Μια βόλτα με τις drag queens της Νέας Υόρκης: η ιστορία του Walk on the Wild Side του Lou Reed!

Κατά τις δεκαετίες ‘60 -‘70 το Έργοστάσιο-The Factory’ στο Manhattan ήταν ΤΟ μέρος για ό,τι καλλιτεχνικά πρωτοποριακό συνέβαινε. Τυπικά, ήταν το studio του υπερ-καλλιτέχνη Andy Warhol, όπου δημιουργούνταν μεταξοτυπίες και λιθοτυπίες, όμως ουσιαστικά ήταν ένα παράλληλο σύμπαν μέσα στο οποίο κινούνταν μουσικοί, στοχαστές, κοσμικοί, αλλά και πρωταγωνιστές ερωτικών ταινιών, drag queens και ναρκομανείς, οι οποίοι όλοι μαζί δημιουργούσαν το κατάλληλο περιβάλλον μιας διαφορετικής καλλιτεχνικής έκφρασης και έχτισαν το μύθο του Factory, ενώ οι ίδιοι ονομάστηκαν Warhol Superstars.
Στα τέλη των 60s, το κατώφλι του Factory, περνούσαν ανάμεσα σε άλλους και οι Velvet Underground, rock underground συγκρότημα της εποχής, οι οποίοι εξάλλου είχαν από το 1965 σαν manager τον Warhol. Ο τραγουδιστής τους και κιθαρίστας Lou Reed μπορεί να τους εγκατέλειψε το 1970, όμως συνέχιζε να διατηρεί τις καλύτερες σχέσεις με το μέντορά του και στα πρώτα άλμπουμ της καινούριας του καριέρας μετέφερε την ατμόσφαιρα και τα πρόσωπα που είχε γνωρίσει στην μέχρι τότε πορεία του.
Στο Walk on the wild side, το πιο γνωστό του τραγούδι από τη σόλο του καριέρα και το δεύτερό του δίσκο Transformer (1972) παρελαύνουν διάφορες περσόνες του Factory και κάθε στίχος αναφέρεται σε κάθε έναν από αυτούς.
Ο τίτλος ‘Walk on the wild side’ παρέπεμπε στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Nelson Algren του 1956. O Lou Reed είχε δεχτεί πρόταση να γράψει το μουσική για ένα musical που θα στηριζόταν στο έργο αυτό, το οποίο όμως δεν ανέβηκε ποτέ. Ο Reed πήρε το τίτλο, αλλά στο τραγούδι έβαλε χαρακτήρες από τα δικά του βιώματα και τον περίγυρο του Warhol: Ο πρώτος στίχος ξεκινά με την Holly, τρανσέξουαλ ηθοποιό που στα 15 το ‘σκασε από το σπίτι της για να ξεφύγει από το bullying που δεχόταν για να καταλήξει με ωτοστοπ στη Ν. Υόρκη και οι αναφορές συνεχίζονται με τη Jackie και την Candy Darling, όλες drag queen ηθοποιοί που είχαν παίξει σε ταινίες του Warhol και σύχναζαν στο Factory και στο ‘backroom’ ("in the backroom she was everybody's darling"), εννοώντας το πίσω δωμάτιο του διαβόητου κλαμπ Max’s Kansas City, το οποίο ήταν κοντά στο Factory, και στο οποίο έβρισκαν ‘καταφύγιο διάφοροι καλλιτέχνες όπως ο Mick Jagger. Αλλά και οι υπόλοιποι χαρακτήρες που αναφέρονται στο τραγούδι προέρχονται από αυτό το περιβάλλον.


Ο λόγος που ο Reed διάλεξε αυτό το θέμα ήταν επειδή, όπως είπε ο ίδιος, ήθελε να συστήσει στο ευρύ κοινό χαρακτήρες ασυνήθιστους, τους οποίους δεν θα επέλεγε κανείς να γνωρίσει. Ας μην ξεχνάμε, βέβαια, ότι και ο ίδιος ο Reed πάλευε για χρόνια να βρει τη σεξουαλική του ταυτότητα (πριν καταλήξει να παντρευτεί δύο φορές) και μάλιστα είχε βασανιστεί ιδιαίτερα ως έφηβος, όταν οι γονείς του επιχείρησαν να ‘θεραπεύσουν’ τις αποκλίνουσες τάσεις του με ηλεκτροσόκ! Το ριψοκίνδυνο εγχείρημα κυκλοφορίας ενός τέτοιου τραγουδιού δεν τον αποθάρρυνε καθόλου, αλλά αυτό που τον φόβιζε ήταν η αντίδραση των πρωταγωνιστών του τραγουδιού, καθώς χρησιμοποιούσε τα πραγματικά τους ονόματα και μάλιστα χωρίς να τους ρωτήσει.
Χωρίς λόγο, όπως αποδείχτηκε, αφού εκείνοι (-ες;) μάλλον ενθουσιάστηκαν σε σημείο να του ζητούν να συμμετάσχουν σε επόμενο δίσκο.
Αυτοί που δεν ενθουσιάστηκαν ήταν οι υπεύθυνοι λογοκρισίας σχετικά με τη μετάδοση του τραγουδιού από το ραδιόφωνο στις ΗΠΑ, αφού άγγιζε θέματα ταμπού για την εποχή όπως την πορνεία, τα ναρκωτικά, τους τρανσέξουαλ, αλλά και το στοματικό σεξ. Συγκεκριμένα, απαγόρευσαν την έκφραση ‘colored girls say’ και την αντικατέστησαν με την αντίστοιχη ‘and the girls all say’, ενώ η αναφορά στο στοματικό σεξ ‘giving head’ διαγράφηκε τελείως. Το παράδοξο είναι ότι στη Βρετανία το συντηρητικό BBC μετέδιδε αυτούσιο το κομμάτι, καθώς η παραπάνω έκφραση δεν τους ήταν γνωστή! Επίσης, οι αναφορές στα ναρκωτικά ‘speeding, cracking’ δεν έγιναν αντιληπτές σε καμία χώρα και πέρασαν ελεύθερες.
Με τέτοιο ‘πετσόκομμα’ του τραγουδιού και τη δύσκολη θεματολογία του θα περίμενε κανείς, ότι το  ‘Walk on the wild side’ δεν θα ξεχώριζε. Ωστόσο, το τραγούδι παίχτηκε εκτεταμένα από το ραδιόφωνο κι έφθασε μέχρι το Νο.16 του αμερικανικού chart στα singles (με flip side το ‘Perfect day’), ενώ σημείωσε επιτυχία και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες ήδη ανθούσε το glam rock και οι καλλιτέχνες – βλέπε, Bowie, Elton John, Steve Harley, Marc Bolan - συχνά εμφανίζονταν έντονα βαμμένοι ή/και με γυναικεία ρούχα. Με το θάνατο του Lou Reed, τον Οκτώβρη του 2013, οι ψηφιακές του πωλήσεις εκτινάχθηκαν 300% και έφθασε το Νο 36 του ψηφιακού Billboard.
Ηχητικά, το ‘Walk on the wild side’ διακρίνεται για τα διπλά μπάσα του, τα οποία οφείλει στον session μουσικό Herbie Flowers, ο οποίος με αυτό τον τρόπο επιδίωξε και έλαβε διπλή πληρωμή για το ίδιο κομμάτι! Το σαξόφωνο με το οποίο τελειώνει το τραγούδι, παίζεται από τον δάσκαλο μουσικής του Bowie, Ronnie Ross, από την εποχή που ο πρώτος ήταν παιδί.
Κιθάρα – εκτός από τον Reed- και πιάνο παίζει ο συμπαραγωγός του άλμπουμ, ο καταπληκτικός Mick Ronson (1946 - 1993).  Το παίξιμό του ήταν ‘killer’ όπως παραδέχεται ο ίδιος ο Reed – και γι’ αυτό ήταν ο μόνιμος κιθαρίστας του Bowie. To μόνο αρνητικό του Ronno ήταν η ακατανόητη ομιλία του λόγω της βαριάς αγγλικής προφοράς του από το Hull.
Αλλά το σήμα κατατεθέν του τραγουδιού, το οποίο όπως έλεγε χαριτολογώντας ο Reed, σίγουρα θα ακούγεται στην κηδεία του ήταν τα δεύτερα φωνητικά, αυτό το ‘doo-doo-doo- doo- doo' από το φωνητικό τρίο, Thunderthighs (!!).
Πολλοί θυμούνται όταν το 1985, στο Live Aid του Wembley στο Λονδίνο κι ενώ στη σκηνή βρίσκονταν οι U2 λίγο πριν ολοκληρώσουν την εμφάνισή τους, o Βono ξεκίνησε να τραγουδά:
 ‘Holly came from Miami F.LA.,
hitchhiked all the way across the USA’ και αλλάζοντας τους στίχους:
‘she could feel the satellite coming down,
 pretty soon she was in London town..
Wembley stadium and the people went’
και βέβαια στο σημείο αυτό όλο το Wembley σηκώθηκε πάνω τραγουδώντας το γνωστό doo-doo-doo-doo-doo!
Γενικά, όλο το άλμπουμ Transformer ήταν αυτό που λέμε ‘δέκα στα δέκα’!  Η παραγωγή, οι συνθέσεις, η ερμηνεία.  Ακόμη και το εξώφυλλο, ιδιαίτερα προσεγμένο και φωτογραφημένο από τον πολύ Mick Rock οφείλει την δραματουργική εμφάνισή του στην από λάθος υπερέκθεσή του σε φως κατά τη διαδικασία της εκτύπωσης. O Rock εντυπωσιάστηκε και αποφάσισε να κρατήσει αυτή τη φωτογραφία. Το δε, οπισθόφυλλο, εμφανίζει έναν άντρα και μία γυναίκα. Η γυναίκα έχει μία έκφραση ηδυπαθή, ενώ ο άντρας… μία μπανάνα στο παντελόνι του για να δημιουργήσει εντύπωση και να κάνει focus στο σεξουαλικό στοιχείο.

Δυστυχώς, ο Lou Reed πέθανε το 2013 από επιπλοκές μεταμόσχευσης ήπατος. Οι συνθέσεις, το παίξιμό του, αλλά και η θεματολογία του ήταν όλα ιδιαίτερα επιδραστικά και πρωτοποριακά για την εποχή τους και σίγουρα μας λείπουν ήδη.
Παρ’ όλα αυτά νομίζω ότι ακόμα, κάπου στις πιο κακόφημες γειτονιές του Manhattan, εκεί όπου ‘τα κορίτσια’ τα βράδια καλούν τους περαστικούς ‘to take a walk on the wild side’, σε κάποια γωνιά βρίσκεται ο Lou με το τσιγάρο στο στόμα χαμογελώντας.
ZIGGY STARDUST
1/11/17
Share on Google Plus

About Αλέξανδρος Ριχάρδος

    Blogger Comment

Δημοσίευση σχολίου