50 χρόνια Aqualung! Θυμάμαι ότι το είχα αγοράσει από ένα κατάστημα δίσκων στην οδό Λευκωσίας, λίγο πιο κάτω από την Πλτ. Αμερικής. Θυμάμαι το τράνταγμα που ένιωσα όταν άκουσα την κοφτή κιθάρα στην εισαγωγή (ποτέ δεν το ξεπέρασα) και το μικρό σόλο ντραμς, εκεί λίγο πριν το τέλος του ομώνυμο τραγουδιού, θυμάμαι πόσο μου άρεσε το “Cross Eyed Mary”, θυμάμαι πόσο με ενοχλούσε η χαμηλή εισαγωγή στο πιάνο στο “Locomotive Breath” που έπρεπε να δυναμώνω στον ενισχυτή στο high, θυμάμαι πόσο εντύπωση μου είχε κάνει το εξώφυλλο που ήταν ζωγραφισμένο, θυμάμαι….50 χρόνια Aqualung! 15χρονος που προσπαθούσε να βρει και να ακούσει το μαγικό rock ήχο που ερχόταν κατά κύριο λόγο από την Αγγλία, ήξερα την ύπαρξη των Jethro Tull αλλά δεν είχα αγοράσει κάποιο δίσκο τους. Το Aqalung ήταν το πρώτο(και το καλύτερο!). Πάντως, γράφοντας για αυτό το εξαιρετικό άλμπουμ, πρέπει να σημειώσω ότι δεν σηματοδοτεί μόνο την έναρξη μιας πετυχημένης πορείας για το συγκρότημα, αλλά και μίας ολόκληρης γενιάς μουσικών!
Με σύνθεση John Evan πλήκτρα, Jeffrey Hammond μπάσο, Clive Bunker ντραμς, Martin Barre κιθάρες και αδιαφιλονίκητο ηγέτη, τραγουδιστή, φλαουτίστα και συνθέτη, τον Ian Anderson, οι Jethro Tull παρουσίασαν ένα ομοιογενές άλμπουμ που αρχικά είχε θεωρηθεί σαν concept άλμπουμ, με κεντρικό θέμα τη διάκριση μεταξύ θρησκείας και Θεού, αν και σε μεταγενέστερες συνεντεύξεις τους, τόσο ο Anderson όσο και τα υπόλοιπα μέλη, διευκρίνισαν ότι δεν υπήρχε πρόθεση για ένα concept άλμπουμ και μόνο μερικά τραγούδια έχουν ένα ενοποιητικό θέμα. Σίγουρα το Aqualung είναι ένα εγκεφαλικό άλμπουμ που η ακρόαση του δεν τελειώνει στις 5 -10 φορές.
“Βρισκόμαστε στην Αμερική, κατά τη διάρκεια της περιοδεία του άλμπουμ Benefit όταν ο Ian Anderson, με κάλεσε στο δωμάτιό του» αφηγείται ο Martin Barre “κι εκεί άρχισε να παίζει το ακόρντο από το Aqualung. To δωμάτιο ήταν ψυχρό και ο ήχος της κιθάρας έκανε ηχώ αλλά κατάλαβα ότι είχε συνθέσει ένα ευφυές κομμάτι. Οι στίχοι που προστέθηκαν αργότερα, αναφέρονται σε ένα άστεγο, που το όνομά του ήταν Aqualung και ήταν παιδόφιλος!
Eying little girls with bad intent….
Watching as the frilly panties run.
Η εμφάνισή αλλά και διαστροφή του, προκαλούν μόνο απελπισία και αηδία και σίγουρα κανείς δεν θα τον βοηθούσε. Ο Aqualung ήταν μόνος και καταδικασμένος να σέρνει τη ζωή του σε ότι πιο άθλιο υπήρχε. Όμως αυτό δεν είναι το μοναδικό τραγούδι που αναφέρεται στην παιδοφιλία! Η αρχική ιδέα για το άλμπουμ, προήλθε από μια σειρά φωτογραφιών της τότε συζύγου του, Jenny με άστεγους που έβρισκαν καταφύγιο στην όχθη του Τάμεση. Η εμφάνιση ενός άνδρα ειδικότερα τράβηξε το ενδιαφέρον του ζευγαριού, ο οποίος πυροδότησε την κεντρική ιδέα του ομότιτλου τραγουδιού. Ο Anderson θεωρώντας ότι η τότε σύζυγός του συνείσφερε πολλά με τη φωτογραφία, τής προσέφερε τα στιχουργικά πνευματικά δικαιώματα. Το αμέσως επόμενο τραγούδι στο δίσκο, είναι το «Cross-Eyed Mary" με την εισαγωγή του μαγικού φλάουτο (που ο Anderson εισήγαγε στο rock) όπου οι στίχοι του μιλούν για μια μαθήτρια που προτιμάει τους γκριζαρισμένους άνδρες κι όχι τους συνομήλικούς της με τον τίτλο να μην μεταφράζεται σαν την αλλοίθωρη Mary αλλά τη Μary που κυττάει αλλού. Βέβαια το 1972 όταν ηχογραφούσαν τα παραπάνω τραγούδια, κυρίως το “Cross Eyed Mary” το θέμα της παιδοφιλίας ήταν κάτω από το χαλί και οι κοινωνίες δεν το άγγιζαν. Κι απ΄ ότι λέει ο ίδιος ο Anderson, όταν το έγραφε δεν είχε στο μυαλό του ένα τέτοιο θέμα (περιοδικό Prog,, τεύχος 117) αλλά στις επόμενες δεκαετίες, ο κόσμος μέσα από τους στίχους του, διέκρινε αυτή την παρεκτροπή! Πολλοί στίχοι του άλμπουμ, προέρχονται από εικόνες και σκηνές της καθημερινότητας που έχει ζήσει ο Anderson. «Για εμένα δεν υπήρχαν λευκοί ή μαύροι, ήρωες ή απατεώνες. Για μένα υπήρχαν καθημερινές εικόνες και καταστάσεις που τις έφτιαχνα στίχους”. Τα τραγούδια που τους έβαλαν στο ραδιόφωνο εκτός από το ομώνυμο ήταν και τα "Locomotive Breath" και "Hymn 43" που με τη σειρά τους, τούς βοήθησαν να παίξουν σε μεγάλους χώρους. Μπλέκοντας με μαεστρικό τρόπο διάφορα μουσικά είδη που μπορεί να ακούγονται τόσο μακρινά μεταξύ τους αλλά να παρουσιάζονται τόσο δεμένα (folk, blues, ψυχεδέλεια ακόμα και hard rock) κάθε κομμάτι του Aqualung, έχει τη δική του ταυτότητα. Γιατί οι Jethro Tull δεν ήταν ένα συγκρότημα τύπου Led Zeppelin, Black Sabbath, Deep Purple ή Uriah Heep με τον ήχο του να είναι προσιτός στον πολύ κόσμο. Για να χρησιμοποιήσω την αγγλική λέξη, ήταν “outsiders” και για αρέσουν στον κόσμο, έπρεπε να είχαν κάτι το ιδιαίτερο. Και το είχαν! Το "Cheap Day Return" γράφτηκε από τον Anderson μετά από μια επίσκεψη στον πατέρα του που ήταν άρρωστος, ενώ το πανέμορφο “Hymn 43” που εύκολα κάποιος μπορεί να το θεωρήσει σαν ένα εκκλησιαστικό τραγούδι, αναφέρεται στους πολέμους και στο αίμα που χύνεται εξ ονόματος της θρησκείας. Οι στίχοι του "Locomotive Breath"(σ.σ. αυτό με τη χαμηλή εισαγωγή στο πιάνο!) είναι εμπνευσμένοι από τον υπερπληθυσμό, ένα πρόβλημα που τότε, το 1972, ήταν μάλλον ανύπαρκτο, μια αύξηση που την παρομοιάζει με ένα γρήγορο τραίνο που τρέχει και δεν σταματάει. Το «My God' ήταν το πρώτο τραγούδι που ηχογράφησαν τον Απρίλιο του 1970, αμέσως μετά την απόλυση του μπασίστα Glenn Cornic, με την εισαγωγή (σ.σ. ακουστική κιθάρα) να είναι μια ιδέα του Anderson με όλους όμως να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της σύνθεσης, προσθέτοντας ο καθένας κι ένα μέρος!
Το Aqualung (Νο 4 Μ.Βρετανία,Νο 7 Αμερική) ήταν το άλμπουμ που καθιέρωσε το συγκρότημα αλλά και τον Ian Anderson σαν την κύρια προσωπικότητα του συγκροτήματος με τις πωλήσεις του στην Αμερική να έχουν ξεπεράσει τα 3.000.000 αλλά όπως λέει κι ο Ian Andersonδεν δεν έγιναν γρήγορα αλλά σταδιακά, με μάλλον αργή ταχύτητα!
Ο ΜΠΑΣΙΣΤΑΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΗΞΕΡΕ ΝΑ ΠΑΙΖΕΙ…ΜΠΑΣΟ
Μετά την απόλυση του Glenn Cornick, ο Anderson φέρνει στο συγκρότημα το φίλο του Jeffrey Hammond ο οποίος όμως δεν ήξερε να παίξει μπάσο! Έτσι οι Anderson και Barre του έκαναν ταχύρρυθμα μαθήματα στο σπίτι του Anderson! Απίστευτο για ένα συγκρότημα σαν τους Jethro Tull με ήδη 3 άλμπουμ στο ενεργητικό τους, να μην έχουν μπασίστα που να ξέρει να παίξει! Το ευχάριστο ήταν ότι ο Hammond ανέπτυξε ένα δικό του τρόπο παιξίματος, που φαίνεται στα «Cross-Eyed Mary" και“Hymn 43”!
Πάντως μετά από τόσα χρόνια, αν και η προσωπικότητα και το αστείρευτο ταλέντο του Anderson είναι αδιαμφισβήτητα, ο ίδιος λέει ότι το Aqualung είναι ένα band άλμπουμ κι όχι προσωπικό. "Όλοι έπαιξαν ένα σημαντικό ρόλο στην εξέλιξή του όπως ο πιανίστας/οργανίστας John Evans που προσέθεσε πολύ χρώμα με το παίξιμό του. Ποτέ δεν θα έλεγα ότι όλα έγιναν από εμένα». Τα ίδια…εύσημα δίνει τον Evans ο Barre, που τον χαρακτηρίζει tour de force του πιάνου!
TO AQUALUNG KAI OI LED ZEPPELIN
Τα τραγούδια του ηχογραφήθηκαν στο καινούργιο Island Records στην Basing Street του Λονδίνου με τους Led Zeppelin να ηχογραφούν το ίδιο διάστημα το LedZeppelin IV. “Ο χώρος ήταν κρύος, είχε ηχώ κι έμοιαζε με εκκλησία .Μπαίναμε στο studio και κρυώναμε” θυμάται ο Barre. “Οι Led Zeppelin ηχογραφούσαν σε ένα μικρότερο studio, στο υπόγειο και τους είχαμε συναντήσει στις σκάλες ή στο καφέ. Μόνο ο Jimmy Page χτύπησε την πόρτα του studio και παρακολούθησε ένα μικρό μέρος των ηχογραφήσεων» Θυμάμαι ότι έτυχε να μπει την ώρα που ηχογραφούσα το σόλο του “Aqualung” και ένιωθα το βλέμμα του καρφωμένο επάνω μου. Μόνο με τον John Paul Jones είχα μιλήσει, κι αυτό γιατί συναντιόμαστε στο καφέ».
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ AQUALUNG
Έχουν γραφτεί κι ακουστεί πολλά για το εξώφυλλό του που είναι υδατογραφία και ζωγραφίστηκε από τον Burton Silverman, απεικονίζοντας το πορτραίτο ενός μακρυμάλλη με πονηρό ή τρομαγμένο βλέμμα (σ.σ. εξαρτάται πως το βλέπει κανείς) και παλτό, που μοιάζει πολύ με τον Ian Anderson. Η ιδέα προήλθε από μια φωτογραφία που τράβηξε η τότε σύζυγος του Anderson, Jennie Franks στην όχθη του Τάμεση με θέμα τους άστεγους και μάλιστα τότε ο Anderson πίστευε ότι ήταν καλύτερα να χρησιμοποιήσουν τη συγκεκριμένη φωτογραφία στο εξώφυλλο παρά τον πίνακα του Silverman. Μάλιστα λέει ότι για να τελειοποιηθεί ο πίνακας, πόζαρε στο ζωγράφο και τελικά κατέληξε σε πίνακα πορτραίτο! Το 1971 ο πίνακας αγοράστηκε από τον ιδιοκτήτη της Chrysalis Rec, Terry Ellis (στη Chrysalis ηχογραφούσαν οι Jethro Tull) αντί του ποσού των $1.500 ποσό που σύμφωνα με τον Silverman αντιστοιχεί μόνο στη χρήση για εξώφυλλο κι όχι για merchandising (T-shirts,κούπες κλπ) όπου χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον. Ο Anderson σε συνέντευξή του στο περιοδικό Classic Rock, έχει δηλώσει ότι ο Ellis είπε στον Silverman να κάνει τον άστεγο να μοιάζει στον Anderson! Στην ίδια συνέντευξη, ο Anderson αναφέρεται με αρνητικό τρόπο τόσο για την επιλογή του συγκεκριμένου πίνακα όσο και για την ιδέα να μοιάζει με αυτόν.
Σήμερα τόσο ο πίνακας του εξώφυλλου όσο και του οπισθόφυλλου βρίσκονται στην κατοχή άγνωστου(!), αφού κλάπηκαν. Εδώ τα πράγματα είναι αρκετά μπερδεμένα αφού άλλοι λένε ότι κλάπηκαν από δωμάτιο ξενοδοχείου του Λονδίνου όπου φυλασσόταν κι άλλοι μετά από διάρρηξη στα γραφεία της Chrysalis.
 |
| Ο κύριος Burton Silverman σε ηλικία 90 ετών, |
ΤΙ ΕΚΑΝΑΝ ΜΕΤΑ
Ακριβώς ένα χρόνο μετά, τον Μάρτιο του 1972, κυκλοφόρησαν ακόμα ένα εγκεφαλικό άλμπουμ, το Thick as a Brick.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
9/4/21/
Ο ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ ΓΙΑ ΤΟ AQUALUNG
 |
| Το οπισθόφυλλο |
Το Aqualung είναι ένα άλμπουμ-σταθμός: Για τη μουσική, για το ροκ, για τους Jethro
Tull, για την εταιρία τους Chrysalis, για τους οπαδούς του γκρουπ σε όλον τον πλανήτη!
Πολλοί λένε ότι είναι το κορυφαίο έργο τους! Σίγουρα είναι το πιο εμπορικό άλμπουμ
του μεγάλου αυτού γκρουπ!
Από την ώρα που έπιανες το άλμπουμ στα χέρια σου, έβλεπες ότι είχες να κάνεις με
κάτι ιδιαίτερο: Η υποβλητική, σκοτεινή φιγούρα του άστεγου στο εξώφυλλο, να στέκει
σε εξοργιστικό κοντράστ δίπλα στην αφίσα “Spend Christmas Skiing …”, μαζί με τον
επαίτη και το σκύλο του στο οπισθόφυλλο, σ’ έβαζαν αμέσως βαθιά μέσα στις σελίδες
κάποιου μυθιστορήματος του Ντίκενς, προετοιμάζοντάς σε για το περιεχόμενο των
στίχων του άλμπουμ. Παράλληλα, η γοτθική γραμματοσειρά του εξωφύλλου, με το
θρησκευτικό/αιρετικό περιεχόμενο (In the beginning, Man created God …), σου
ξεκαθάριζε εξ αρχής ότι δεν έχεις να κάνεις με τραγουδάκια “boy loves girl”, αλλά με
ζητήματα πίστης και θρησκείας!
Ακούγοντας το δίσκο, γίνεσαι μάρτυρας ενός ανεμοστρόβιλου έμπνευσης, που
διαπερνά κάθε έκφανση της αγαπημένης μας μουσικής, από τα βαριά riff σε
πολυεδρικά απαιτητικά prog κομμάτια και από φολκ σε εξομολογητικές, βιωματικές
μπαλάντες, όλα σε υπέροχη εναλλαγή.
Δεν είναι όμως μόνο το όμορφο περιεχόμενο, που καθιερώνει το Aqualung ως ένα
άλμπουμ-σταθμό: Στον ιστορικό αυτό δίσκο οριστικοποιείται η πενταμελής σύνθεση
του γκρουπ (με την προσθήκη του πιάνου) και το μοναδικό μουσικό του ύφος (με το
φλάουτο να παίρνει το μερίδιο που του αξίζει), ενώ τα τραγούδια του άλμπουμ
αποτελούν τους τροχιοδείκτες του μετέπειτα στιχουργικού και συνθετικού έργου του Ian Anderson. All in one!!!
Δημοσίευση σχολίου