Υπάρχουν μερικές συναυλίες που μένουν ανεξίτηλα χαραγμένες στο μυαλό μας, Κι αν αυτή η φράση ακούγεται ξύλινη (ή κλισέ αν προτιμάτε) είναι πραγματικότητα. Που είσαστε το βράδυ της 26 Σεπτεμβρίου 1991; Ο γράφων βρισκόταν στις κερκίδες του γηπέδου της Λ.Αλεξάνδρας περιμένοντας να παρακολουθήσει για πρώτη φορά τους Τιτανοτεράστιους επι ελληνικού εδάφους. Με την ανάλογη νευρικότητα, με την ανάλογη διάθεση να τραγουδήσει, με την διάθεση να περάσει καλά. Θα διαβάσετε πληροφορίες που είχατε ξεχάσει, πληροφορίες που δεν ξέρατε, όπως ότι η εμφάνιση τους δεν ήταν αρχικά προγραμματισμένη στην περιοδεία αλλά προστέθηκε την τελευταία στιγμή αλλά θα θυμηθείτε πολλά περιστατικά από εκείνη την όμορφη συναυλία.
Γράφει ο Αλέξανδρος Ριχάρδος
Για εμάς, τη δεύτερη γενιά των fans τους, που τους ανακαλύψαμε από το In Rock και μετά, η ανακοίνωση της συναυλίας τους έκρυβε πολύ μαγεία. Το συγκρότημα που λατρέψαμε, το συγκρότημα που ξέραμε τους στίχους όλων των τραγουδιών τους απ΄έξω κι ανακατωτά, το συγκρότημα που το είχαμε συνδυάσει με τόσες μαθητικές στιγμές μας, επί τέλους ζωντανά μπροστά μας.
Ας βάλουμε τα πράγματα σε μια χρονολογική σειρά, ξεκινώντας από την 25η Σεπτεμβρίου (σ.σ δηλ μια ημέρα πριν τη συναυλία) και την Press Conference στο ξενοδοχείο Hilton. Στο πάνελ ήταν ο Νίκος Σαχπασίδης, διοργανωτής της συναυλίας εκ μέρους της Half Note Productions και τους Ian Paice, Jon Lord, Joe Lynn Turner εκ μέρους του συγκροτήματος κι ο γράφων. Τότε εργαζόμουν ως Υπεύθυνος Ξένου Ρεπερτορίου στην BMG Rec. που ήταν η δισκογραφική εταιρεία τους και οι επαφές μου μαζί τους ήταν πολύ εύκολες. Κατά τη διάρκεια της press conference που ήταν προσκεκλημένοι δημοσιογράφοι απ΄ όλες τις εφημερίδες και τα περιοδικά (σ.σ. τότε δεν υπήρχε internet και οι εφημερίδες και τα περιοδικά έπαιζαν τον κύριο ρόλο στην ενημέρωση. Οι Press Conference δινόντουσαν 1 ημέρα πριν το γεγονός για να προλάβουν να τυπωθούν την επομένη στις εφημερίδες) στο ξενοδοχείο με τις γνωστές καλόβουλες αλλά όχι μουσικές ερωτήσεις των δημοσιογράφων προς το συγκρότημα και δεν θα ξεχάσω μια ανθρώπινη απάντηση του Paice, στην ερώτηση «πως αισθάνονται που ο κόσμος τους αντιμετωπίζει σαν Θεούς». Η απάντησή του ήταν περισσότερο ξέσπασμα αφού είχε πει: “Κι εμείς άνθρωποι είμαστε. Λείπουμε συνέχεια από τα σπίτια μας, τα παιδιά μας αρρωσταίνουν, δεν ξέρουμε τι κάνουν, αγωνιούμε όπως εσείς».
Λίγο πριν ξεκινήσει η press conference ο Jon Lord μου λέει ότι θέλει να κάνει μια ραδιοφωνική εκπομπή. Όχι να δώσει συνέντευξη, αλλά να παίξει μουσική! Ο πρώτος που μου έρχεται στο μυαλό είναι ο Γιάννης Πετρίδης στο Α Πρόγραμμα της ΕΡΤ και τον καλώ στην εταιρεία του στη Virgin να τον ενημερώσω. Δεν τον εύρισκα όσες φορές κι αν δοκίμασα. Αμέσως μετά μου ήλθε στο μυαλό ο Κώστας Ζήκος, ο πιο rock παραγωγός του ΚΛΙΚ Fm όπου τον βρίσκω στο σπίτι του (τότε δεν υπήρχαν κινητά) και πρόθυμα δέχεται να δώσει το δίωρο του, με τη δική του παρουσία φυσικά, στον Lord. Κι εδώ αρχίζει η άλλη οδύσσεια. Τι θα παίξει στον ΚΛΙΚ Fm από μια δισκοθήκη (σ.σ. τότε δεν υπήρχαν υπολογιστές και mp3) που κατά κύριο λόγο έπαιζε pop-dance μουσική; Επειδή βρισκόμαστε στις 25 Σεπτεμβρίου και το αυτοκίνητο μου ήταν ζυγό θα κάναμε ένα γύρο για να πάμε στο σταθμό που έδρευε στην οδό Φραγκοκλησιάς στο Μαρούσι. Του πρότεινα να περάσουμε από το σπίτι μου να διαλέξει τι θα ήθελε να παίξει κι όση ώρα είμαστε στο δρόμο κι ακούγαμε τον ΚΛΙΚ, να σκεφτόταν τι θα ήταν αυτά που θα ήθελε να παίξει (σ.σ. αρκεί να τα είχα). Πράγματι, αφού περάσαμε σχεδόν μισή και παραπάνω ώρα στο αυτοκίνητο, φθάσαμε στην οδό, Πολυμήτου 19-21 κάτω από την Πλτ. Αμερική). Στο δρόμο μου ζήτησε να του πω ένα αγαπημένο ελληνικό τραγούδι να παίξει στο πιάνο κατά τη διάρκεια της συναυλίας, πράγμα που κάνει σε κάθε χώρα που επισκέπτεται. Το πρώτο που μου ήλθε στο μυαλό ήταν «Τα παιδιά του Πειραιά» με την Μελίνα και του το έγραψα σε κασέτα σπίτι μου όταν πήγαμε για τους δίσκους. Τώρα που το βρήκα το τραγούδι; Σπίτι μου έχω πολύ λίγους ελληνικούς δίσκους αλλά μεταξύ αυτών έχω κι ένα 4πλό box set βινυλίου της Μελίνας Μερκούρη με τίτλο «Μελίνα». Μου το είχε δώσει ο φίλος μου art director της Polygram και επιμελητής του box set, Πέτρος Παράσχης, το οποίο φυσικά κι έχω ακόμα.
Ο Jon Lord έχει σκεφτεί κάτι απίθανους δίσκους που όχι μόνο δεν τους είχα αλλά δεν ήξερα την ύπαρξή τους. Θυμάμαι από τα λίγα που είχα ήταν το άλμπουμ του Alvin Lee, Detroit Diesel (1986). Αφού βρήκα όσα μπόρεσα κι είχα στη δισκοθήκη μου, πήγαμε στον ΚΛΙΚ όπου ο Κώστας Ζήκος είχε καθυστερήσει κι ευτυχώς είχε ενημερώσει τον ηχολήπτη για να κάνει εκπομπή. Μετά από λίγο ήλθε κι ο νόμιμος κάτοχος του δίωρου και ικανοποιημένος ο Lord μετά το τέλος της εκπομπής μου είπε στο αυτοκίνητο «Αυτή πρέπει να είναι η πρώτη φορά που ο σταθμός αυτός έπαιξε rock”!
Α.Ρ. Roger Glover, Γιάννης Κουτουβός (25/9/91 Hilton) |
Το βράδυ της 25ης Σεπτεμβρίου πήγαμε και φάγαμε στο Connection, ένα club εστιατόριο ακριβώς πίσω από το γήπεδο της Λ. Αλεξάνδρας. Σήμερα στεγάζεται ένα άλλο club με το όνομα Baraonda. Καθόμαστε έξω, σ’ ένα πολύ όμορφο χώρο, χωρισμένοι στα δύο. Οι Roger Glover, Joe Lynn Turner, Ian Paice, ο road manager και 2-3 από το crew, o Στάθης Παναγιωτόπουλος κι εγώ (σ.σ. πιθανόν και κάποιοι άλλοι που δεν θυμάμαι) σ’ ένα τραπέζι κι σ’ ένα άλλο μόνος του ο Μαυροφορεμένος! Δεν μίλαγε σε κανέναν και καταλαβαίνετε ότι όλοι σχεδόν οι θαμώνες του club πέρασαν από το τραπέζι του μιλήσουν! Βέβαια ο ίδιος ήταν τρομερά “απασχολημένος” με μια κοπέλα που δούλευε στην παραγωγή της Half Note Production και συνόδευε το συγκρότημα (σ.σ. η διοργανώτρια εταιρεία) κάνοντας της απροκάλυπτο καμάκι. Τόσο πολύ, που είχε φέρει σε δύσκολη θέση και τους άλλους. Η κοπέλα, πολύ όμορφη, είχε έλθει σε αμηχανία και να μην θέλει ούτε να του μιλήσει. Το καμάκι είχε ξεκινήσει από την press conference αλλά το βράδυ εντάθηκε σε μεγάλο βαθμό σε σημείο που το είχαν καταλάβει όλοι! Σε μια στιγμή κι ενώ είμαστε στο Connection απεγνωσμένα με ρώτησε τι να κάνει, αφού δεν μπορούσε να φύγει λόγω της δουλειάς της (σ.σ συνόδευε το συγκρότημα). Ο Στάθης κι εγώ της προτείναμε να φύγει και εμείς θα αναλαμβάναμε να τους επιστρέψουμε στο ξενοδοχείο. Μάλιστα της πρότεινα να φύγει από την πόρτα της κουζίνας για να μην τη δει αφού το τραπέζι του που καθόταν μόνος του(!) ήταν κοντά στην πόρτα. Την επόμενη ημέρα που την είδα τη ρώτησα πως έφυγε και μου απάντησε «αφού έκλεισε το μαγαζί γιατί η κουζίνα δεν είχε δεύτερη πόρτα εξόδου»!
Το μεσημέρι της 26ης Σεπτεμβρίου να έγινε το ποδοσφαιρικό παιγνίδι μεταξύ των Deep Purple και των υπαλλήλων της Μουσικοεκδοτικής που ήταν η εταιρεία που εξέδιδε τα περιοδικά Ποπ-Ροκ, Metal Hammer και Pop Corn. Δυστυχώς δεν είχα πάει και δεν ξέρω ποίοι συμμετείχαν από το συγκρότημα αλλά υποθέτω μόνο ο Blackmore που είχε προτείνει την ιδέα. Τότε στο Ποπ-Ροκ είχαν δημοσιευτεί οι σχετικές φωτογραφίες, αλλά είπαμε πριν το internet τα γεγονότα είναι σαν να μην έχουν γίνει!
Αν δεν βρεις στο google φωτογραφία, το γεγονός θεωρείται φανταστικό!
Το κλίμα στην Αθήνα ήταν εορταστικό για τους Deep Purple αφού το συγκρότημα ανήκει στην Top 5 ομάδα αγαπημένων συγκροτημάτων στη χώρα μας. Αθήνα και Πειραιάς είχαν γεμίσει με αφίσες, ενώ κάτι που με πληροφόρησε ο Στάθης Παναγιωτόπουλος είναι ότι η συναυλία στην Αθήνα δεν είχε προγραμματιστεί στην αρχική περιοδεία, αλλά μια ακύρωση σε κάποια χώρα της Ανατολικής Ευρώπης (σ.σ. ο Στάθης δεν θυμόταν ποια χώρα), άφησε ελεύθερη την ημερομηνία και κλείστηκε η συναυλία της Αθήνας. Για την ιστορία εκείνη η περιοδεία τελείωσε στον Ισραήλ.
Η συναυλία ήταν χορηγία της Malboro που τότε οι εταιρείες τσιγάρων σπονσοράριζαν σχεδόν όλες τις συναυλίες, μοιράζοντας διαφημιστικό υλικό.
Το απόγευμα της συναυλίας, από τις 20.00 το γήπεδο είχε αρχίσει να γεμίζει. Να πω στους μικρότερους ότι από τα αρχή της δεκαετίας του 80 έως και τις αρχές της δεκαετίας του 90, το γήπεδο της Λ. Αλεξάνδρας δινόταν για συναυλίες. Εκτός των Τιτανοτεράστιων είχαν παίξει, Talking Heads, Blondie, Sniff’n’the Tears, Uriah Heep, Blue Oyster Cult, Black Sabbath, John Mayall, όπως επίσης προσφερόνταν και το κλειστό του μπάσκετ γνωστό με την ονομασία «Ο Τάφος του Ινδού» όπου είχαν παίξει οι Osibisa, Albert Collins κ.α.
Σύμφωνα με τον Νίκο Σαχπασίδη (σ.σ. διοργανωτή της συναυλίας) τα εισιτήρια ήταν 22.800 κι η συναυλία άνοιξε με τους Trio Valentino, ένα τρίο που ήταν αδύνατον να σταθεί μπροστά στο αδημονών κοινό που περίμενε να δει μετά από 20 χρόνια τους Deep Purple. Οι άνθρωποι έπαιζαν πιάνο, κιθάρα, βιολί και έφαγαν το τενεκεδάκι της και τη γιούχα ζωής τους, εντελώς άδικα βέβαια. Αλλά κι αυτό ήταν ένα σημάδι του πολιτισμού μας. Ο οργανίστας των Trio Valentino, σέρβικης καταγωγής (σ.σ. η ιδέα για να παίξουν ήταν του Νίκου Σαχπασίδη) έγινε αργότερα μέλος του συγκροτήματος των μουσικών που συνόδευε τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα!
Όταν τελείωσε η εμφάνισή τους που εξελίχθηκε σε μαρτύριο και για εμάς αλλά και για αυτούς, στη σκηνή εν μέσω αποθέωσης ανέβηκαν οι Deep Purple με ένα show που είχε πολύ laser αφού ήταν η καινούργια μόδα στο φωτισμό εκείνη την εποχή. Πρώτο κομμάτι το Burn με τα laser να δημιουργούν φωτιές και να σχηματίζουν το όνομα του συγκροτήματος. Ο Joe Lynn Turner δεν ακουγόταν καλά, όμως μετά από λίγο το πρόβλημα λύθηκε. Το set list τινάζει το γήπεδο στον αέρα: Black Night, Child in Time (ένα πέρασμα), Long Live Rock’n’roll (εποχής Rainbow), Truth hurts, The Cut runs deep (με ένα πέρασμα από το Hush), Perfect Strangers, Fire in the Basement, Hey Joe(!), Love conquers all, Difficult to Cure, Knockin’ at your back door, Lazy για να φθάσουμε στα 2 encore που ήταν το Highway Star και φυσικά το Smoke on the Water ( με ένα πέρασμα από το Woman from Tokyo). Η σειρά των κομματιών ίσως να μην είναι αυτή που τα έπαιξαν, σίγουρα όμως ξεκίνησαν με το Burn και τελείωσαν με τα Highway Star και Smoke on the Water.
Με τον Blackmore να φοράει ένα μωβ καστόρινο τζάκετ με κρόσια, ρούχο που έκανε τις κινήσεις ακόμα πιο εντυπωσιακές και να σπάει την κιθάρα του στη σκηνή και στην κολώνα των φωτιστικών, πετώντας τα κομμάτια της στο κοινό που είχε τρελαθεί (κυριολεκτικά), με τον Jon Lord στο σόλο του πριν το Perfect Strangers να παίζει τα «Παιδιά του Πειραιά» (σ.σ. η κασέτα που του είχα γράψει σπίτι μου) και κλείνω με τον Joe Lynn Turner που ορισμένοι, δεν ξέρω ακόμα και σήμερα πω σαν τους χαρακτηρίσω, τον βρίζανε επειδή πήρε τη θέση του Ian Gillan, κατέθεσε ότι καλύτερο διέθετε η φωνή του. Μπορεί εκείνη την ημέρα το απαίδευτο κοινό να ζήταγε την επιστροφή του Gillan (σ.σ. πάλι καλά που δε φώναζε το όνομα του πρώτου τραγουδιστή του συγκροτήματος, Rod Evans) αλλά τώρα να έχεις πληρώσει εισιτήριο και να βρίσκεσαι μπροστά στη σκηνή και να γιουχάρεις τον Turner αποτελεί θέμα ιατρικής έρευνας. Το συγκρότημα έπαιξε 5 κομμάτια από το νέο του δίσκο Slaves and Masters (1990) αλλά όχι το single του δίσκου “King of Dreams”!
Πρέπει να είμαστε τυχεροί αφού ακούσαμε το Burn, έστω με τον Joe Lynn Turner ένα τραγούδι που ποτέ οι Deep Purple δεν έχουν παίξει ολόκληρο όπως κι επειδή ακούσαμε το Difficult to Cure αλλά και τα Long Live Rock’n’Roll και Child in Time έστω και με τον Joe Lynn Turner, που προσπάθησε αλλά τα τραγούδια αυτά δεν γράφτηκαν για τη φωνή του.
Η συναυλία είχε μαγνητοσκοπηθεί από την ΕΡΤ (τουλάχιστον 45 λεπτά) αλλά η ταινία 1ίντσας βρίσκεται κάπου στα αρχεία της και κανείς δεν ξέρει πως θα τη βρει. Την παραπάνω πληροφορία μου την έδωσε ο Στάθης Παναγιωτόπουλος που έχει προσπαθήσει να βρει την κασέτα αλλά χωρίς επιτυχία έως τώρα.
Δείτε εδώ τη συναυλία τους στο Poznan της Πολωνίας, 3 ημέρες πριν από την ημερομηνία της Αθήνας (23 Σεπτεμβρίου 1991) όπου έπαιξαν το ίδιο seti list. Το video είναι ερασιτεχνικό αλλά έχει καλό ήχο και καλή εικόνα.
Μετά από αυτή τη συναυλία οι Deep Purple ξαναήλθαν στην Ελλάδα για 2 συναυλίες το 2000! Δηλαδή χρειάστηκαν να ξαναπεράσουν 9 ολόκληρα χρόνια για να τους δούεμ. Είχαν παίξει στις 12 Απριλίου στη Θεσσαλονίκη και στις 13 στην Αθήνα ένα κλειστό χώρο στο Ο.Α.Κ.Α.
Ευχαριστώ για τη βοήθεια τους, τους Στάθη Παναγιωτόπουλο, Επαμεινώνδα Κολιό, Γιάννη 602 για την τεχνική βοήθεια του και Γιάννη «ΑΒ» Κουμπούνη για τις …αναμνήσεις τους που ήταν καλύτερες από τις δικές μου. Το εισιτήριο και τα δύο αποκόμματα από τις εφημερίδες ανήκουν στον Γιάννη «ΑΒ» Κουμπούνη.
ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΣΕΤΕ ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΟ CLASSIC ROCK , HARD KAI HEAVY
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΙΧΑΡΔΟΣ
Καλημέρα! Ημουν (18 ετών τότε) μέσα και στη συναυλία στο γήπεδο της Λεωφόρου αλλά και νωρίτερα στο ποδοσφαιρικό παιχνίδι, μαζί με έναν φίλο μου και τη μητέρα μου η οποία ήταν ραδιοφωνική παραγωγός ροκ και μέταλ στην Καβάλα. Χάρη στις "άκρες" της, μπορέσαμε και εισιτήριο για τη συναυλία να βρούμε την τελευταία στιγμή αλλά και τον αγώνα να δούμε. Δεν θυμάμαι καλά ποιοι εκ των Purple έδωσαν παρών στο ματς. Σίγουρα έλειπε ο Jon Lord, αλλά νομίζω ήταν ο Roger Glover. Θυμάμαι όμως ότι ο Ritchie Blackmore έβαλε γκολ από κόρνερ (!!!) κι ο κολλητός μου σηκώθηκε όρθιος να τον χειροκροτήσει. Ήταν μια μοναδική εμπειρία αυτό το ταξίδι στην Αθήνα για να δούμε αυτήν την σπουδαία μπάντα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΥ.Γ. Πολύ ωραίο το άρθρο σας, με γύρισε πίσω σε μια πολύ όμορφη εποχή.
* Εχω και φωτό από τη συναυλία (από τη θέση που βρισκόμουν στην αρένα), ξόδεψα ένα ολόκληρο φιλμ. Αν θέλετε, να σας στείλω μια- δυο. Σ' όλο το live χόρευα με τη φωτογραφική μηχανή στο ένα χέρι και την μπύρα στο άλλο. Άβολο, αλλά άξιζε τον κόπο.