ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ DON SHIRLEY ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ GREEN BOOK

Την αφορμή για το να διαλέξω τον εντελώς άγνωστο Donald Walbridge Shirley ή καλύτερα Don Shirley για το σημερινό Ποιος Θυμάται, μού την έδωσε η πολύ καλή ταινία του Peter Farrelly, Green Book ή επί τω ελληνικότερο, Το Πράσινο Βιβλίο. Πριν περάσω σε μια μικρή παρουσίαση της καριέρας του Shirley να σας πω ότι η ταινία πραγματεύεται την ηθελημένη(!) περιπέτεια του μαύρου συνθέτη και πιανίστα Don Shirley όταν αποφασίζει να προσλάβει ένα οδηγό για να κάνει περιοδεία στις νότιες πολιτείες της Αμερικής (σ.σ. στην ταινία τις αποκαλεί The Deep South). Βρισκόμαστε στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 60 όπου το φυλετικό πρόβλημα σε όλη την Αμερική (Βόρειες και νότιες πολιτείες) είναι ακόμα οξύ αλλά η κατάσταση στο νότο είναι οξύτερη. Υπάρχουν περιοχές και καταστήματα που οι μαύροι δεν μπορούν να επισκεφθούν και φυσικά ο νόμος είναι πάντα εναντίον τους. Κι όμως ο Shirley με δική του θέληση, παίζει εκεί.

Η ταινία αυτή έγινε η αφορμή να μάθω την ύπαρξη ενός σπουδαίου πιανίστα ο οποίος κυκλοφόρησε συνολικά 24 δίσκους με πιο πρόσφατο τον Home with Donald Shirley (2001). Το μεγαλύτερο μέρος της δισκογραφίας του το έκανε στην θρυλική Cadence Records και το ύφος του κινείται στο χώρο της πειραματικής jazz με επιρροές από την κλασική μουσική. Μια από τις καλύτερες δουλειές του είναι το δεύτερο άλμπουμ του Orpheus in the Underworld  το οποίο μνημονεύεται και στην ταινία.
Ο Shirley ξεκίνησε να παίζει πιάνο στα 4 χρόνια του και στα 9 του προσεκλήθη να σπουδάσει δίπλα στον Mittolovski στο Πανεπιστήμιο του Λένινγκραντ και αργότερα στο Catholic Universality of America της Ουάσιγκτον. Καταλαβαίνετε ότι εκείνα τα χρόνια, ένας μαύρος να βρεθεί στη κομμουνιστική Σοβιετική Ένωση εν μέσω του ψυχρού πολέμου ακούγεται σαν κακό ανέκδοτο. Όμως η δεξιοτεχνία του Shirley ήταν τέτοια που ένα τέτοιο γεγονός έγινε πραγματικότητα. Μιλούσε 8 γλώσσες(!) και παράλληλα ήταν ζωγράφος, είχε πάρει ντοκτορά στη μουσική (σ.σ. στην ταινία τον αποκαλούν Doctor) και πήρε πτυχίο Ψυχολογίας από το πανεπιστήμιο του Σικάγο. Το κομμάτι του "Water Boy" πήγε στο No. 40 του Billbaord (σ.σ. τότε το chart έβγαινε σε συνδυασμό πωλήσεων δίσκων και παρτιτούρας). Η εμφάνιση του σe club της Νέας Υόρκης, εντυπωσίασε τον Duke  Ellington με τον οποίο συνδέθηκαν φιλικά.

Στα τέλη της δεκαετίας του 60 έπαιξε με την Detroit Symphony, Chicago Symphony, National Symphony Orchestra, New York Philharmonic, ενώ έπαιξε και στη Σκάλα του Μιλάνου, δείγμα του μεγάλου ταλέντου του αλλά και του κύρους του. Πέθανε το 2013 σε ηλικία 86 από ανακοπή.
Χάρηκα που η πολύ καλή ταινία του Farrelly μού γνώρισε ένα τόσο σπουδαίο μουσικό κι ας απέχει πολύ από το μουσικό μου πολιτισμό. Θα μείνω στα της ταινίας, αναφέροντας ότι ο Mahershala Ali (ηθοποιός και ράπερ) ενσαρκώνει με εξαιρετικό τρόπο τον καλοντυμένο, ευγενή και λεπτεπίλεπτο  Shirley, ενώ ο δανοαμερικάνος Viggo Mortensen, που έκαψε καρδιές σαν Aragorn στην τριλογία Lord of the Ring, 18 χρόνια μετά, εμφανίζεται πολύ αλλαγμένος για τις ανάγκες της ταινίας με στομάχι, βαρύς και κυρίως άξεστος αλλά …καλός. Δεν ξέρω αν  έχει προταθεί για Oscar αλλά σίγουρα θα πρέπει να είναι μεταξύ των υποψηφίων.  Πολύ καλή η προσέγγιση του θέματος του ρατσισμού από τον σκηνοθέτη αλλά και το σεναριογράφο, που ναι μεν το αναφέρουν και στηρίζονται σε αυτό αλλά μέσα από τη  σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ του μαύρου Shirely και του λευκού οδηγού του Tony Lip (Viggo Mortensen).

Τέλος, ο τίτλος Green Book προέρχεται από το αληθινό γεγονός ότι τέλη δεκαετίας του 50 στις νότιες πολιτείες κυκλοφορούσε ένα βιβλίο με τα μέρη όπου μπορούν να πάνε και να παρευρίσκονται με λευκούς. 

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
21/1/19
 

Share on Google Plus

About Αλέξανδρος Ριχάρδος