξώφυλλο του δίσκου, ο Alan Parsons απευθύνθηκε στην εταιρεία Hipgnosis. Οι σχεδιαστές της εταιρείας σχεδίασαν ένα ρομπότ, με ένα ομοίωμα ατόμου στη θέση του εγκεφάλου, και το χρωμάτισαν με τη βοήθεια αερογράφου. Στη συνέχεια το ενσωμάτωσαν σε ένα φωτογραφικό κολλάζ με βάση κυλιόμενες σκάλες. Χρειάστηκε να ταξιδέψουν μέσα σε μια μέρα στο Παρίσι και να επιστέψουν, έχοντας φωτογραφίες του αεροδρομίου Charles de Gaulle στο οποίο βρίσκονται οι κυλιόμενες σκάλες του εξωφύλλου. Όταν παρατηρείς ανθρώπους σε κυλιόμενες σκάλες, συνήθως φαίνονται άκαμπτοι και παγεροί όπως τα ρομπότ. Αντίθετα εδώ οι άνθρωποι μοιάζουν χαρούμενοι και έκπληκτοι. Ένα ακόμη στοιχείο που κάνει ιδιαίτερο το “I robot”, καθώς δείχνει την αντίθεση ανάμεσα στη λογική και τη φαντασία. Όμως ποιοι είναι οι άνθρωποι στις κυλιόμενες σκάλες και γιατί μοιάζουν χαρούμενοι; Μήπως επειδή βλέπουν το ρομπότ; Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση (όπως συμβαίνει συχνά με τα αριστουργηματικά εξώφυλλα της Hipgnosis ) αφήνεται στην κρίση του καθενός που παρατηρεί το εξώφυλλο. Απαντώντας στο πρώτο ερώτημα μπορούμε να πούμε ότι στο μέσο βλέπουμε τον Peter Christopherson, έναν από τους ιδρυτές της Hipgnosis. Στο κάτω μέρος δεξιά διακρίνεται ο Humprey Ocean, συνεργάτης των Aubrey Powell και Storm Thorgerson, που έχει επιμεληθεί εξώφυλλα για άλμπουμς των Led Zeppelin και 10CC. Η αυθεντική έκδοση του βινυλίου ήταν gatefold, με τους στίχους τυπωμένους στο εσωτερικό δίπλα σε μια ασπρόμαυρη φωτογραφία του Alan Parsons. Η θέση και η γωνία της φωτογραφίας ταιριάζει με αυτή του ρομπότ στο εξώφυλλο.Δυστυχώς η remastered επανέκδοση κυκλοφόρησε με διαφορετικό εξώφυλλο.
Εκεί μπορούμε να διαβάσουμε την κεντρική ιδέα του άλμπουμ: «I Robot ... Η ιστορία της ανόδου των μηχανών και της παρακμής του ανθρώπου, που συνέπεσε παράδοξα με την ανακάλυψη του τροχού ... και μια προειδοποίηση ότι η σύντομη κυριαρχία του σε αυτόν τον πλανήτη πιθανότατα θα τελειώσει, επειδή ο άνθρωπος προσπάθησε να δημιουργήσει ρομπότ σύμφωνα με τη δική του εικόνα».
 |
| To εξώφυλλο στη remastered έκδοση |
Η ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΑ CHARTS
Η μουσική βιομηχανία ήταν πολύ διαφορετική το 1977, με τις πωλήσεις άλμπουμ και singles να είναι μεγάλες και τα συγκροτήματα να κάνουν θεαματικές περιοδείες. Ωστόσο οι APP ήταν στούντιο συγκρότημα. Η μουσική τους ήταν πολύ περίπλοκη, ειδικά λόγω της ενορχήστρωσης, για να παιχτεί ζωντανά. Παρόλα αυτά το “I Robot”, που κυκλοφόρησε στις 1/6/1977, γνώρισε μεγάλη επιτυχία (Νο 30 Μ.Βρετανία, Νο 9 Αμερική). Τα τρία singles του album ήταν: "I Wouldn't Want to Be Like You", "Don't Let it Show" and "Day After Day (The Show Must Go On)". Το συγκρότημα αντιμετώπισε σοβαρό πρόβλημα με τα δικαιώματα, αφού ο Asimov είχε πουλήσει τα πνευματικά δικαιώματα σε εταιρεία που τα διαχειριζόταν για τηλεοπτικές και κινηματογραφικές παραγωγές. Έτσι, ενώ το βιβλίο τιτλοφορείται “I, Robot” (σ.σ. με κόμμα) ο τίτλος του άλμπουμ είναι “I Robot” (σ.σ. χωρίς κόμμα). Εντελώς συμπτωματικά η κυκλοφορία του άλμπουμ συνέπεσε με την κυκλοφορία της ταινίας Star Wars. Σύμφωνα με τον Alan Parsons: "Όταν βγήκε το άλμπουμ συνέπεσε ακριβώς με την ταινία Star Wars κι ο κόσμος τα συνδύασε! Οι άνθρωποι περίμεναν ουρά όλη τη νύχτα για να δουν αυτή την ταινία κι εμείς πήγαμε να τη δούμε στο Σικάγο ενώ βρισκόμασταν σε ένα promo trip. Μού άρεσε πολύ και εξακολουθεί να είναι μια από τις αγαπημένες μου ταινίες".
ΤΙ ΕΚΑΝΑΝ ΜΕΤΑ
Οι Woolfson και Parsons συνέχισαν τη συνεργασία τους και τα επόμενα χρόνια, με μια σειρά από σημαντικά albums των οποίων οι πωλήσεις ξεπέρασαν τα πενήντα εκατομμύρια παγκοσμίως. Τη δεκαετία του ’90 οι δρόμοι τους χώρισαν, με τον Woolfson να ακολουθεί solo καριέρα μέχρι τον θάνατό του (2/12/2009). Το 2016, το I Robot, κυκλοφόρησε σε remaster έκδοση και ανάμεσα στους ανθρώπους που συνεργάστηκαν με τον Alan Parsons για την πραγματοποίησή της ήταν η κόρη του Eric Woolfson.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Το μήνυμα του I Robot ακούγεται πιο αληθινό σήμερα από ποτέ. Απώλεια ατομικών δικαιωμάτων, απομόνωση, θνησιμότητα, συνεχής εξάρτηση από την τεχνολογία και η αίσθηση ότι κάποιος παρακολουθεί το κάθε βήμα σου. Ο συνδυασμός συμφωνικής μουσικής, progressive rock και pop, με θέματα που έχουν αντληθεί από την επιστημονική φαντασία, το καθιστούν πρωτότυπο και ριζοσπαστικό για την εποχή του.
ΘΟΔΩΡΟΣ ΤΕΡΖΟΠΟΥΛΟΣ
15/10/21
Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ ΓΙΑ ΤΟ I ROBOT
Ηχητικά καμία σχέση με το Tales of Mystery and Imagination. Δεν θα χαρακτήριζα «αγαπημένο μου άλμπουμ» το I Robot πουκυκλοφόρησε σε μια εποχή που η pop μουσική άλλαζε και τα ηλεκτρονικά όργανα είχαν ήδη μπει στον ήχο των συγκροτημάτων αλλά οι μελωδίες να διαδέχονται η μια την άλλη, το κάνουν να ακούγεται ευχάριστα. Οι καλλιτεχνικές ανησυχίες των 2 δημιουργών του, εξελίχθηκαν ακόμα περισσότερο στα επόμενα άλμπουμ τους, με αποκορύφωμα το Turn of a Friendly Card.
Δημοσίευση σχολίου