THE CONCERT FOR BANGLA DESH(1971)

Καθώς πλησιάζει το τέλος των παρουσιάσεων των Καλύτερων Live Άλμπουμ, ήλθε η σειρά να παρουσιαστούν και ορισμένα άλμπουμ όπου συμμετείχαν πολλοί καλλιτέχνες. Και πρώτο σε αυτή τη σειρά παρουσιάζουμε το ιστορικό The Concert for Bangladesh που ηχογραφήθηκε κατά τη διάρκεια δυο εμφανίσεων που πραγματοποίησε μια μεγάλη σειρά τρανταχτών ονομάτων των αρχών της δεκαετίας του 70 στο Madison Square Garden της Νέας Υόρκης. Τα δύο φιλανθρωπικά κοντσέρτα οργάνωσε ο πρώην Beatle, George Harrison με τον Ινδό μουσικό Ravi Shankar (σ.σ ήταν και στο Woodstock). Οι δύο συναυλίες έγιναν την Κυριακή 1η Αυγούστου 1971 στις 2.30 το μεσημέρι και στις 20.00 το βράδυ, με σκοπό να συγκεντρωθούν χρήματα για την ανακούφιση για τους πρόσφυγες του Ανατολικού Πακιστάν, καθώς είχε προηγηθεί γενοκτονία σε εμφύλιο των Πακιστανών. Μεγάλα αποσπάσματα από τις δύο συναυλίες κυκλοφόρησαν 3πλό box set με τίτλο The Concert for Bangladesh αλλά και στην ταινία που βγήκε στους κινηματογράφους το 1972. Η σημειώσω ότι η ταινία είχε προβληθεί σε περιορισμένο κύκλο κινηματογράφων και στην Ελλάδα.
ΠΟΙΟΙ ΕΠΑΙΞΑΝ, ΠΟΣΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΣΥΓΚΕΤΡΩΘΗΚΑΝ
Οι Harrison και Shankar συγκέντρωσαν δίπλα τους μεγάλα ονόματα της μουσικής όπως τους Ringo Starr, Bob Dylan, Eric Clapton, Billy Preston, Leon Russell και το συγκρότημα των Badfinger. Από τις εισπράξεις, συγκεντρώθηκαν 250.000$ τα οποία μέσω της UNISEF πήγαν στους πρόσφυγες.Τις 2 συναυλίες παρακολούθησαν 40.000 θεατές! Βέβαια ο δίσκος και αργότερα το VHS/DVD δεν κυκλοφόρησαν τόσο  εύκολα, αφού οι δύο δισκογραφικές εταιρείες Capitol και CBS δυσκολεύτηκαν στη διευθέτηση των δικαιωμάτων. Το θέμα δεν ήταν αν θα προσφερθούν στους πρόσφυγες, το θέμα ήταν ποιος θα έπαιρνε το market share από τις πωλήσεις, ώστε στο τέλος της χρονιάς να έχει μεγαλύτερο ποσοστό στην αγορά.

ΤΑ (ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ) ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΣΤΙΓΜΉΣ
Το στήσιμο των μικροφώνων ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα, αφού ξεκίνησαν να τα στήνουν τρεις ώρες πριν την έναρξη της συναυλίας, κι ήδη ο κόσμος είχε αρχίσει να μπαίνει στο χώρο Ο Phil Spector, που μαζί με τον George Harrison ήταν οι συμπαραγωγοί του άλμπουμ, ήθελε να επαναλάβει το Wall of Sound που είχε πετύχει στις δικές του παραγωγές. Τώρα όμως τα πράγματα ήταν διαφορικά αφού η ηχογράφηση ήταν live, έπαιζαν πολλοί μουσικοί. 2 ντράμερ (Ringo Starr και Jim Keltner), 2 πλήκτρα (Billy Preston και Leon Russell), 6 πνευστά, 3 ηλεκτρικές κιθάρες (Harrison, Eric Clapton και Jesse Ed Davis), τρεις ακουστικές (οι Pete Ham και Tom Evans των Badfingres και ο Joey Molland), ο περκασιονίστας των Badfingers, Mike Gibbins και ο μπασίστας Klaus Voormann και 4  Ινδούς μουσικούς που έπαιξαν sitar. Ειδικά όμως ο Γερμανός Klaus Voorman  ήταν στο μυαλό μου ένα μυθικό και μάλλον αντιπαθητικό πρόσωπο αφού είχαν ακουστεί φήμες ότι θα αντικαθιστούσε τον Paul McCartney στους Beatles! Πάντως το εξώφυλλο των, Beatles, Revolver είναι δικό του και το είχε σχεδιάσει με ραπιτογράφο. 30 χρόνια και πλέον οVoormann συνδύασε το όνομά του σαν παραγωγός στην μεγάλη pop επιτυχία των  Trio,"Da Da Da". Πριν την μεφάνισή του στο Concert for Bangla Desh, ήταν μπασίστας στους Manfred Mann.

Η έκδοση του βινύλιου είναι 3πλή ενώ του cd 2πλό. ΣΗ πρώτη πλευρά ανείκει εξ ολοκλήρου στην ινδική μουσική που αντιπροσωπεύεται από τον Ravi Shankar και τους μουσικούς που τον συνοδεύουν με το παραδοσιακό ινδικό όργανο sitar.  Κατά τη φτωχή άποψη μου, όλη η πρώτη πλευρά ακούγεται τρομερά βαρετή, αλλά το αντιπαρέρχομαι καθώς σε μια τέτοια συναυλία θα έπρεπε να υπάρχει αντιπροσωπευτική παραδοσιακή μουσική. Άσε που ο George Harrison είχε εντρυφήσει στον ινδικό πολιτισμό, παραδόσεις και μουσική. Η μουσική ξεκινά με τη 2η πλευράς που περιέχει 3 τραγούδια του George Harrison, τα "Wah-Wah","Awaiting on You All" και τα δύο από το άλμπουμ του All Things must pass, "My Sweet Lord" που εκείνη την εποχή τραγουδούσε ολόκληρος ο πλανήτης και το "That's the Way God Planned It" που το 1969 ήταν μεγάλη επιτυχία στη Μ.Βρετανία για τον Billy Preston. Από την ωραία παρέα εκείνης της βραδιάς δεν έλειψε ο ντράμερ των Beatles, Ringo Starr που ερμήνευσε τη μεγάλη επιτυχία του “It don’t come easy” (No 4 σε Μ.Βρετανία και Αμερική) για να συνεχίσει ο George Harrison με τα"Beware of Darkness" και "While My Guitar Gently Weeps"με τον Eric Clapton στην κιθάρα αλλά το παίζουν σε χαμηλό τέμπο. Στη σκηνή , εν μέσω αποθέωσης, ανεβαίνει ο Bob Dylan που παίζει τα"A Hard Rain's a-Gonna Fall","It Takes a Lot to Laugh, It Takes a Train to Cry","Blowin' in the Wind", "Mr. Tambourine Man"και  "Just Like a Woman".  Ο Leon Russell με την παρουσία του Billy Preston στο πιάνο ερμηνεύει με πολύ καλό κι ωραίο τρόπο το “Jumping Jack Flash” των Rolling Stones, κρατώντας όλη την ενέργεια που έχει ο Jagger στην ερμηνεία του για να συνεχίσει ο George Harrison με την ακουστική κιθάρα στο πάντα μαγευτικό “Here Comes the Sun” που όσες φορές κι αν το ακούσω δεν το βαριέμαι. Και φθάνουμε στην 6 και τελευταία πλευρά του box set που ξεκινά με το πανέμορφο “Something” με τον George Harrison να ερμηνεύει με τη μοναδική απλότητά του (σ.σ. ο Frank Sinatra που έχει επίσης ερμηνεύσει το τραγούδι, το έχει χαρακτηρίσει σαν το πιο ερωτικό τραγούδι που έχει γραφτεί) για να κλείσει με μια σύνθεση του Harrison γραμμένη για την περίσταση με τίτλο “Bangla Desh”. Μαζί του παίζουν οι Badfingers, o Eric Clapton (σ.σ. πολύ χαρακτηριστικό το παίξιμό του) και πλήκτρα ο Billy Preston. H κυκλοφορία του “Bangla Desh” σαν single εκτός από την επιτυχία που έκανε (Νο 10 Μ.Βρετανία, Νο 23 Αμερική), βοήθησε πολύ τον George Harrison στην προσωπική του καριέρα αφού πριν 1 σχεδόν χρόνο είχε ανακοινωθεί η οριστική διάλυση των Beatles.
Το εξώφυλλο επιμελήθηκαν οι Tom Wilkes και Barry Feinsteinε για την Camouflage Productions, που είχαν επιμεληθεί και το τριπλό All Things Must Pass του George Harrison. Οι περισσότερες φωτογραφίες είναι από το soundcheck που έγινε την 31η Ιουλίου, μια ημέρα πριν τη συναυλία. Το box set συνοδεύεται από 64σέλιδο βιβλίο με πολλές φωτογραφίες με συγκλονιστικότερη αυτή με το παιδάκι μπροστά από ένα άδειο πιάτο.

ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ ΤΟ BANGLA DESH
Η δημιουργία του προβλήματος ανάγεται από το 1947, όταν  οι Βρετανοί αποχώρησαν από την Ινδία με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα καθαρά Μουσουλμανικό κράτος, αυτό του Πακιστάν, το οποίο χωριζόταν σε Δυτικό και Ανατολικό τμήμα (το σημερινό BanglaDesh). Η πρωτεύουσα του ενιαίου τότε Πακιστάν ήταν το Ισλαμαμπάντ που βρίσκεται στο Δυτικό Πακιστάν. Η Ανατολική Βεγγάλη η οποία αποσχίστηκε και δημιουργήθηκε το Bangla Desh είχε σαν μεγαλύτερη πόλη την Ντάκα. Λόγω πολιτικών αλλά και θρησεκυτικών  προστριβών οι δύο τεράστιες περιοχές, δυτική κι ανατολική, άρχισαν να έχουν προστριβές και αναπτύχηλε έντονος πολιτικός εθνικισμός με το ανατολικό Πακιστάν να παράγει το 70% των εξαγωγών του Πακιστάν.  Την έντονη μεταξύ τους αντιπαράθεση γιγάντωσε ένας τεράστιος κυκλώνας που πέρασε από τη  χώρα στις  13 Νοεμβρίου 1970, που έπληξε περισσότερο το Ανατολικό Πακιστάν[ Καταρρακτώδεις βροχές, άνεμοι ταχύτητας 220 χλμ./ώρα και τεράστια παλιρροϊκά κύματα με ύψος εννέα και πλέον μέτρων σάρωσαν ολόκληρη την πυκνοκατοικημένη παραλιακή ζώνη του Ανατολικού Πακιστάν και τα πολυάριθμα νησιά που είναι διεσπαρμένα κοντά στις ακτές.

Εναλλακτικό εξώφυλλο του box set

Μέσα σε μόλις έξι ώρες τα νερά σκέπασαν τα πάντα καθώς τα υποτυπώδη φράγματα και τα φτωχικά σπίτια από λάσπη και καλάμια δεν μπορούσαν να αντισταθούν. Ο αριθμός των νεκρών άγγιξε τα 300.000 άτομα, οι άστεγοι υπολογίστηκαν σε 3.000.000(!) Καθώς τα νερά αποσύρθηκαν σταδιακά στις εβδομάδες που ακολούθησαν, ανακαλύπτονταν συνεχώς νέοι σωροί πτωμάτων, συχνά κοντά στα φράγματα όπου συνέρρευσαν πολλοί ελπίζοντας ότι θα γλιτώσουν. Μετά τη μεγάλη καταστροφή, ακολούθησε λοιμός αλλά και εκκενώσεις ολόκληρων περιοχών. Παράλληλα άρχισε η διανομή τροφίμων στα εκατομμύρια των αστέγων που συνέρρεαν από στα σημεία όπου μοιράζονται εφόδια ως επί το πλείστον από το μόνο κατάλληλο για την περίσταση μέσο, τα ελικόπτερα του αμερικανικού στρατού. Η κεντρική κυβέρνηση κατηγορήθηκε για την ανεπαρκή αντίδρασή της.

 Έτσι μετά τις εκλογές του 1970, οι φωνές για ανεξαρτησία του Bangla Desh έγιναν ακόμα πιο έντονες Το Μάρτιο του 1971, η στρατιωτική χούντα του Πακιστάν, ξεκίνησε στρατιωτικές επιχειρήσεις στο ανατολικό Πακιστάν και προχώρησε σε σφαγή Βεγγαλέζων σε ένα γεγονός που έγινε γνωστό ως γενοκτονία του Bangla Desh με τους νεκρούς να εκτιμώνται μεταξύ 300.000 μέχρι 3.000.000 ανθρώπων. Τότε ολόκληρος ο πλανήτης ενημερώθηκε για την κατάσταση στη χώρα, ακόμα και η Ελλάδα μέσω των εφημερίδων που σχεδόν καθημερινά είχαν φωτογραφίες από τους νεκρούς στους δρόμους και την άθλια κατάστασή των ζωντανών. Έτσι η προσπάθεια ανθρωπιστικής βοήθειας ξεκίνησε στο δυτικό πολιτισμό κι μια από αυτές τις προσπάθειες ήταν και η συναυλία που διοργάνωσαν ο Ravi Shankar και ο George Harrison. Τελικά το Bangla Desh ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο από το Πακιστάν στις 26 Μαρτίου 1971 με πρωτεύουσα του την Ντάκα. Είναι η τρίτη πολυπληθέστερη χώρα όπου οι μουσουλμάνοι είναι η πλειοψηφία. Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας καλύπτεται από το Δέλτα της Βεγγάλης, το οποίο είναι το μεγαλύτερο δέλτα της Γης. Εδώ ζει η πανέμορφη Βεγγαλική τίγρη, ενώ η χώρα έχει 700 ποταμούς(!) και παρθένα δάση.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
2/2/20

Share on Google Plus

About Αλέξανδρος Ριχάρδος