PEARLS BEFORE SWINE: Η ΠΑΡΕΑ ΕΝΟΣ ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΟΥ ΤΡΟΒΑΔΟΥΡΟΥ

«Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν, μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν καὶ στραφέντες ῥήξωσιν ὑμᾶς».  Μια φράση του Χριστού, που τη συναντάμε στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, διάλεξε ο Tom Rapp για όνομα της μπάντας που τον πλαισίωσε στο σύντομο διάστημα της καριέρας του. Ο Rapp γεννήθηκε στις 8 Μαρτίου 1947 στην Bottineau της Β. Ντακότας και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ποιητές του rock. Αρχικά με τους Pearls Before Swine και στη συνέχεια ακολουθώντας προσωπική καριέρα, μας χάρισε υπέροχα τραγούδια για την αγάπη, τον πόλεμο, το υπερφυσικό, τη θρησκεία και τη ζωή. Σε όλη την πορεία του ο Rapp έζησε απόμακρος μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, γεγονός που συνέβαλε στη δημιουργία του μύθου των Pearls Before Swine.
ΟΙ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ESP
Οι Pearls Before Swine σχηματίστηκαν στα μέσα των 60’s στο Eau Gallie της Florida από τον Tom Rapp. Ο Rapp φοιτούσε στο Γυμνάσιο, ενώ παράλληλα τα βράδια δούλευε στα τοπικά Mc Donald’s. Η δουλειά δεν κάλυπτε τις φιλοδοξίες του και έτσι τα παρατάει για να σχηματίσει τους  Pearls Before Swine με μέλη τους: Roger Crissinger (όργανο και ντέφι), Wayne Harley (μπάντζο) και Lane Ledeler (μπάσο), ενώ ο ίδιος ήταν ο κιθαρίστας και τραγουδιστής του γκρουπ. Η βασική επιρροή του συγκροτήματος ήταν οι Fugs, που τότε ανήκαν στο δυναμικό της εταιρίας ESP. Στον Rapp άρεσαν και οι Jefferson Airplane, Velvet Underground, Bee Gees, Peter, Paul & Mary, ενώ προσπαθούσε να μάθει κιθάρα ακούγοντας την Joan Baez. Οι Pearls Before Swine ηχογραφούν ένα demo και το στέλνουν στην ESP με την ελπίδα ότι θα έχουν την τύχη των Fugs, πράγμα που τελικά συνέβη. Η εταιρία όχι μόνο τους δέχτηκε, αλλά ανέλαβε τα έξοδα της μετακίνησής τους από τη Φλόριντα στη Νέα Υόρκη για να ηχογραφήσουν το πρώτο τους άλμπουμ.

Η ηχογράφηση γίνεται στα Impact Sound studios της Νέας Υόρκης και διαρκεί μόλις τέσσερις μέρες (από τις 6 έως τις 9 Μαΐου του 1967), με το συνολικό κόστος να μην ξεπερνά τα χίλια πεντακόσια δολάρια. Έτσι προκύπτει ένα από τα κλασικότερα άλμπουμς των sixties το “One nation underground” όπου συναντάμε τραγούδια με έντονο συναισθηματισμό, αλλά και με πολιτικό νόημα. Ο ιδιόμορφος τρόπος με τον οποίο τραγουδά ο Rapp  τους στίχους που θίγουν θέματα όπως η απομόνωση και η μελαγχολία,  κάνει τους   Pearls Before Swine ένα συγκρότημα διαφορετικό από τα άλλα της γενιάς του. Μπαλάντες όπως οι “Regions of Mary” και “Ballad of an amber lady”, συνδυάζονται με τραγούδια που περιέχουν πολιτικά μηνύματα όπως τα: “Drop out” και “Uncle John” (UNCLE Sam/President JOHNson). Το άλμπουμ ανοίγει με το εξαιρετικό psychedelic folk «Another time”, το οποίο ο Rapp θεωρούσε το πρώτο κομμάτι που έγραψε. Όπως είχε δηλώσει: «Μου συνέβη ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα, το αυτοκίνητο ξέφυγε από τον δρόμο και έκανε δυο-τρεις τούμπες. Πετάχτηκα έξω και βρέθηκα να στέκομαι πάνω στο οδόστρωμα με το αυτοκίνητο κατεστραμμένο πάνω σε ένα δέντρο. Είχα ένα έντονο συναίσθημα ότι το σύμπαν δεν ενδιαφέρεται για μένα. Τίποτα δεν επηρεάζει  το να ζεις ή να πεθαίνεις, σαν όλα να γίνονται τυχαία. Αυτή η αίσθηση έγινε τραγούδι». Το “Morning song”  ήταν το single που κυκλοφόρησε η ESP (με b-side το “Drop out”) ένα μαγευτικό κομμάτι που γοητεύει αμέσως τον ακροατή. Ο Rapp είχε γράψει το κομμάτι σε ένα δωμάτιο, αφού είχε διαβάσει το βιβλίο “The painted bird” του Jerzy Kozinski. Το συγκεκριμένο τραγούδι χρησιμοποίησε και ο Fassbinder στην ταινία του “Rio das mortes” του 1969. Ιδιαίτερο είναι και το εξώφυλλο του άλμπουμ, που αναπαριστά μια λεπτομέρεια από τον πίνακα «Ο κήπος των γήινων απολαύσεων», του Φλαμανδού ζωγράφου Hieronymus Bosch, τον οποίο ο Rapp είχε δει στο εξώφυλλο ενός βιβλίου. 

To “One nation underground” έγινε το πιο πετυχημένο άλμπουμ της ESP με περίπου 200.000 πωλήσεις.  Το συγκρότημα προετοιμάζεται για το δεύτερο lp με τον Jim Bohannon να αντικαθιστά τον Crissinger και με αρκετούς session μουσικούς να συμμετέχουν στις ηχογραφήσεις. Οι αλλαγές των μελών ήταν συχνές στην πορεία των Pearls Before Swine, καθώς ο Rapp τους θεωρούσε απλά μια μπάντα που τον βοηθούσε να παίξει τα τραγούδια του. Το νέο lp κυκλοφορεί τον Νοέμβριο του 1968 και είναι το “Balaklava”, ένα ακόμη κλασικό album, που το κεντρικό του θέμα είναι ο πόλεμος στο Βιετνάμ. Το “Balaklava” δείχνει ότι οι Pearls Before Swine έχουν εξελιχθεί και ωριμάσει, με αποτέλεσμα να μπορούν να συνδυάσουν τις ιστορίες του Tolkien, με τα λόγια του Ηρόδοτου και τη φωνή της Florence Nightingale. Η ιστορία της περιοχής Balaklava (κοντά στη Σεβαστούπολη) ξεκινά από την αρχαιότητα (ελληνική αποικία), συνεχίζεται στην εποχή του Βυζαντίου και στα χρόνια του Κριμαϊκού πολέμου (1854-1855). Το album ξεκινά με ένα ηχογραφημένο μήνυμα του τρομπετίστα Landfrey ο οποίος ήταν από τους ελάχιστους επιζήσαντες της επέλασης της “Ελαφράς Ταξιαρχίας”, μιας ομάδας Άγγλων ιππέων που, από λάθος εντολές, βρέθηκαν στις γραμμές των Ρώσων με αποτέλεσμα να εξολοθρευτούν. Στο “Translucent Carriages”, που ανοίγει το lp, χρησιμοποιεί κείμενο του Ηρόδοτου, ενώ στο “Ring thing” έχει αναφορές στο έργο του Tolkien. Τα “Images of April” και “Lepers and Roses” είναι δυο κομμάτια με πολύ δυνατούς στίχους. Στο “Images of April” χρησιμοποιήθηκε η ηχογράφηση που είχε κάνει σε έναν βάλτο κάποιος φίλος του συγκροτήματος. Ενδιαφέρουσα και η διασκευή στο τραγούδι “Suzanne” του Leonard Cohen. Το “Balaklava” αν και φαίνεται ότι αναφέρεται στον Κριμαϊκό Πόλεμο, είναι ξεκάθαρο ότι μας παρουσιάζει τις απόψεις του Rapp για τον πόλεμο στο Βιετνάμ. Ο Rapp θα δηλώσει: «Ολόκληρο το άλμπουμ αναφέρεται στον πόλεμο στο Βιετνάμ και στο γεγονός ότι κάθε πόλεμος γίνεται μια λαμπρή κηδεία». Το album είναι αφιερωμένο στον αμερικανό στρατιώτη Edward D. Slovik , ο οποίος εκτελέστηκε κατά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο επειδή λιποτάκτησε. Πάλι επιλέγει για εξώφυλλο έναν πίνακα ζωγραφικής. Αυτή τη φορά είναι μια λεπτομέρεια από το έργο του Φλαμανδού ζωγράφου Peter Bruegel με τίτλο: «Ο θρίαμβος του θανάτου». Στο οπισθόφυλλο συναντάμε σκίτσα του Jean Cocteau, ο οποίος τα είχε σχεδιάσει κατά τη διάρκεια της παραμονής του σε νοσοκομείο όπου ακολουθούσε πρόγραμμα αποτοξίνωσης από την μορφίνη.  Από τον δίσκο κυκλοφόρησε το single “I saw the world/Images of April” και σε Βρετανία-Ολλανδία κυκλοφόρησε και το “Suzanne/There was a man”.  Σύμφωνα με τους περισσότερους κριτικούς το “Balaklava”, με το οποίο ολοκληρώθηκε η συνεργασία τους με την ESP, είναι το καλύτερο lp των Pearls Before Swine. 
ΟΙ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ REPRISE
Έχοντας ήδη δυο σημαντικά albums στο ενεργητικό τους και μετά από ενέργειες του manager τους Peter Edmiston, υπογράφουν σε μεγαλύτερη εταιρεία (την Reprise που ήταν θυγατρική της Warner).  Το συγκρότημα ανανεώνεται, καθώς από την αρχική σύνθεση παραμένουν μόνο οι Rapp και Harley, ενώ προστίθενται οι: Elizabeth (φωνητικά) και Jim Fairs (κιθάρα). Η ηχογράφηση του τρίτου τους lp, που έχει τον τίτλο “These things too”, γίνεται πάλι στα Impact Sound Studios, με τη συμμετοχή αρκετών session μουσικών (ανάμεσα στους οποίους ξεχωρίζει ο βιολιστής Richard Greene).  Από το “These things too” ξεχωρίζει το ‘Footnote” (ένα αντιπολεμικό ποίημα του W.H.Auden) και το “Sail away”. Ενδιαφέρουσα είναι η διασκευή στο “I shall be released” του Dylan, αλλά και το αυτοβιογραφικό “When I was child”. Η ποίηση του Rapp, που συνδυάζει ονειροπόλα διάθεση (“Frog on the window”) με θέματα παρμένα από τη θρησκεία και τις παιδικές του αναμνήσεις,  είναι η κινητήρια δύναμη του “These things too”.  Αυτή τη φορά επιλέγει για εξώφυλλο έναν (απαγορευμένο στη Γερμανία) πίνακα του Bellini.

Ο Rapp αφιερώνει το άλμπουμ στη σύζυγό του Elizabeth, που συμμετέχει σε κάποια τραγούδια.  Μετά την κυκλοφορία του “These things too” ο Rapp ταξιδεύει στην Ολλανδία, όπου μένει για έναν χρόνο στο πατρικό της Elizabeth. Στο διάστημα αυτό προετοιμάζει το επόμενο άλμπουμ των Pearls Before Swine, το οποίο είναι και το αγαπημένο του όπως δήλωσε αργότερα, το “The Use of Ashes”.  Στη σύνθεση πλέον των Pearls Before Swine δεν υπάρχει κάποιος από τα αρχικά μέλη, εκτός από τον Rapp (και τη σύζυγό του Elizabeth). Οι δυο τους επισκέπτονται το Nashville, όπου προσλαμβάνουν πολύ γνωστούς session μουσικούς για την ηχογράφηση του νέου album. Η ηχογράφηση διαρκεί τρεις μέρες, αλλά το αποτέλεσμα είναι και πάλι εξαιρετικό. Από το “The use of ashes” ξεχωρίζουμε τρία τραγούδια: “Jeweler”(η ιστορία ενός κοσμηματοπώλη που τρίβει παλιά κοσμήματα με στάχτη για να κάνει να λάμψουν), “Rocket man” (η ιστορία ενός μικρού παιδιού που κοιτά τον ουρανό και περιμένει να επιστρέψει ο πατέρας του, που ταξιδεύει στο διάστημα), “Riegel” (η ιστορία ενός γερμανικού πλοίου με Βρετανούς αιχμαλώτους, που οι αρχές αποφάσισαν να βυθίσουν). Tο “When the war began” είναι ένα ακόμη αξιόλογο αντιπολεμικό τραγούδι. Για εξώφυλλο επιλέγεται μια απεικόνιση από ταπισερί του 15ου αιώνα με τίτλο “The haunt of the unicorn”. Δυστυχώς η Reprise δεν ενδιαφέρθηκε για την προώθηση του δίσκου, γεγονός που ανάγκασε τον Rapp να σχηματίσει πρόχειρα μια μπάντα με άγνωστους μουσικούς για να περιοδεύσει με στόχο την προώθηση του “The use of ashes”.  Το φθινόπωρο του 1970 ηχογραφούν, πάλι στο Nashville, το επόμενο άλμπουμ το “City of gold”. Για πρώτη φορά βλέπουμε φωτογραφία των Pearls Before Swine (τη συναντάμε στο οπισθόφυλλο), ενώ οι μόνες πληροφορίες που έχουμε για τους μουσικούς είναι ότι φωνητικά κάνουν οι: Rapp, Elizabeth και David Noyes. Στη φωτογραφία διακρίνονται: ο κιθαρίστας  Jon Tooker, ο Mike Krawitz και ο Kenneth Gordon Hayes. Η πρώτη πλευρά του album τιτλοφορείται “Thos. Rapp” και η δεύτερη “Pearls Before Swine”. Με το “City of gold” το συγκρότημα κάνει μια στροφή σε πιο country ύφος, γεγονός που δυσαρεστεί πολλούς οπαδούς τους. Το “Raindrops”, που είναι πιο κοντά στον κλασικό τους ήχο, ξεχωρίζει. Αρκετά καλές και οι διασκευές “Nancy” (Leonard Cohen) , “Seasons in the sun” (Jacques Brel) το οποίο λίγο αργότερα έκανε παγκόσμια επιτυχία ο Terrry Jacks. Το “City of gold”, που είναι αφιερωμένο στον νεογέννητο γιο του,  σηματοδοτεί και το διαχωρισμό του ονόματος του Tom Rapp, από τους Pearls Before Swine. Έτσι στο επόμενο (και τελευταίο τους) άλμπουμ “Beautiful lies you could live in” αναγράφονται και τα δυο ονόματα.  Για την ηχογράφηση του  συνεργάστηκαν και οι Billy Mundi (ντραμς) και Gerry Jermott (μπάσο). Οι μπαλάντες του δίσκου είναι θαυμάσιες με το “Snow queen” να εντυπωσιάζει. Η έντονα μελωδική διάθεση που εντείνεται με τη χρήση εγχόρδων και οι εναλλαγές μουσικού ύφους χαρακτηρίζουν το album. Αγαπημένο και το “Island lady”, όπως και τα “Freedom”, “She’s gone”. Στο εξώφυλλο συναντάμε τον κλασικό πίνακα “Οφηλία” του J.E.Millais. Με το “Beautiful lies you could live in” ολοκληρώνεται ο κύκλος των Pearls Before Swine και ο Tom Rapp αποφασίζει να ηχογραφεί χρησιμοποιώντας το δικό του όνομα.

ΜΕΤΑ ΤΟΥΣ PEARLS BEFORE SWINE
Η Reprise κυκλοφορεί, εν αγνοία του Rapp, το album “Familiar songs” που περιέχει τραγούδια τα οποία είχαν απορριφθεί από το “Beautiful lies you could live in”, καθώς και διαφορετικές εκτελέσεις γνωστών τραγουδιών. Ο Rapp θυμωμένος διέκοψε τη συνεργασία του με τη Reprise και επέστρεψε στο Nashville, όπου σκόπευε να δουλέψει πάνω σε νέα τραγούδια σε συνεργασία με country μουσικούς. Αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας είναι ένα κλασικό album του folk rock το “Stardancer”. Το album περιέχει: ένα ακόμη αντιπολεμικό κομμάτι το “Fourth day of July”, το “Bapist” που παρουσιάζει την εκδοχή του για την ιστορία του Βαπτιστή, το “Stardancer” που αναφέρεται στο αίσθημα της απόρριψης και το “For the dead in space”. Το “Stardancer” κυκλοφορεί  από τη νέα του εταιρεία Blue Thumb. Το 1973 κυκλοφορεί το τελευταίο του album “Sunforest”. Στο “Sunforest” υπάρχει διαφορετική ατμόσφαιρα, πιο ευχάριστη και ανάλαφρη. Αυτό γίνεται αντιληπτό άμεσα με το “Comin’ back” που ανοίγει το album. Ξεχωρίζουν τα “Prayers of action” και “Love/Sex”, που αναφέρεται στη σεξουαλική επανάσταση που χαρακτήρισε τις αρχές των 70’s. Μετά το “Sunforest” ο Rapp έκανε περιοδείες μέχρι το 1976 (συχνά άνοιγε τις συναυλίες της Patti Smith). Σταδιακά αποτραβήχτηκε από το προσκήνιο και οι φήμες τον ήθελαν να περιπλανιέται στην Ευρώπη. Αποφάσισε να σπουδάσει και μάλιστα το 1981 αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο του Brandeis. Σπούδασε νομικά και αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο της  Pennsylvania το 1984. Για δέκα χρόνια εργάστηκε σε δικηγορικό γραφείο, αναλαμβάνοντας υποθέσεις που σχετίζονταν με παραβίαση δικαιωμάτων πολιτών. Το 1997 επανεμφανίζεται σε ένα μουσικό φεστιβάλ στο Providence  του Rhode Island, παίζοντας με την μπάντα του γιου του. Δυο χρόνια αργότερα κάνει την επανεμφάνισή του και στη δισκογραφία με το album “A Journal of the Plague Year”. Στο “A Journal of the Plague Year” συναντάμε λίγη από τη μαγεία των Pearls Before Swine, αν και η φωνή του Rapp ακούγεται λίγο διαφορετική. Στο album περιέχεται και το κομμάτι “The Swimmer “ που είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Kurt Cobain. Στα επόμενα χρόνια έκανε ελάχιστες εμφανίσεις και προτίμησε να αποσυρθεί στη Florida. Στις 11 Φεβρουαρίου 2018 πέθανε νικημένος από τον καρκίνο.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ο Tom Rapp και οι Pearls Before Swine αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της μουσικής σκηνής των 60’s. Τραγούδια με αντιπολεμικό νόημα, ιστορίες επιστημονικής φαντασίας, μπαλάντες με ονειροπόλα διάθεση, φιλοσοφικές αναζητήσεις, εξώφυλλα που παραπέμπουν στον μυστικισμό, από ένα συγκρότημα που έδωσε ελάχιστες συναυλίες , αλλά άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στο rock.



TRIVIA
•    Σε μικρή ηλικία ο Rapp συμμετείχε σε ένα μουσικό διαγωνισμό για παιδιά, μαζί με τον Bob Dylan. Έχασαν και οι δυο από έναν επτάχρονο που φορούσε μια κόκκινη στολή!
•    Το γεγονός ότι δεν έδιναν συναυλίες μέχρι το 1971 προκάλεσε πολλές φήμες. Μία απ’ αυτές ήταν ότι είχαν για ντράμερ έναν νάνο!
•    Πολλοί ραδιοσταθμοί αρνήθηκαν να παίξουν το κομμάτι “Playmate”θεωρώντας ότι έχει σεξουαλικά υπονοούμενα, αλλά η αλήθεια είναι ότι ήταν μια απλή διασκευή ενός παιδικού τραγουδιού της δεκαετίας του ’20.
•    Το τραγούδι “These things too” βασίζεται σε μια ιστορία που διηγιόταν ο  Άβρααμ Λίνκολν.
•    Ο Rapp έγραψε το “Rocket man” την ίδια μέρα που ο Neil Armstrong πάτησε στη Σελήνη, εμπνευσμένος από ένα διήγημα του Ray Bradbury. Αυτό το τραγούδι ήταν η πηγή έμπνευσης για τον Bernie Taupin ώστε, μαζί με τον Elton John, να μας χαρίσουν το δικό τους “Rocket man”, που έγινε παγκόσμια επιτυχία. 

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ
•    Balaklava (1968)
•    One nation underground (1967)
•    The use of ashes (1970)
•    Sunforest (1973)

Θόδωρος Τερζόπουλος
22/7/19
 

Share on Google Plus

About Αλέξανδρος Ριχάρδος