Ψυχεδέλεια είναι η ονειρώδης κατάσταση που δημιουργείται σε κάποιον από την λήψη παραισθησιογόνων ουσιών, ιδίως LSD αλλά και η παραίσθηση ότι κάποιος βρίσκεται σε τέτοια ονειρώδη κατάσταση εξαιτίας οπτικών ή ακουστικών ερεθισμάτων.
Αυτός είναι ο ορισμός(;) της ψυχεδέλειας, σύμφωνα με τη Βικιπεδεία. Δεν ξέρω αν σας διαφώτισε αλλά σίγουρα σας έβαλε σε…σκέψεις (αν όχι σε παραισθήσεις). Καταγράψαμε μια σειρά ενδεικτικών άλμπουμ αυτής της μουσικής σχολής που πιστεύουμε ότι πρέπει τουλάχιστον να ακούσετε. Η σειρά παρουσίασης είναι αλφαβητική.
13th FLOOR ELEVATORS – THE PSYCHEDELIC SOUNDS OF 13th FLOOR ELEVATORS
Τον Νοέμβριο του 1966 κυκλοφορεί το πρώτο άλμπουμ των 13th Floor Elevators, ενός συγκροτήματος από το Austin του Texas, που προήλθε από τις στάχτες των Spades. Το γκρουπ, δημιούργημα του ιδιοφυούς Roky Erickson αλλά και του στιχουργού και μουσικού Tommy Hall, μαζί με τους Stacy Sutherland, Benny Thurman, and John Ike Walton, άφησε ιστορία όχι μόνο στην τοπική σκηνή αλλά και παγκοσμίως.
Στις αρχές του ’66 είχε προηγηθεί το σινγκλ “You’re Gonna Miss Me”, μία σύνθεση του Erickson, που τους έκανε γνωστούς μαζί με αρκετές συναυλίες αλλά και εμφανίσεις σε νεανικές τηλεοπτικές μουσικές εκπομπές. Τότε εντάχτηκαν στο δυναμικό της International Artists η οποία κυκλοφόρησε και το άλμπουμ “ The Psychedelic Sounds Of 13th Floor Elevators”, μια από τις πρώτες φορές που χρησιμοποιήθηκε ο όρος «Psychedelic» σε τίτλο δίσκου, μαζί με το “Psychedelic Lollipop” των Blues Magoos και το “Psychedelic Mood” των Deep.
‘Ενας δίσκος ηχογραφημένος υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών και συγκεκριμμένα LSD, ένας συνδυασμός rock, folk, blues, garage και «ψυχεδελικών» ήχων, που δημιουργούσε ο Tommy Hall χρησιμοποιώντας μια «ηλεκτρική» κανάτα.
Το “Psychedelic Sounds Of 13th Floor Elevators” υπήρξε δίσκος αναφοράς για το ψυχεδελικό ροκ και το garage των 60ς, επηρεάζοντας δεκάδες μουσικούς και συγκροτήματα μέχρι τις μέρες μας, ενώ αργότερα επανακυκλοφόρησε αρκετές φορές σε πολλές και διάφορες εκδόσεις.
ΚΩΣΤΑΣ Elton ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ
SYD BARRETT - THE MADCLAP LAUGHS (1970)
Όσο κι αν ακούγεται υποθετικό, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι αν o Syd Barrett δεν είχε διατελέσει μέλος των Pink Floyd, το μεγάλο συγκρότημα δεν θα είχε την εξέλιξη που είχε, τουλάχιστον στη ψυχεδέλεια περίοδο του. Το προσωπικό άλμπουμ τοιυ Madcap Laughs, ηχογραφήθηκε μόλις ένα μήνα μετά την αποχώρησή του με παραγωγό τον …αντικαταστάτη του David Gilmour και είναι ένα χαμηλόφωνο, προσωπικό και αρκετά σκοτεινό άλμπουμ αλλά έχει ορισμένα διαμαντάκια σαν τα “Octopus” και “Golden Hair” αλλά και το αργόσυρτο “Terrapin” και σε κάνουν να το ξανά ακούσεις. Εκτός του David Gilmour, μαζί του παίζει σε 2 τραγούδια ντραμς ο Jerry Shirely και 3 μέλη των Soft Machine, οι Robert Wyatt ντραμς, Hugh Hopper μπάσο και Mike Ratledge πλήκτρα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
BEACON STREET UNION – THE EYES OF BEACON STREET UNION(1968)
Πήραν το όνομά τους από ένα δρόμο της Βοστώνης και ήταν από τα πλέον αγαπητά και δημοφιλή συγκροτήματα στο φοιτητόκοσμο της πόλης. Το πρώτο άλμπουμ τους με τίτλο Etes of the Beacon Street Union (1968) έχει όλα τα καλά χαρακτηριστικά του ήχου της εποχής, αναμειγνύοντας ψυχεδέλεια, pop και r&b. Αν θέλετε να μυηθείτε στον ήχο τους, ξεκινήστε από το τραγούδι ‘Mystic Morning”.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
BEATLES – REVOVLER
Το 7ο στούντιο άλμπουμ των Beatles, το Revolver, αποτελεί σύμφωνα με πρόσφατη δήλωση του Ringo Starr, ένα από το top 3 του έργου των Beatles μαζί με τα White Album και Abbey Road! O τίτλος του έχει να κάνει με την περιστροφή του δίσκου στο πικάπ (revolve) και όχι με το περίστροφο! Για πρώτη φορά χρησιμοποιούνται πειραματικοί ήχοι (λούπες μαγνητοταινίας), η τεχνική ADT (Automatic Double Tracking), αλλά και το reverse guitar sound, όπως και η «απόκοσμη» ηχογράφηση της φωνής του John Lennon, στο Tomorrow Never Knows, μέσω ενός επιπλέον ενισχυτή. Τα τραγούδια έχουν πολλά στοιχεία ψυχεδέλειας και αβανγκάρντ κουλτούρας, επηρεασμένα από το κλίμα της εποχής και τη διαρκώς διαχεόμενη χρήση ναρκωτικών, και απευθύνονται πια σε ένα πιο «προχωρημένο» ακροατήριο. Το πραγματικό ορόσημο όμως για το άλμπουμ, για την εποχή του, αλλά και για ό,τι επρόκειτο να ακολουθήσει, είναι το τελευταίο του κομμάτι (που όμως ηχογράφησαν πρώτο-πρώτο), το ανεπανάληπτο Tomorrow Never Knows. με τους στίχους του να προέρχονται από το βιβλίο του Timothy Leary, The Psychedelic Experience (1964).
ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ Χαρακτήρας του Αριστοφάνη στους Αχαρνής
BEATLES – Sgt.PEPPER’S LONELY HEARTS CLUB BAND (1967)
Μετά την κυκλοφορία του Revolver (Αυγ. ’66), οι Beatles θεωρούνται πλέον
οι προφήτες του σύγχρονου κόσμου, κάτι που ασφαλώς τους φορτώνει με πολύ
βάρος ευθύνης. Για να ξεφύγουν κάπως, αποφασίζουν να υποδυθούν μια
μπάντα της εδουαρδιανής εποχής (1900- 1920), τη Sgt. Pepper’s Lonely
Hearts Club Band, και με αυτό το προσωπείο να παρουσιάσουν το επόμενο
άλμπουμ τους.
Το αποτέλεσμα είναι ένα ιστορικό άλμπουμ, που έμεινε γνωστό ως το
“soundtrack του καλοκαιριού της αγάπης” (του «χίπικου» καλοκαιριού του
1967), με ένα ανεπανάληπτο εξώφυλλο και δυο τραγουδάρες- μνημεία της
ψυχεδέλειας, το Lucy in the Sky with Diamonds και το A Day in the Life.
ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ
BYRDS – THE FIFTH DIMENTION (1966)
Ηχογραφημένο το 1966, πολλά χρόνια πριν γεννηθείτε πολλοί από εσάς που διαβάζεται αυτές τις γραμμές, το Fifth Dimention των Byrds, έχει όλα τα καινοτόμα στοιχεία που χρειάζονταν η μουσική για να χαρακτηριστεί ψυχεδελική κι άψογο folk-rock που ήταν πολύ της μόδας τότε, σε πολλούς θα θυμίσει, δικαιολογημένα, Dylan. Όμως οι Byrds ήταν αυτόφωτοι, ακόμα και στις δύο διασκευές παραδοσιακών τραγουδιών ("Wild Mountain Thyme" και "John Riley") και φυσικά στα δικά τους! Και βέβαια αξίζει να σταθώ στο υπέροχο "Eight Miles High" με τους αστρικούς στίχους του και τις μαγευτικές φωνές τους, επηρεασμένο από την ινδικής ράγκα στις κιθάρες. Πολλοί θεωρούν τον τίτλο ότι μιλάει για «φτιάξιμο», αλλά σύμφωνα με τον Gene Clark οι στίχοι γράφτηκαν κατά τη διάρκεια πτήσης τους προς το Λονδίνο τον Αύγουστο του 1965 κι αναφέρονται στην πτήση! Επειδή όμως όλοι θέλαμε να επιμένουμε ότι μιλούν για το «φτιάξιμο»» (σ.σ. εδώ που τα λέμε είναι πιο πιασάρικο!)τονίζουμε ότι τότε τα εμπορικά αεροσκάφη πετούσαν σε υψόμετρο έξι με επτά μίλια και το «ύψος οκτώ μιλίων "ακούγεται πιο ποιητικό από τα έξι. Άσε που σχετίζεται και με το τραγούδι των Beatles" Eight Days a Week”. To "Eight Miles High"είναι ένα από τα σημαντικότερα ψυχεδελικά τραγούδια στην ιστορία της μουσικής και συμπεριλαμβάνεται σε ένα εξ΄ ίσου σημαντικό άλμπουμ. Θα ήταν παράλειψή μου να μην αναφερθώ στα "Mr. Spaceman" και "I See You" αλλά και στην μάλλον αδιάφορη διασκευή τους στο "Hey Joe", που η εκτέλεση του Hendrix.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
COUNTRY JOE AND THE FISH - ELECTRIC MUSIC FOR THE MIND AND BODY (1967)
Η κυκλοφορία του πρώτου άλμπουμ των Country Joe and the Fish, είχε όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά της νέας γενιάς των Αμερικάνων που ζητούσαν δομικές αλλαγές στην κοινωνία της χώρας τους. Από τα πλέον σημαντικά άλμπουμ της ψυχεδελικής εποχής, η φαζαρισμένη κιθάρα, τα πολλά στοιχεία raga μουσικής και η χρήση του εφευρετικού όργανου, οι Country Joe & the Fish προσέφεραν ένα πλήρες δείγμα της μουσικής σκηνής του Σαν Φρατζίσκο. Δεν μπορώ να μην αναφερθώ στο τελευταίο τραγούδι του δίσκο, στο 7λεπτο "Grace" που είναι αφιερωμένο στην Grace Slick, όπως και στο επόμενο άλμπουμ, αφιέρωσαν το "Janis" στην Janis Joplin! Από τους σημαντικότερους δίσκους της ψυχεδέλειας.
DONOVAN SUNSHINE SUPERMAN (1967)
Το 1965 ο νεαρός Donovan Leitch έπαιρνε την κιθάρα και και μόλiς μέσα σε 2 χρόνια ηχογραφούσε ένα από τα κομψοτεχνήματα της βρετανικής ψυχεδέλειας, δίνοντας παράλληλα το έναυσμα σε άλλους μουσικού να ανακαλύψουν το νέο μουσικό δρόμο. Με παραγωγό τον ταλαντούχο Mickie Most, δημιούργησσαν έναν νέο ήχο ντυμένο με τους αινιγματικούς στίχους του, αφήνοντας φωτεινή παρακαταθήκη τα "Sunshine Superman" και "Season of the Witch", έως σήμερα. Αναμειγνύοντας τη folk με τις καινούργιες νότες που ξεπηδούσαν από την κιθάρα του, ο Donovan άφησε πίσω του ένα αριστούργημα. Κι όχι «μικρό» όπως έχουμε συνηθίσει να λέμε, αλλά πραγματικό αριστούργημα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
DOORS – S/T (1967)
Δύσκολο κι ίσως άτοπο να γράψεις κάτι για το πρώτο εξαιρετικό άλμπουμ των Doors που κατάφεραν μέσα σε 43 λεπτά να ενώσουν μαεστρικά rock, blues, jazz, κλασική αλλά και ποίηση. Ένα σαγηνευτικό αποτέλεσμα με συναρπαστικά φωνητικά του Jim Morrison και το "Light My Fire" να μας συστείνει σε πολλούς από τους σημερινούς 60αρηδες (και βάλε) τη ψυχεδέλεια. Τι μαγικό παίξιμο στα πλήκτρα του Ray Manzarek ήταν αυτό; Σαν νέοι τότε, πέρασε αρκετός καιρός για να ανακαλύψουμε το "The End" και τα "Break On Through", "Alabama Song", “Back door man” ""
και “Crystal Ship”. Αλλά όταν τα ανακαλύψαμε, τα χαρήκαμε με το παραπάνω.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
EARTH OPERA - S/T/(1968)
Το πρώτο άλμπουμ (σε σύνολο δύο) των Earth Opera είναι ένα καλό παράδειγμα της ψυχεδελικής σκηνής της Βοστώνης αλλά και της μουσικής επανάστασης που έλαβε χώρα εκείνη την εποχή. Έχοντας υπογράψει στην Elektra Records που είχε αντιληφθεί τη δύναμη του μουσικού κινήματος, παρουσιάζουν ένα άλμπουμ με έντονο μείγμα pop, rock αλλά και jazz στοιχείων με τη χρήση ασυνήθισων μουσικών οργάνων mandocello και harpsichord. Ακούγοντας το ομότιτλο πρώτο άλμπουμ τους, αντιλαμβάνεσαι αμέσως ότι έχεις να κάνεις με ένα art συγκρότημα με περίπλοκες δομές τους και ποιητικούς στίχους. Μπορεί το τελικό αποτέλεσμα να παρά ήταν περίτεχνο και απρόσιτο για τον πολύ κόσμο, αλλά τουλάχιστον αναγνωρίστηκαν σαν ένα από τα σημαντικώτερα συγκροτήματα (κι άλμπουμ) της εποχής.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
ELECTRIC PRUNES - UNDERGROUND (1967)
Το θεωρώ ως το πιό μεστό ψυχεδελικό τους πόνημα. Παρόλο που το μεγαλειώδες I Had Too Much To Dream, δεσπόζει στο πρώτο τους άλμπουμ, εν τούτοις το δεύτερο αυτό το λάτρεψα κυριολεκτικά. Ήταν όμως κι άτυχοι οι φίλοι μου αφού έμελε να σταματήσει εκεί η πορεία τους.
Η συνθετική δεινότητα των κοριτσιών Tucker-Mantz αλλά και των ιδίων Lowe-Tulin πρόσφερε απλόχερα κορυφαίες ψυχεδελικές συνθέσεις στο αριστούργημα αυτό. Απο το μπάσιμο στην πρώτη πλευρά του The Great Banana Hoax δεν παίρνεις στιγμή ανάσα μέχρι να κλείσει αυτή η πολύχρωμη παρέλαση συνθέσεων με το Long Day's Flight, τον επίλογο του δίσκου.
Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε αρχές 1968 μέσω της LYRA που αντιπροσώπευε την Reprise στην χώρα μας. Το πρωτοείδα στο δισκάδικο Mambo στη στοά στην Ομόνοια και τρελαμένος με τα δυό ως τότε 45άρια τους που ειχαν βγεί, σε λίγες μέρες μάζεψα τις 120 νομίζω δρχ και το αγόρασα. Μαγεία...δεν ξεκόλλησε ουτε μέρα απο το μικρό φορητό Φίλιπς που ειχα τότε...
Έχω νεύρα με τον Κωσταντίνου!! Στις πρόβες που έκαναν οι Purple Overdose όταν κλήθηκαν να είναι support των Prunes (κατ' απαίτηση των Αμερικανών), στο Ρόδον, το φθινόπωρο του 2002, του πρότεινα να παίξουν προς τιμήν τους, το λατρεμένο μου ψυχεδελικό ποίημα, το "Ι", μιας και υπήρχε πλέον περκασιονίστας στην μπάντα, ο Σταύρος Ελευθερίου . Παρόλο που στις πρόβες το έπαιξαν τέλεια, το αρνήθηκε λέγοντας " Στέφανε ποτέ τα support δεν παίζουν υλικό
της μπάντας που ανοίγουν..". Είχε δίκιο;
Μετά το κορυφαίο αυτό άλμπουμ, οι Electric Prunes, θύματα της ματαιοδοξίας του David Axelord, απογοητευμένοι, πέρασαν στην αφάνεια, ενω κάποιοι άλλοι πήραν την θέση τους με το ίδιο όνομα. Πικρή ιστορία. Το άλμπουμ όμως αυτό παραμένει κορυφαίο δείγμα της ψυχεδελικής σκηνής των 60'ς.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗΣ
THE JIMI HENDRIX EXPERIENCE – ARE YOU EXPERIENCE (1967)
Το αμερικάνικο εξώφυλλο του δίσκου |
Κανένα άλμπουμ αυτού του αφιερώματος δεν αντιπροσωπεύει το ψυχεδελικό κίνημα όσο το'Are You Experienced' (1967) που ήταν το πρώτο του Jimi Hendrix. Μια 40λεπτη μουσική επανάσταση κι ένα από τα πιο εντυπωσιακά ντεμπούτο (sic) στην ιστορία, ένα άλμπουμ που καθόρισε το μέλλον του rock! Έχοντας κατωρθώσει να φτιξει αν μοναδικό μείγμα με τις σωστές ποσότητες blues, rock, pop αλλάκαι soul, το Are You Experienced είναι γεμάτο από μνημειώδη κομμάτια όπως "Foxey Lady", "Manic Depression", "Purple Haze","Third Stone from the Sun","Red House", "Hey Joe" και το πανέμορφο "The Wind Cries Mary" (μόνο στην αμερικάνικη έκδοση) που σμήλευσαν το μοναδικό ταλέντο του. Τι κρίμα που έφυγε τόσο νωρίς.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
JEFFERSON AIRPLANE – SURREALISTIC PILLOW (1967)
Τον χειμώνα του 1967 μέσα στη καρδιά μιάs αμερικάνικηs κοινωνίαs να πάλλεται από αντιπολεμικέs διαδηλώσειs κατά του πολέμου του Βιετνάμ, και μόλιs ένα μήνα απ τη κυκλοφορία του debut album των Doors με το single "Break on through" να έχει σπάσει τα ραδιόφωνα, λίγα μίλια πιό μακρυά, στο San Francisco - τη πόλη τηs διανόησηs τηs μποέμ κουλτούραs και του Clint Eastwood - οι Jefferson Airplane κυκλοφορούν το Φεβρουάριο του 1967 το δεύτερο studio album τουs, "Surrealistic pillow". Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό δείγμα folk-rock μουσικήs με έντονα ψυχεδελικά και avant garde στοιχεία, κάτι που το συναντάμε κι από παρόμοιου ύφουs συγκροτήματα τηs εποχήs και σε Αμερική και σε Αγγλία: Mamas & the Papas, Byrds, Greatful Dead, Yardbirds κλπ. Tη δεκαετία του '60 η λεγόμενη Δυτική Ακτή (California) ξεχώριζε από προοδευτικέs και ριζοσπαστικέs μουσικέs προτάσειs. κορυφαίο παράδειγμα αποτελούν οι Jefferson Airplane οι οποίοι μ αυτό το δίσκο άνοιξαν μιά πρωτοποριακή τριλογία που ολοκληρώθηκε με τα "Crown of Creation" και "Volunteers". αξιόλογο όσο και πολιτικοποιημένο album με συνθετικούs και στιχουργικούs πυλώνεs τουs Paul Kantner, Marty Balin και Grace Slick, αποτελεί ένα "must have" δίσκο που αντιπροσώπευσε με το καλύτερο τρόπο μιά ιδιαίτερα ταραγμένη εποχή και που δικαίωs συγκαταλέγεται μέσα στα σπουδαία μουσικά έργα που αφύπνισαν συνειδήσειs. ξεχωρίζουν φυσικά τα smash hits "Somebody to love" και "White Rabbit" όπου εκεί ειδικά έλαμψε το ερμηνευτικό άστρο τηs Grace Slick, σαν μία από τιs σημαντικότερεs τραγουδίστριεs παγκοσμίωs!
ΣΩΤΗΡΗΣ ΤΣΙΑΠΗΣ
IRON BUTTERFLY - IN-A-GADDA-DA-VIDA
Με τον δίσκο In-A-Gadda-Da-Vida οι Iron Butterfly άφησαν έντονα το αποτύπωμά τους τόσο στην ψυχεδελική σκηνή όσο και στην μουσική βιομηχανία γενικότερα. Από την μία, στο εμπορικό σκέλος, η αναρρίχησις στις πρώτες θέσεις του καταλόγου Billboard και η παραμονή του επί μακρόν, τα εκατομμύρια πωληθέντων δίσκων και η πρωτιά αναφορικά με την απονομή πλατίνας (1.000.000 αντίτυπα).
Από την άλλη, στο καθαρά μουσικό σκέλος, αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της μουσικής σκηνής του καλοκαιριού 1968. Στην πρώτη πλευρά πέντε, μικρά σε διάρκεια, τραγούδια, με στίχους απλούς και χαρακτηριστικούς της εποχής για έρωτες, λουλούδια και χάντρες, εμπνευσμένους και από χρήση ουσιών. Όμως, το ομώνυμο τραγούδι, που καταλαμβάνει ολόκληρη την δεύτερη πλευρά του βινυλίου, με διάρκεια 17.05 λεπτά, είναι εκείνο, μέσω του οποίου έγραψαν ιστορία οι Iron Butterfly, καθιερώνοντας τον δικό τους ήχο, με το χαρακτηριστικό “βαρύ” riff, το μπάσο του Dorman να “κεντάει”, τα φωνητικά και τα πλήκτρα του Doug Ingle και την κιθάρα του Erik Brann σε απόλυτη ψυχεδελική διάθεση. Ακόμη και το σόλο του Ron Bushy στα τύμπανα – εκτός μόδας για τα σημερινά δεδομένα - προσθέτει την δική του πινελιά στην σύνθεση. Ένα πρώιμο δείγμα heavy metal μουσικής, σαφώς επηρέασε μεταγενέστερους.
Αρχικά γράφτηκε ως μπαλλάντα με πολύ μικρή διάρκεια. Από ένα… “μεθυσμένο” λάθος ο τίτλος κατέληξε σε ‘In-A-Gadda-Da-Vida’. Παίζοντας το στις συναυλίες, όταν άνοιγαν για τους Jefferson Airplane, προσέθεταν περισσότερα λεπτά στην διάρκειά του. Όταν μπήκαν στο στούντιο, ο μηχανικός ήχου τούς ζήτησε να παίξουν κάτι ώστε να ρυθμίσει τα μικρόφωνα. Εκείνοι έπαιξαν το συγκεκριμένο κομμάτι χωρίς διακοπή, και όταν τελείωσαν τούς φώναξε να ακούσουν το αποτέλεσμα. Όλοι ενθουσιάστηκαν. Στην μία και μοναδική εγγραφή τα μόνα σημεία που διορθώθηκαν (overdubs) ήταν τα φωνητικά και κάποια κιθαριστικά μέρη. Από τις πιο χαρακτηριστικές rock ιστορίες...
ΓΙΑΝΝΗΣ 602
IT’S A BEUATIFUL DAY - S/T (1969)
It's Α Βeautiful Day: αυτό ακριβώs που λέει το όνομά τουs! μόνο θετικά συναισθήματα μπορεί να προκαλέσει η μουσική τουs.. ακόμα και το εξώφυλλο του πρώτου τουs δίσκου το 1969 με τον γαλάζιο ουρανό και τη κοπέλα με το ρομαντικό φόρεμα παραπέμπουν σε ευχάριστα και φωτεινά μουσικά μονοπάτια. προερχόμενοι απ το περίφημο "καλοκαίρι τηs αγάπηs" το 1967 στο San Francisco, το αντρόγυνο David και Linda La Flamme σχημάτισαν ένα εξαμελέs συγκρότημα δημιουργώνταs έναν ιδιαίτερο προσωπικό ύφοs, δίνονταs έμφαση στο ηλεκτρικό βιολί του David La Flamme και στα πλήκτρα τηs γυναίκαs του. παίζονταs ένα μείγμα από folk - jazzy - classical και ψυχεδελικέs επιρροέs, διαφοροποιήθηκαν από το περιρρέον επαναστατικό ρεύμα τηs εποχήs τηs αμφισβήτησηs (και των παραισθησιογόνων) και καθιερώθηκαν στα late 60's ωs η μοναδική μπάντα (μαζί ίσωs με τουs Love) που απέφυγαν τιs καθαρόαιμεs ροκ επιλογέs! Υπέροχη η μελωδία του "White bird" καθώs και τα "Hot summer day" και "Girl with no eyes", ενώ είναι πασίγνωστη η σχέση που άσκησαν στουs Deep Purple με την εισαγωγή του "Bombay calling" για να το περιλάβουν οι άλλοι και να συνθέσουν τον ύμνο που λέγεται "Child in time". κάπου υπάρχει και το πειραματικό στοιχείο στη μουσική τουs αλλά με τα δεδομένα τηs εποχήs ήταν σύνηθεs και αναμενόμενο. δεν έτυχαν τηs αναγνώρισηs και τηs επιτυχίαs που είχαν αντίστοιχα συγκροτήματα τηs California, Jefferson Airplane, Doors, Greatful Dead κλπ. αλλά μαs άφησαν ένα σημαντικό μουσικό έργο.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΤΣΙΑΠΗΣ
LOVE – FOREVER CHANGES
To τρίτο και ίσως το καλύτερο άλμπουμ των Αμερικανών Love, με τίτλο “Forever Changes”, κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 1967 από την Elektra Records. Σχεδόν αποκλειστικό δημιούργημα του βασικού συνθέτη, κιθαρίστα και τραγουδιστή, του Arthur Lee και το τελευταίο με την αυθεντική σύνθεση του συγκροτήματος.
Τα τραγούδια, όλα προσωπικά βιώματα του Lee, επηρρεασμένα από το «Καλοκαίρι της Αγάπης» του ’67, το χίππικο κίνημα αλλά και περιβαλλοντολογικά θέματα. Πάντα όμως μέσα από μια κριτική και πιο αποστασιοποιημένη ματιά του δημιουργού τους, έβγαζαν την σκοτεινή πλευρά του, με αναφορές στην θνησιμότητα αλλά και την απογοήτευσή του από την αντι-κουλτούρα των ‘60ς.
Ο ήχος ήταν πιο ήπιος σε σχέση με τα προηγούμενα κομμάτια τους, περισσότερο οργανικός, με το μεγαλύτερο μέρος του άλμπουμ να είναι «χτισμένο» γύρω απ’ τις ακουστικές κιθάρες και τις λεπτές ενορχηστρώσεις εγχόρδων και πνευστών, δίνοντας στο όλο εγχείρημα ένα ονειρικό αποτέλεσμα.
Ο δίσκος μπορεί να μην γνώρισε την εμπορική επιτυχία στην εποχή του, σήμερα όμως θεωρείται από τα σπουδαιότερα άλμπουμς όλων των εποχών, κατακτώντας επάξια μια θέση στις αντίστοιχες λίστες σε όλα τα έγκυρα μουσικά έντυπα.
ΚΩΣΤΑΣ Elton ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ
H.P. LOVECRAFT – H.P. LOVECRAFT II
Oι H.P. Lovecraft δημιουργήθηκαν στο Σικάγο το 1967, από τον πρώην τραγουδιστή της φολκ, George Edwards και τον μουσικό Dave Michaels, ο οποίος είχε κλασσική μουσική παιδεία κι έπαιζε και τα περισσότερα όργανα. Τ’ όνομά τους το εμπνεύστηκαν από τον γνωστό συγγραφέα ιστοριών τρόμου.
Έχοντας κυκλοφορήσει το πρώτο τους άλμπουμ μετακομίζουν στο Σαν Φραντσίσκο και αποκτούν φήμη ανοίγοντας συναυλίες για τους Grateful Dead, Jefferson Airplane, Youngbloods αλλά και τους Pink Floyd και Who.
Τον Ιούνιο του ’68 ξεκινούν τις ηχογραφήσεις για το δεύτερο τους άλμπουμ, το H.P. Lovecraft II. Tα περισσότερα κομμάτια γράφτηκαν και τελειοποιήθηκαν μέσα στο στούντιο, μιας και το συγκρότημα δεν είχε έτοιμο υλικό λόγω των παρατεταμένων περιοδειών. Σ’ όλα σχεδόν τα εφφέ και «ψυχεδελικά» τρικς, είχαν πολύτιμο βοηθό τον μηχανικό ήχου Chris Huston. Tα κομμάτια του δίσκου, βασισμένα κυρίως σε ιστορίες του H. P. Lovecraft, σηματοδοτούσαν την μετάβασή τους σε ένα ανώτερο επίπεδο σύνθεσης και ερμηνείας σε συνδυασμό με μία εκτελεστική αρτιότητα. Τραγούδια όπως τα “At The Mountains Of Madness” και “Spin Spin Spin” θεωρούνται αριστουργήματα της ψυχεδελικής σκηνής και κλασσικά στο είδος τους.
Το H.P. Lovecraft II κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του ’68 και ήταν κατά γενική ομολογία ότι καλύτερο παρουσίασαν στην σύντομη καριέρα τους, μιας και η μέτρια εμπορική επιτυχία είχε σαν αποτέλεσμα το συγκρότημα να διαλυθεί. Κάποιες προσπάθειες επανασύνδεσης με νέα μέλη, νέο όνομα και διαφορετικό στυλ μουσικής, επίσης απέτυχαν εμπορικά.
ΚΩΣΤΑΣ Elton ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ
MOODY BLUES - IN SEARCH OF THE LOST CHORD
Με το “In search of the lost chord” οι Moody Blues εξελίσσουν τον ήχο που είχαν διαμορφώσει με το προηγούμενο album τους το ιστορικό “Days of future passed”. Τα συμφωνικά μέρη δεν παρεμβάλλονται μεταξύ των τραγουδιών , αλλά ενσωματώνονται σε αυτά. Ταυτόχρονα εμπλουτίζουν τον ήχο τους καθώς χρησιμοποιούν σιτάρ, τσέλο και ό,τι μπορεί να συνδυαστεί με το mellotron του Mike Pinder. Το ‘In search of the lost chord” περιγράφει την έμφυτη ανάγκη του ανθρώπου για αναζήτηση και ανακάλυψη. Η ανακάλυψη χωρών και λαών ("Dr. Livingstone, I Presume"), η εξέλιξη της φιλοσοφίας ("House of Four Doors"), η χαμένη αγάπη ("The Actor"), η πνευματική εξέλιξη ("Voices in the Sky"), η γνώση σε έναν κόσμο που διαρκώς μεταβάλλεται ("Ride My See-Saw"), η ανατολική φιλοσοφία (“Om”), η ψυχεδέλεια (“Legend οf a mind”) και η εξερεύνηση του διαστήματος (“Departure”) αποτελούν τη θεματολογία του album. Ο τίτλος του album είναι εμπνευσμένος από το χιουμοριστικό τραγούδι του Jimmy Durante "I'm the Guy that Found the Lost Chord". Θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το “In search of the lost chord” ως ένα ατέλειωτο ψυχεδελικό ταξίδι στο οποίο η επιρροή των Beatles , της ανατολικής φιλοσοφίας και του ρομαντισμού είναι διάχυτη.
ΘΟΔΩΡΟΣ ΤΕΡΖΟΠΟΥΛΟΣ
PINK FLOYD – THE PIPER AT THE GATES OF DAWN (1967)
Από το αφιέρωμα στα καλύτερα και πλέον επιδραστικά ψυχεδελικά albums δεν θα μπορούσε να απουσιάσει το περίφημο The Piper At The Gates of Dawn (1967) των Pink Floyd. Την ίδια σχεδόν εποχή θα κυκλοφορήσουν επίσης εμβληματικά ψυχεδελικά albums, που καθόρισαν τον ήχο, όπως το Are You Experienced? (1967) του Hendrix και το ομώνυμο (1967) των Doors.
Οι Pink Floyd θα σπάσουν αυτά τα όρια (ή τουλάχιστον θα τα επεκτείνουν στο άπειρο)! Μια απλή ακρόαση είναι αρκετή για να πείσει ότι το The Piper δεν μοιάζει με κανένα άλλο album του είδους του. Η ευαισθησία, ο χαρακτήρας και το ταλέντο του Syd Barret καθιστούν το συγκεκριμένο album περισσότερο δικό του παιδί χωρίς να υποτιμάται ο ρόλος των υπολοίπων μελών. Εξάλλου η αποχώρησή του θα σηματοδοτήσει αλλαγή του ήχου του group.Σε όλα τα προαναφερθέντα albums οι δημιουργοί τους είχαν κατά νου και το εμπορικό μέρος πέραν της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Οι Floyd ρισκάρουν πολύ περισσότερο πειραματιζόμενοι σε βαθμό, που ακόμα και σήμερα φαντάζει προκλητικός. Η μουσική ευφυία των μελών του συγκροτήματος αποτυπώνεται σε συνθέσεις όπως το Astronomy Domine, όπου πέραν της μουσικής, οι στίχοι επίσης συνιστούν ένα υπέροχο ψυχεδελικό θέμα – παραμύθι! Στιχουργικά επίσης ο Barret πραγματεύεται αγαπημένα θέματα της βρετανικής ψυχεδέλειας, όπως η νοσταλγία της παιδικής ηλικίας, το σύμπαν κ.α. Σίγουρα δεν είναι ένα εύκολο album – απαιτούνται αρκετές προσεκτικές ακροάσεις για να ανακαλύψει κανείς την μαγεία του. Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα δείγματα μουσικού πειραματισμού στην ιστορία όχι μόνο της ψυχεδέλειας, αλλά της μουσικής γενικότερα, που ακόμη και οι ίδιοι οι δημιουργοί του δεν μπόρεσαν να ξεπεράσουν ποτέ!
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΟΥΓΚΡΑΝΗΣ
THE PRETTY THINGS – S.F. SORROW (1968)
Το 1968 κυκλοφορεί ο τέταρτος δίσκος των Βρεττανών Pretty Things, ένα από τα πρώτα concept άλμπουμς στην ιστορία του ροκ, με τον τίτλο “S. F. Sorrow”.
Δημιούργημα του τραγουδιστή Phil May, το έργο αναφερόταν στην ιστορία της ζωής του κύριου χαρακτήρα του έργου, του Sebastian F. Sorrow. Οι όποιες ομοιότητες με το Tommy των Who που ακολούθησε ένα χρόνο αργότερα είναι εντελώς συμπτωματικές, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Pete Townshend. Η ιστορία του Sebastian ξεκινά με την γέννησή του στις απαρχές του 20ού αιώνα, την ενηλικίωσή του, τους πρώτους έρωτες, την συμμετοχή του στον πόλεμο και τις επιπτώσεις στην ψυχολογία του, την μοναξιά του ενήλικα και την περιπλάνησή του στον κόσμο του υποσυνείδητου μέσω κάποιου χαρακτήρα από μια θρησκευτική αίρεση. Ο Sebastian αυτοκαταστρέφεται, χάνει την εμπιστοσύνη του στους ανθρώπους και οδηγείται σε μια διαταραγμένη πνευματική κατάσταση.
Το συγκρότημα δουλεύοντας με τον παραγωγό Norman Smith, ο οποίος ήταν υπεύθυνος και για το πρώτο άλμπουμ των Pink Floyd, κατάφερε να ηχογραφήσει έναν δίσκο με την βοήθεια της πιο σύγχρονης τεχνολογίας και χρησιμοποιώντας πρωτοποριακά όργανα της εποχής, όπως mellotron, ειδικές γεννήτριες και τεχνικά εφφέ. Το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό, ένας δίσκος που εκτιμήθηκε όμως πολύ αργότερα, εφ όσον όταν κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του ’68, είχε περιορισμένη εμπορική απήχηση. Σήμερα όμως έχει κατακτήσει μια θέση στα καλύτερα άλμπουμς της Βρεταννικής ψυχεδέλειας, ένα αξιοζήλευτο έργο που προηγήθηκε κατά πολύ και του Tommy αλλά και του Wall που είχαν μια σχεδόν όμοια θεματολογία.
ΚΩΣΤΑΣ Elton ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ
PURPLE OVERDOSE (1994)
Είναι το άλμπουμ που αγάπησα περισσότερο, αν και 5 χρόνια μετά, ηχογράφησαν
το αριστούργημα τους Reborn, το οποίο όμως είναι 90% progressive.
Το 3ο τους λοιπόν άλμπουμ με τίτλο το όνομα τους, το αγόρασα το 1995, όταν έμαθα γι αυτούς…
Τέτοιο πρωτότυπο εξώφυλλο, δεν είχα ξαναδεί.Η ψυχεδελική αισθητική της Ηλιάνας Νοέα σε όλο της το μεγαλείο.Το άλμπουμ, γόνος με κυρίως βρετανικές ρίζες ψυχεδέλειας που συνέλαβε η συνθετική μήτρα του Κώστα Κωσταντίνου, εκείνα τα ατέλειωτα βράδια του '94, όταν η μπάντα εύρισκε πάλι τη συνοχή της μετά την υποχρεωτική αποχή δραστηριοτήτων λόγω στράτευσης του ντράμερ τους.
Τα οκτώ τραγούδια είναι το ένα πιό καλό απο το άλλο,γεμάτα αυθεντικότητα και ψυχή, δουλεμένα απο όλους πάνω στις αρχικές ιδέες του Κώστα. Αγαπημένο μου είναι το Chase The Color του οποίου τα τελευταία 3 και κάτι λεπτά με συγκλονίζουν εξ αιτίας της επιβλητικότητας ενός απο τα ωραιότερα σόλο κιθάρας που έχω ακούσει ποτέ μου. Έλεγα του Κώστα ότι ήταν κρίμα που δεν τράβηξαν το κομμάτι παραπάνω απο τα 8 λεπτά..Το θυμήθηκε όμως στην live εκτέλεση του, αργότερα στο Salmon's Trip. Λυπάμαι που για καθαρά οικονομικούς λόγους το υπέροχο εξώφυλλο δεν ήταν χρωματιστό και στην πίσω πλευρά. Τέλος, το αγαπημένο κομμάτι του Κώστα ήταν το The Unreal Life of Emery Wax που το εμπνεύστηκε απο το παραμύθι του Χανς Κ. Άντερσεν, Ο Μολυβένιος Στρατιώτης.
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗΣ
Ο Στέφανος Παναγιωτάκης διετέλεσε manager των Purple Overdose από το 1999 έως το τέλος τους.
ROLLING STONES – THEIR SATANIC MAJESTIC REQUEST (1967)
Κι όμως υπάρχουν άνθρωποι που αμφισβητούν και μάλιστα έντονα το δικαίωμα(!) των Rollign Stones να κυκλοφορήσουν το δικό τους ψυχεδελικό αριστούργημα, θέλοντας τους να τους περιφράξουν στον blues –rock κόσμο τους. Δεν είναι όμως έτσι. Για πολλούς μήνες του 1967, οι Stones ήταν καθημερινοί επισκέπτες του Olympic Studio του Λονδίνου που με πρώτο το ιδιοφυή κιθαρίστα/πολυμουσικό Brian Jones, κατέθεταν τη δική τους άποψη για το ψυχεδελικό κίνημα που μόλις είχε καταλάβει τη Μ.Βρετανία. Το ψυχεδελικό ταξίδι τους διήρκεσε λίγο, αλλά άφησε πίσω τους ένα πραγματικό κομψοτέχνημα, το μαγευτικό "She's a Rainbow" με τις όμορφες αρμονίες του να το θέτουν σαν μια από τις καλύτερες συνθέσεις των Jagger και Richards αλλά και το σκοτεινό και κοσμικό "2000 Light Years from Home". Και τι εξώφυλλο!
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
THE SEEDS – FUTURE
Το “Future” των Seeds, ήταν το τρίτο άλμπουμ του συγκροτήματος από το Λος Άντζελες, που είχαν ήδη γίνει γνωστοί με τα δύο προηγούμενα, αλλά και με τα πετυχημένα σινγκλς “Pushing Too Hard” και “Mr. Farmer”.
Oι ηχογραφήσεις του ξεκίνησαν από το 1966 με τελική κυκλοφορία τον Αύγουστο του ’67, ενώ το σίνγκλ που ξεχώρισε αρχικά ήταν το “A Thousand Shadows”. Κάτω από την καθοδήγηση του κύριου εμπνευστή, συνθέτη και τραγουδιστή Sky Saxon, η μουσική των κομματιών ξέφευγε απ’ το καθιερωμένο τους στυλ, χρησιμοποιώντας τα όργανα με μια πιο προοδευτική και πρωτοποριακή τεχνική, δίνοντας στην μουσική τους μια ψυχεδελική μορφή. Τα overdubs, νέες τεχνικές ηχογράφησης, νέες ιδέες σε συνδυασμό με την εφευρετικότητα του Saxon, είχαν σαν αποτέλεσμα ένα από τα πλέον κλασσικά και αναγνωρίσιμα άλμπουμς της ψυχεδελικής σκηνής.
Κριτικοί της εποχής τους κατηγόρησαν ότι αντέγραψαν στοιχεία από το “Sgt. Pepper” των Beatles, ξεχνώντας ότι οι ηχογραφήσεις του “Future” είχαν προηγηθεί.
Ο δίσκος ήταν ο τελευταίος του συγκροτήματος που κατάφερε να γνωρίσει σχετική επιτυχία, ενώ κομμάτια όπως τα “March Of The Flower Children”, Painted Doll” και “Flower Lady and Her Assistant” θεωρούνται μέχρι και σήμερα ύμνοι της δεκαετίας του ’60 και του συγκεκριμμένου μουσικού είδους!
ΚΩΣΤΑΣ Elton ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ
SMALL FACES -ODGENS' NUT FLAKE (1968)
Οι Small Faces,πέραν από τις επιτυχίες τους που είχαν ακουστεί και στη χώρα μας "Whatcha Gonna Do About It", "Sha-La-La-La-Lee", "All or Nothing", "Itchycoo Park" και "Lazy Sunday", δεν ήταν το συγκρότημα που με άκενε να αγοράσω κάποιο δίσκο τους. Δεν μπορώ όμως να μην παραδεχτώ ότι το «δύσκολο» άλπουνμ τους 'Ogdens' Nut Gone Flake', συνδύαζε την pop της δεκαετίας του 60, το R&B και τη psychedelia. Κι όλα αυτά, μέσα από τη “μαύρη” φωνή του Steve Marriott που τον ανακάλυψα στους Humble Pie.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
STARWBERRY ALARM CLOCK – INCENSE AND PEPPERMINTS (1967)
Μόνο και μόνο για το αγαπημένο μου ομώνυμο τραγούδι του δίσκου («Incense and Peppermints») το συγκρότημα από τη νότια Καλιφόρνια έχει θέσει σε αυτό το αφιέρωμα. Το πρώτο άλμπουμ τους έχει τον ήχο της εποχήςκι αποτελεί ένα πολύ δείγμα των ικανοτήτων τους. Ο ευτραφής νεαρός που αναπάυεται στα μαξιλάρια στο εξώφυλλο, είναι ο μετέπειτα κιθαρίστας των Lynyrd Skynyrd, Ed King με τους οποίους έπαιξε στα πρώτα 3 άλμπουμ τους καθώς και στα 1991, Southern by the Grace of God (live), The Last Rebel και Endangered Species.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
Η έκρηξη της ψυχεδελικής σκηνής με τα συγκροτήματα του Σαν
Φρανσίσκο, το «χίππικο» κίνημα και το αντιπολεμικό ρεύμα που
κατέκλυσαν την Αμερική και ήταν υπεύθυνα για το «καλοκαίρι της αγάπης»
του 1967, δημιούργησαν εστίες αντίστοιχων ονομάτων και σε άλλες πόλεις
της χώρας. Στην Βοστώνη η MGM θέλησε να προωθήσει μια σειρά από
τοπικές μπάντες κάτω τον όρο του “Bosstown Sound” και με κυριότερους
εκπροσώπους τους Ultimate Spinach, τους Beacon Street Union και τους
Orpheus.
Φοιτητές του τοπικού πανεπιστημίου, οι Ultimate Spinach, είχαν σαν κύριο
συνθέτη, τραγουδιστή και εκτελεστή στα περισσότερα όργανα, τον Ian
Bruce-Douglas. Μαζί του στα φωνητικά, στις ακουστικές και ηλεκτρικές
κιθάρες, η εκπληκτική Barbara Jean Hudson.
To πρώτο και ομώνυμο άλμπουμ του συγκροτήματος κυκλοφόρησε το 1968,
ένα ψυχεδελικό αριστούργημα, μ’ έντονο το αντιπολεμικό στοιχείο. Στον
δίσκο χρησιμοποιήθηκαν ασυνήθιστες τεχνικές ηχογράφησης, ποικιλία
ήχων και παραμορφώσεων της κιθάρας, όπως echo, fuzz, tremolo, feedback,
χρήση των πεντάλ κ.α. Από το πρώτο κομμάτι, το εκρηκτικό “Ego Trip” σε
εισάγουν στον κόσμο τους, ενώ το ονειρικό “Ballad Of The Hip Death
Goddess” είναι ο απόλυτος ψυχεδελικός ύμνος που χαρακτηρίζει όχι μόνο
τον «Ήχο της Βοστώνης», αλλά και ολόκληρη την δεκαετία.
Οι Ultimate Spinach περιόδευσαν τότε μαζί με τους Big Brother & Holding
Company, τους Youngbloods και άλλους, ενώ ο δίσκος τους εμφανίστηκε και στο Τοπ 40 της Αμερικής.
ΚΩΣΤΑΣ Elton ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ
ZOMBIES – ODESSEY AND ORACLE (1967)
To Odessey and Oracle των Yardbirds είναι ένα άλμπουμ που μόνο και μόνο από την υπάρξη του υπέρ γνωστού hit "Time of the Season"θα έπρεπε να είχε θέσει σε πολλές δισκοθήκες. Κι όμως, όχι μόνο απουσιάζει, αλλά είναι μάλλον άγνωστο! Ηχογραφημένο τοκαλοκαίρι του 1967 στα θρυλικά studio, Abbey Road και Olympic, χρειάστηκε μισό αιώνα(!) για να εκτιμηθεί και να συνειδητοποιήσουμε πόσο σημαντικό ήταν. Ίσως σε αυτό συνέβαλε το γεγονός ότι οι Zombies δεν ήταν το «βρώμικο» συγκρότημα που συνετάσραζε τον κόσμο με τιυς στίχους του και τα κατωρθώματά του! Ήταν αυτό ποιυ λέμε «ήσυχη δύναμη» με διπλές και τριπλές(!) μελωδίες και ήχο που έχει ενδιαφέρον ακόμα και σήμερα!
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
18/4/21
THE DOORS ΤΟ ΟΜΩΝΥΜΟ ΑΠΛΑ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή